Met je team/met je klas: Proactieve cirkel

 Regelmatig werken met de methodiek van de pro-actieve cirkel draagt bij aan verbondenheid en openheid in de groep.

Doelgroep

sla link op in klembord

Kopieer

Leerlingen derde graad basisonderwijs en secundair onderwijs

Doelstelling

sla link op in klembord

Kopieer

Door regelmatig te werken met de methodiek van de proactieve cirkel werk je aan verbondenheid en een positieve klassfeer. Het is een vorm van klasgesprek waarbij iedereen leert om aandachtig en respectvol te luisteren naar elkaar. Leerlingen leren spreken in een positieve taal. Doordat iedereen aan bod komt, krijgt elke leerling de kans om over een bepaald onderwerp iets te zeggen.

Verloop

sla link op in klembord

Kopieer

 
Wat is een proactieve cirkel?
Het is een gesprek met meerdere deelnemers, geleid door een moderator.

  • Deze cirkel wordt proactief ingezet, vooraleer er problemen zijn of er moeilijke onderwerpen dienen besproken te worden.
  • De deelnemers zitten in een cirkel, waarbij ieder een gelijkwaardige positie heeft en gelijke aandacht en tijd krijgt.
  • Doordat iedereen elkaar kan zien, niemand zich kan verbergen, en het proces steeds verloopt volgens een aantal principes/afspraken, geeft dit vertrouwen en veiligheid.
  • De uitkomst van de proactieve cirkel is ieders verantwoordelijkheid, iedereen komt aan bod. 
  • Zoals het woord proactief zegt, wordt deze methodiek gebruikt vóóraleer er problemen zijn, vooraleer we complexe onderwerpen aansnijden.
  • Een proactieve cirkel werkt niet voor het bespreken van problemen, zoals bijvoorbeeld een pestprobleem in de klas. Wel is het zo dat wanneer leerlingen eenmaal vertrouwd zijn met proactieve cirkels, de overstap naar bijvoorbeeld een herstelcirkel met een moeilijk thema makkelijker zal zijn. 

Waar men te weinig cirkelt, draait het vierkant (www.ligand.be)

Taken van de moderator 
1. Toelichten en bewaken van de afspraken

  • Je krijgt het woord;
  • Je spreekt vanuit je ik;
  • Je gebruikt positieve (lichaams-)taal;
  • Iedereen heeft recht op een mening;
  • Geen feedback op feedback;
  • Je mag passen;
  • Je mag in de buitencirkel gaan zitten (wel meevolgen, niet participeren);
  • Wat gezegd wordt in de cirkel, blijft in de cirkel, behalve …

     2. Geven van positieve appreciatie

    • Verbaal en non-verbaal appreciatie uiten, ook als leerlingen passen.

      3. Tips en aandachtspunten

    • Gebruik een ‘spreekstok’ om het woord ‘door te geven’;
    • Akkoord vragen na het overlopen van de afspraken;
    • Passen mag, ook meermaals;
    • Als moderator geef je zelf ook geen feedback of de inbreng van een leerling.

    Het is uiterst belangrijk om deze methodiek regelmatig in te zetten en gebruik te maken van ‘veilige’, toegankelijke vragen. Hierdoor groeit het vertrouwen en kan er later ook ‘gecirkeld’ worden met complexere, gevoeligere vragen.

      Een mogelijke opbouw is steeds werken met drie soorten vragen:

      1. Opener: toegankelijke, veilige incheck-vragen;
      2. Kernvraag: meest inhoudelijke vraag die je wil inbrengen (dit kunnen ook meerdere vragen zijn);
      3. Exitvraag: toekomstgerichte vraag, afsluiten.

      Bronnen

      sla link op in klembord

      Kopieer

      Reacties op deze werkvorm? inspirerendburgerschap@katholiekonderwijs.vlaanderen

      Over deze databank

      Wil je aan de slag in je klas rond inspirerend burgerschap? In deze toolbox vind je inspirerende werkvormen om zo met je leerlingen te starten! 
      Werk je in het basisonderwijs? In de Zill-bib vind je een steeds groeiend aanbod aan praktijkvoorbeelden die aansluiten bij inspirerend burgerschap voor het basisonderwijs.

      ×
      Kijkt als...
      Niveau
      Regio