De Brusselse en andere straten zijn al zes weken het toneel voor jongeren die opkomen voor het klimaat. In de media, aan de keukentafels, in de wachtrij van de supermarkt voelen en spreken we over een dilemma: we moedigen inspirerend burgerschap aan, maar vragen onszelf af of spijbelen in deze situatie wel kan.

Wie heeft genoten van de talrijke, creatieve borden die jongeren wekelijks de straat op dragen, heeft ook opgemerkt dat niet één slogan vraagt om het spijbelen toelaatbaar te maken. Jongeren komen de straat op voor het klimaat. Daarmee is het thema bepaald: het klimaat, niet spijbelen. Deze jongeren nemen de sancties die volgen op het spijbelen erbij. Hiermee nemen ze niet alleen een immense verantwoordelijkheid voor het klimaat, maar ook voor zichzelf. Als school geen sancties geven ondermijnt in dit geval net die verantwoordelijkheid.

Vanuit onze christelijke inspiratie zien we de wereld als gave en opgave. Inspirerend burgerschap gaat dus ook om identiteit, je innerlijke stem. Vanzelfsprekend weten we niet of elke jongeren mee stapt voor het klimaat, of omdat het simpelweg gezelliger is dan op school. Maar het klimaat is plots wel een thema waarbij jongeren zich positioneren: voor, tegen of elke mogelijke nuance daartussenin. Op die manier verdiepen ze ook die eigen identiteit.

De jongeren tonen daarbij een prachtig voorbeeld van dialoog waarvan we alleen maar meer hopen te zien. Ze brengen op een respectvolle manier een eigen stem in, zonder dé waarheid te verkondigen. Ze roepen op tot meer van die stemmen gebaseerd op openheid, oprechtheid en onderzoek. Kyra en Anuna werden geïnspireerd door Greta, maar ze zijn vooral vragende partij voor meer inspirerende figuren in onze samenleving. Ze inspireerden jongeren op de schoolbanken om hun identiteit te verdiepen, verantwoordelijkheid op te nemen en steeds de dialoog te blijven opzoeken.

De aandacht die er nu is voor de klimaatmarsen is een uitgelezen kans om ook die ontwikkeling van de leerlingen in the picture te plaatsen. In het basisonderwijs krijgt dit vorm doorheen het leerplan Zin in leren! Zin in leven!. In de nieuwe leerplannen van het secundair onderwijs zal engagement voor de samenleving eveneens een plaats krijgen in het gemeenschappelijk funderend leerplan (bijvoorbeeld Ontwerp van leerplandoel 16: ‘De leerlingen werken mee aan een duurzame, rechtvaardige en inspirerende samenleving’).

Onze leerlingen zijn duidelijk geraakt en voelen zich aangesproken, maar ze nemen ook hun verantwoordelijkheid actief op, vanuit hun eigen identiteit, in dialoog en vanuit een onderzoekende houding. Inspirerend burgerschap in al zijn glorie, en dat kunnen wij alleen maar toejuichen!