Hoe kan je de mondelinge taalvaardigheid van jonge kinderen observeren? Deze kijkwijzers, gebaseerd op het leerplan, geven je een leidraad om de doelen van mondelinge taalvaardigheid in allerlei situaties te observeren.
- TOmn1Een mondelinge boodschap verwerkendetail
- Informatie herkennen en selecteren (in mededelingen, vragen, instructies en uiteenzettingen uit verschillende media)
- Informatie ordenen, verbinden of samenvatten (uit instructies, uiteenzettingen en verhalen uit verschillende media)
- Informatie beoordelen (uit oproepen, reclameboodschappen en verhalen uit verschillende media)
- TOmn2Een mondelinge boodschap overbrengendetail
- Spontaan vertellen (over gevoelens, ervaringen, gedachten, handelingen, verwachtingen)
- Zich expressief uiten (over gevoelens, gedachten, meningen, fantasieën)
- Informatie overzichtelijk weergeven (in beschrijvingen, instructies, vragen, antwoorden)
- Persoonlijk verslag uitbrengen (over een beluisterde of gelezen tekst, een beleefd voorval, een behandeld onderwerp)
- TOmn3Actief deelnemen aan een gesprekdetail
- Tweegesprek
- Gesprek in kleine kring of groep
- Klasgesprek
Omwille van de taalontwikkeling is het essentieel de leerlingen te observeren in functie van de onderwijsaanpak alsook voor de evaluatie bij de overgang van kleuterschool naar lagere school.
In welke mate evolueren de leerling op basis van de mondelinge taalvaardigheid: een boodschap verwerken (TOmn1), een boodschap overbrengen (TOmn2), een gesprek voeren (TOmn3)
We reiken een korte observatiewijzer aan op basis van de doelen, de leerinhouden en de ontwikkelstappen van mondelinge taalvaardigheid Nederlands. We illustreren de observatiewijzer met voorbeelden van waarneembaar gedrag. We geven ook tips voor het handelen.
De observatielijst is inzetbaar voor alle of voor sommige leerlingen tussen 2.5 jaar en 7 jaar. Zowel voor als na de taalscreening voor 5-jarigen ook.
Het schoolteam observeert de leerling in allerlei taligs situaties, op verschillende momenten, formeel of informeel.