Als leraar ben je de spilfiguur van kwaliteitsvol onderwijs en van de begeleiding van al je leerlingen. Je bent vanuit je professionaliteit mee verantwoordelijk voor het beleid dat je school op dat gebied voert. Dit Vademecum zorgbreed en kansenrijk onderwijs is geschreven voor jou en al je collega’s. Ook directeurs en zorgcoördinatoren of leerlingenbegeleiders kunnen er mee aan de slag. Het is bedoeld voor het hele team.
Samen willen we “bouwen aan een school voor iedereen”. Het Vademecum wil je schoolteam niet alleen ondersteunen bij het ontwikkelen van een visie op een beleid over zorg en kansen. Het heeft ook de ambitie een toetssteen te zijn waarmee jullie het eigen schoolbeleid in zijn dagdagelijkse praktijk kunnen optimaliseren.
Het Vademecum toont zich als een stevig huis. De opbouw van het huis is gelijk voor basisonderwijs en secundair onderwijs. Wanneer nodig maken we in de teksten een onderscheid naargelang het onderwijsniveau.
Maak in minder dan 5 minuten kennis met Vademecum zorgbreed en kansenrijk onderwijs (filmpje).
In 2012 publiceerde VVKBaO het Vademecum zorg dat sindsdien meer dan zijn waarde bewezen heeft. Na zeven jaar is er nood aan een actualisering. Het Vademecum zorg beperkte zich tot het zorgbeleid. Vandaag is het onontbeerlijk de focus te verbreden naar een gelijke onderwijskansenbeleid (GOK) gericht op kinderen en jongeren uit kansengroepen. Tegelijkertijd klinkt de vraag uit het werkveld om ook voor het secundair onderwijs een dergelijk instrument te ontwikkelen. Ook voor wie in het buitengewoon onderwijs werkt, zou dat inspirerend kunnen zijn.
De voorbije jaren deden zich nog andere evoluties voor.
Om haar missie te realiseren, zet Katholiek Onderwijs Vlaanderen onder meer in op het “ontwikkelen van een omvattende visie op de ontwikkeling en vorming van de totale persoon” en op het “garanderen van gelijke onderwijskansen en brede zorg voor iedere leerling in een inclusief onderwijs”.
Je school ontwikkelt zich als een katholieke dialoogschool. Ze wil een oefenplaats zijn voor een (samen)leven in een wereld die gekenmerkt is door diversiteit en verschil. Jij en je collega’s vinden dat kwaliteitsvol onderwijs meer is dan louter opleiding. Je creëert in het basisonderwijs een krachtige leeromgeving vanuit het nieuwe leerplan Zin in leren! Zin in leven!. In het gemoderniseerde secundair onderwijs vormt goed onderwijs de basis van het GOK- en zorgbeleid vanuit het nieuwe leerplanconcept LLinkid. De katholieke dialoogschool draagt zorg voor de unieke talenten van elke leerling, met bijzondere aandacht voor wie het moeilijk heeft. Zo bouwen we aan een school voor iedereen.
We concretiseren ook de engagementsverklaring van het katholiek onderwijs. Samenwerken aan katholieke dialoogscholen. Wie zich engageert in een katholieke dialoogschool, vindt in het Vademecum een betrouwbare metgezel. Het geeft je goesting om te reflecteren over hoe je samen kwaliteitsvol onderwijs voor alle leerlingen kunt realiseren en wat dat voor je schoolteam betekent.
Maar daar stopt het niet. Vanuit de overheid was er het M-decreet, nu een begeleidingsdecreet. Met de invoering van het decreet leerlingenbegeleiding werd het voeren van een beleid op leerlingenbegeleiding een erkenningsvoorwaarde. Je school is voortaan decretaal verplicht om een beleid op leerlingenbegeleiding uit te werken en te implementeren. Ze draagt zelf de eindverantwoordelijkheid voor dat beleid. En er is het referentiekader voor onderwijskwaliteit, dat een aantal context- en inputkenmerken beschrijft waarmee scholen het best rekening houden als ze hun onderwijs vormgeven. Het formuleert ook een aantal kwaliteitsverwachtingen. Het Vademecum wil jullie helpen om al deze uitdagingen te realiseren. Je kan daartoe ook een beroep doen op de pedagogische begeleiding.
Het Vademecum zorgbreed en kansenrijk onderwijs toont zich als een stevig huis. De opbouw van het huis is gelijk voor basisonderwijs en secundair onderwijs. Wanneer nodig maken we in de teksten een onderscheid naargelang het onderwijsniveau.
Het dak staat voor het eigenaarschap dat de school en elke leraar opneemt. Het venster biedt perspectief en maakt duidelijk dat een school altijd een onderdeel is van een grotere gemeenschap.
Het eigen pedagogisch project van je school, de katholieke dialoogschool in de praktijk, is de grond waarop het huis gebouwd is. Regelmatig vraag je je af of het onderwijs in je school op de ‘juiste dingen’ gericht is: vanuit een kwaliteitscultuur wil je school een ondersteunend GOK- en zorgbeleid voor elke leerling verwezenlijken.
Het huis staat op drie stevige fundamenten: beleidsvoerend vermogen, diversiteit en een verbindend schoolklimaat.
De muren van het huis zijn opgetrokken uit elf bouwstenen:
