Als team heb je er over nagedacht op welke manier je de nieuwkomer goed zal onthalen zodat hij snel kan deelnemen aan het gebeuren. Op die manier kan de nieuwkomer verder ontwikkelen en een nieuwe taal leren. Hij brengt natuurlijk ook een stukje wereld mee naar de klas. Via gebruiksvoorwerpen, foto’s, getuigenissen over bijvoorbeeld feesten en rituelen en muziek kan de nieuwkomer andere leerlingen inspireren en hen een bredere kijk op de wereld meegeven.
Taalverwerving is een natuurlijk maar complex gegeven en doorloopt verschillende fases.
Het is goed om je als team te verdiepen in dat bijzondere parcours van taalleren. Op de pagina’s 81 tot en met 83 in de brochure Zill met AN vind je uitleg bij de verschillende fases. Deze fases geven vorm aan de ontwikkelstappen in de alternatieve leerlijn voor anderstalige nieuwkomers in het ontwikkelveld Taalontwikkeling. In dat ontwikkelveld ligt het accent op het stimuleren van de taalontwikkeling door het creëren van betekenisvolle situaties. Bij het selecteren van woordenschat, gaan we dus op zoek naar woorden die de leerlingen functioneel kunnen inzetten om zo vorm te geven aan dat betekenisvol leren. In het ontwikkelthema Taalbeschouwing Nederlands is er aandacht voor woordverwerving en het omgaan met betekenissen.
Wil je weten op welke manier je de alternatieve leerlijn kan inzetten, bekijk dan dit filmpje.
Al is de taalverwerving Nederlands dan nog maar juist begonnen, de moedertaalverwering van de nieuwkomer is natuurlijk volop in ontwikkeling. In die meertaligheid zitten bijzonder veel troeven, maak die bij aanvang zeker ook zichtbaar door bv. het inkleuren van een talenmannetje, het aanleggen van een talenportfolio, aanmaken van een meertalige klaswoordenboek en het voorzien van meertalige boeken in je klas- of schoolbib.
Om de verschillen tussen het Nederlands en andere talen te onderzoeken kun je terecht op www.moedint2.nl.
Het planningsdocument AN kan je helpen om binnen de taalverwerving de verschillende stappen in taalontwikkeling te plannen (bijlage 1).
Het is de bedoeling dat de nieuwkomers via functionele en betekenisvolle taaltaken, met aandacht voor de verschillende fases van een 2de taalverwerving, stap voor stap sterker worden in de vaardigheden en deelvaardigheden van Nederlands en aansluiting vinden bij de reguliere leerlijn binnen het ontwikkelveld Taalontwikkeling.
Het taalgericht maken van het onderwijs, de hele dag door, voor alle ontwikkelvelden, is een uitdaging maar het biedt tegelijk een antwoord op de noden van de nieuwkomers.
Een anderstalige nieuwkomer in de klas daagt de leraar uit om verder te kijken dan de taal alleen. De nieuwkomer is, net zoals alle kinderen, in volle ontwikkeling op verschillende gebieden.
Welke talenten en competenties zitten verborgen bij deze leerling? Ga op zoek! Ga op zoek naar interesses van de nieuwkomer. Hiervoor is een voortdurende positieve benadering een must. Neem hier, vanaf de intake, voldoende tijd voor. Probeer samen met de ouders, een tolk en de leerling een breed beeld te schetsen.
Je kunt daarvoor het intakedocument (download bij warm welkom) gebruiken.
Als nieuwkomers uit een oorlogsgebied komen of door omstandigheden weinig of geen schoolervaring hebben, zullen de ontwikkelvelden uit de persoonsgebonden ontwikkeling veel aandacht moeten krijgen. Die nieuwkomer zal moeten geprikkeld worden in zijn executieve functies.
In de brochure Zill met AN vind je voor elk ontwikkelveld tips als ondersteuning om volop in te zetten op een brede en harmonische ontwikkeling.
Zoals voor alle kinderen, zullen we ook vanuit een brede evaluatie de evolutie van de nieuwkomers via verschillende instrumenten opvolgen.
Basisschool Klimrek in Gent ontwikkelde een eenvoudig document waarop je de evolutie van de AN in kaart brengt binnen de persoonsgebonden ontwikkelvelden (bijlage 2) .
