Op deze themapagina kunnen leraren en beleidsteams kennismaken met het Gemeenschappelijk funderend leerplan (GFL). Het biedt scholen vanuit zeven krachtlijnen doelen en wenken om, jaar na jaar, in elke graad, te werken aan de persoonsvorming van elke leerling. Als leraar kun je kennismaken met de zeven krachtlijnen van het GFL via filmpjes en vind je bij inspirerend materiaal concrete suggesties voor je lespraktijk. Voor beleidsteams is vooral de informatie over strategische aanpak, professionele dialoog en de vinger aan de pols houden interessant. Je vindt die iets lager op deze pagina.
Vanwege de eigenheid van dit leerplan vraagt het een specifieke benadering en aparte aandacht. Met de suggesties hieronder en concrete tools bij inspirerend materiaal hopen we je daarbij een stuk op weg te helpen.
Het is goed om het schoolteam regelmatig kennis te laten maken met de zeven krachtlijnen (Waarvoor staan ze? Welke doelen bundelen ze? Hoe verhouden die zich tot elkaar? ...). In acht filmpjes krijg je een eerste overzicht van en inzicht in het leerplan als geheel en de zeven krachtlijnen waaruit het is opgebouwd.
Meer inspiratie voor 'Uniek en verbonden'
Meer inspiratie voor 'Geëngageerd en verantwoordelijk'
Het Gemeenschappelijk funderend leerplan is een leerplan van het volledige schoolteam. Het wordt dus gerealiseerd door alle leraren over de verschillende vakken heen. Dit betekent dat elke leraar mee verantwoordelijk is voor de realisatie van het geheel. Je maakt met het schoolteam afspraken over hoe dit wordt aangepakt (geïntegreerd in vakken, vakoverschrijdend, projectmatig, ...) en welke leraren instaan voor het aanleren, inoefenen en evalueren van de leerplandoelen.
Het succesvol implementeren van het GFL vraagt van het schoolbeleid een strategische aanpak waarin volgende stapstenen kunnen voorkomen:
Met deze nulmeting kun je in kaart brengen welke randvoorwaarden voor een succesvol implementatieproces van het GFL reeds aanwezig zijn op je school en welke stappen je (eerst) kan zetten om het GFL duurzaam te implementeren.
Vooral om de gemeenschappelijkheid op schoolniveau te realiseren is het belangrijk dat het schoolteam zich samen verdiept in het GFL op personeelsvergaderingen, tijdens vakoverleg, in projectgroepen of op pedagogische studiedagen … Je kunt de documenten 'GFL in een oogopslag' en 'verbindingsoefening' bijvoorbeeld gebruiken voor een snelle verkenning van de krachtlijnen en de leerplandoelen. Om tot goede werkafspraken te komen met het team is het daarnaast van belang om ook de wenken bij de doelen goed te verkennen. Die wenken bieden suggesties van leerlijnen en didactische aanpak.
Je kunt verder ook onder andere volgende vragen gebruiken om in gesprek te gaan met het team:
Als schoolteam je weg vinden in een nieuw graad- en vakoverschrijdend leerplan vraagt tijd. Al is natuurlijk niet alles nieuw. In alle scholen lopen ook nu initiatieven in lessen, lessenreeksen, vakoverschrijdende projecten, themadagen enzovoort die heel gericht inzetten op het bereiken van doelen uit het GFL.
Net daarom is het belangrijk de vinger goed aan de pols te houden en af en toe tijd te maken voor een kwaliteitstoets. Samen met het schoolteam, of met een beperktere groep de kwaliteitsvragen leggen op een bepaalde initiatieven, hoeft niet lang te duren en kan relevante info opleveren. Neem bijvoorbeeld even het traject rond onderwijsloopbaanbegeleiding (betekenisvol kiezen) voor ogen en vraag je af:
