Helaas ervaart een deel van onze kinderen en jongeren schoolstress en prestatiedruk.
Faalangst kan zich op verschillende manieren uiten:
Gedrag, gedachten en gevoelens beïnvloeden elkaar voortdurend. Zo kun je terechtkomen in een vicieuze cirkel.
In het zoeken naar oplossingen ondernemen scholen vaak acties naar individuele leerlingen, zoals een faalangstreductietraining.
Naast een curatieve aanpak, is het nog mooier om binnen jouw schoolcontext te onderzoeken waarom leerlingen faalangst ervaren. Op basis van die inzichten kun je preventief proberen de stress te verminderen.
De kans dat leerlingen met faalangst kampen, neemt toe naarmate er op school meer sprake is van:
Het verminderen van prestatiedruk vraagt een integrale, schoolbrede aanpak. Daarbij richt je je niet alleen op individuele leerlingen, maar ook op het schoolteam, de klas, het schoolklimaat, de thuisomgeving en de omgeving om de school heen. Je zult betere resultaten bereiken als je planmatig te werk gaat, je ook focust op effecten op de lange termijn en zorgt voor draagvlak op alle niveaus van de school. We hebben dat op deze themapagina beschreven in het deel over aanpak en planmatig werken aan welbevinden (met onder meer de zeven stappen die het Trimbos-instituut voorstelt).
De Wegwijzer Mentaal Kapitaal kan je helpen bij het kiezen van een passende schoolbrede aanpak. Het is een gesprekstool waarmee je samen kunt reflecteren over schoolstress en prestatiedruk op jouw school. Je vindt er ook praktische tips om mee aan de slag te gaan. Het werkt het beste als je een kernteam samenstelt en dan samen met ouders en leerlingen aan de slag gaat met de wegwijzer. Door verschillende perspectieven mee te nemen, zal het gesprek je een rijk beeld geven over de situatie in jouw school. Op basis daarvan kan je je aanpak plannen en interventies kiezen.
De wegwijzer Mentaal Kapitaal doet volgende aanbevelingen:
Ook op de website van de Sidekick Sam Academy vind je tips naar aanpak en preventie. Naast een lessenpakket gericht op de leeftijd 14-16-jarigen, kan je inzetten op:
In de webinar ‘Kinderen en jongeren onder druk’ benadrukt Prof. Dr. Ronny Bruffaerts (hoofd maatschappelijke geestelijke gezondheid aan het Universitair Psychiatrisch Centrum KU Leuven) het belang van verbondenheid en vriendschap. Er bestaat geen one-fits-all oplossing. Maar het loont altijd de moeite om te proberen in contact te blijven, in verbinding te blijven met de leerling. Verder kun je leerlingen weerbaarder maken door uit te vergroten van wat ze goed doen. Houd hen een spiegel voor: zie eens wat jij kan en moedig hen aan om te proberen, te experimenteren, vanuit een gezonde dosis vertrouwen in het kind/de jongere.
Naast het verminderen van de oorzaken van stress kun je de copingmechanismen van leerlingen versterken om op een gezonde manier met stress om te gaan. Lees in dat verband ook de rubriek Sociaal-emotioneel leren.
Verder versterk je leerlingen door hen te leren:
Hier zie je een overzicht van apps met ademhalingsoefeningen en ontspanningsoefeningen: