(mei 2019) Miette Plessers nam deel aan het Grote Gelijk.
"En toch zie ik u nog graag.”
“Ik ben soms jaloers op een ander zijn mening.”
“Mening al wat bijgesteld.”
“Neem uw tijd, ik luister. Dit is belangrijk.”
Het zijn quotes over ‘het grote gelijk’, een initiatief van onder andere De Standaard. En deze quotes onthullen meteen de kern van dit unieke experiment: wat gebeurt er als je het verschil laat zegevieren? Zelf zat ik zondagavond tegenover een onbekende die zich net zoals ik inschreef om in gesprek te gaan met iemand die zoveel als mogelijk van mening verschilt. Spannend, om een brasserie binnen te stappen zonder te weten naar wie je op zoek bent. Je kunt moeilijk door de ruimte roepen “Is hier iemand die vindt dat autorijden niét ontmoedigd moet worden?”. Dit was één van de zes stellingen waarop we van mening verschilden.
Een bescheiden wuivende hand in mijn richting maakte snel duidelijk wie mijn gezelschap voor die avond zou zijn. Hoewel ongemakkelijk in het begin, ebde de zenuwachtigheid snel weg. Van zodra mijn gesprekspartner vloeiend sprak in zijn eigen dialect, wist ik dat we vertrokken waren. Elke stelling waarover we van mening verschilden, passeerde de revue. Het was vooral verfrissend om te merken dat je door te luisteren naar iemands argumenten, achtergrondsituatie en persoonlijke leven gemakkelijk begrip opbrengt voor een andere mening. Graaf diep, en als je je open stelt, vind je altijd overeenkomsten. Het is zo simpel als wat!
Of toch niet helemaal, want het begrip groeide soms zo erg dat waar op het eerste zicht alleen verschil was, dat verschil soms leek te verdwijnen. Was er dan geen nuance meer? Even uitdagend als écht luisteren naar een tegengestelde mening, is daarom je niet helemáál laten meeslepen en bij jezelf blijven. Polarisering en wij-zij denken is waar we met ons project ‘inspirerend burgerschap’ een mogelijk antwoord op willen bieden. Maar ook ‘je eigen identiteit vormen’ en voor jezelf leren denken zijn elementen waartoe we willen bijdragen. Kortom: in dialoog gaan met de ander en empathisch luisteren, maar vooral ook je eigen identiteit vormen op basis van die dialoog.
‘Het grote gelijk’ was dus voor mij vooral een experiment rond ‘inspirerend burgerschap’. ‘Teach what you preach’, zeg maar. Ik hou er een boeiende ervaring en nieuwe ideeën aan over. Misschien zou het nog interessanter geweest zijn om in gesprek te gaan met iemand die zo’n verschillend standpunt inneemt dat ik me er echt niet in kan herkennen. En dan vooral denken: “Dit is oké. Ik moet niemand overtuigen.” Iemand? Laat het me weten als je een gesprekspartner zoekt! Ik hou er het idee aan over dat actief iemand zoeken die anders denkt, zoveel waardevoller is dan mijn idee uitleggen aan een gelijkgezinde. Dat ik niet opgelucht moet zijn, om te ervaren dat iemand gelijkaardig denkt, maar dat ik het als een kans moet zien wanneer iemand overduidelijk ‘nee’ knikt als ik mijn idee verkondig. De kracht van het zegevierende verschil dus.
Dit experiment was er voor volwassenen. Waarom doen we dit niet met kinderen en jongeren, in de klas, school of gemeente? Ik ben ervan overtuigd dat we hen niet mogen onderschatten. Misschien vind je binnenkort wel een nieuw praktijkvoorbeeld in de Zill-bib genaamd ‘ode aan verschil’. Of probeer jij iets uit en vertel je ons erover?
