In theorie kunnen zelfstandige leersteuncentra worden opgericht in de schoot van een bestaand vzw-schoolbestuur of kan men ervoor kiezen om hiervoor een nieuwe vzw op te richten. Op donderdag 17 november 2022 heeft de Raad van Bestuur van Katholiek Onderwijs Vlaanderen exclusief gekozen voor die tweede mogelijkheid. Bestaande schoolbesturen van Katholiek Onderwijs Vlaanderen kunnen dus geen leersteuncentrum oprichten in hun eigen school. Een uitzondering daarop vormen de specifieke leersteuncentra type 4, 6 of 7, die decretaal gezien alleen mogen worden opgericht door een schoolbestuur van een school buitengewoon onderwijs, waarbij aan bepaalde oprichtingsvoorwaarden moet zijn voldaan.
De raad van bestuur van Katholiek Onderwijs Vlaanderen heeft verder beslist dat het gewoon onderwijs maximaal moet worden betrokken in de structuren van de nieuwe vzw's. Concreet betekent dat het gewoon onderwijs minstens een tweederdemeerderheid heeft in de algemene vergadering en in het bestuursorgaan van een nieuwe vzw. Het buitengewoon onderwijs vertegenwoordigt daarentegen één derde binnen de organen van de vzw.
Om een nieuwe vzw op te richten moet je een oprichtingsakte opstellen. Die oprichtingsakte bestaat uit een aantal verplichte onderdelen, waarvan de statuten het meest belangrijk zijn. De statuten vormen het geheel van regels die de vzw tijdens haar bestaan moet naleven. Ze geven structuur aan de vzw en bevatten een aantal verplichte en facultatieve vermeldingen.
Ter voorbereiding van de officiële oprichtingsvergadering stel je best al een ontwerpoprichtingsakte op, inclusief ontwerpstatuten. We stelden een specifiek model op voor de oprichting van een vzw-leersteuncentrumbestuur.
Naast de statuten kan je ook een intern reglement opstellen als je dat wilt. In tegenstelling tot de statuten is een intern reglement niet verplicht.
Normaal gezien maakt het bestuursorgaan het intern reglement van je vzw op, tenzij je iets anders hebt bepaald in je statuten. In het intern reglement kun je uiteenlopende bepalingen opnemen, bijvoorbeeld over:
Ter inspiratie stelden we een specifiek model op van een intern reglement voor een vzw-leersteuncentrumbestuur.
Vervolgens komen de kandidaat-oprichters samen op een oprichtingsvergadering. Daar keuren zij de ontwerpstatuten goed en ondertekenen samen de oprichtingsakte van de vzw. De oprichters staan ook altijd vermeld in de oprichtingsakte en zijn automatisch de eerste leden van de vzw.
In tegenstelling tot andere vzw's kunnen de oprichters (en later de leden) van een vzw-leersteuncentrumbestuur geen natuurlijke personen zijn. Oprichters (en leden) moeten een rechtspersoon zijn. In de praktijk zullen de oprichters (en leden) van een vzw-leersteuncentrumbestuur dus andere vzw-schoolbesturen zijn. Dit volgt impliciet uit de beslissing van de Raad van Bestuur van Katholiek Onderwijs Vlaanderen op 17 november 2022, die stelt dat oprichters (en leden) gewoon of buitengewoon onderwijs vertegenwoordigen.
Nadat de oprichters de oprichtingsakte hebben ondertekend, moet de oprichting nog officieel worden bekendgemaakt. Dat gebeurt ten eerste door de oprichtingsakte neer te leggen bij de griffie van de ondernemingsrechtbank. Daarnaast moet de oprichting ook worden gepubliceerd in het Belgisch Staatsblad.
