Disclaimer: waarom lees ik soms in mijn nieuwsbrief een voorbeeld in een andere taal?
In onderstaand artikel vind je een uitgewerkt voorbeeld in het Frans dat ook verschijnt in de nieuwsbrief Engels. Vermits onze leerplannen MVT vertrekken vanuit dezelfde pedagogisch-didactische visie en ook onze leerplandoelen vaak identiek of zeer gelijkaardig zijn, kun je als leraar mogelijk de transfer maken naar een andere taal.
De taalgevoeligheid van jouw leerlingen kun je mooi prikkelen door aan de slag te gaan met woordenschat. Zowel prille taalleerders als leerlingen die de eindmeet bijna hebben bereikt, kunnen aan de slag met ‘Mon portfolio lexical’. Je kunt deze opdracht geven voor één specifieke taal of projectmatig aan de slag gaan over de moderne vreemde talen heen.
Hoe pak je dit concreet aan?
Deze opdracht loopt over meerdere weken, eventueel zelfs maanden. Het is immers belangrijk dat de leerlingen kunnen vertrekken van wat hen doorheen de lessen wordt aangeboden. Op die manier kun je ook beter waken over het al dan niet inzetten van AI voor deze opdracht. AI biedt zeker ook prachtige mogelijkheden voor een dergelijke opdracht, maar hier kiezen we er bewust voor om dit onderdeel te integreren in de aangeboden lessen.
Vraag aan de leerlingen om steeds digitaal of op papier een document bij te hebben waarop ze doorheen de verschillende lesmomenten hun ‘portfolio lexical’ kunnen aanvullen. De eerste vraag kan uiteraard ook van toepassing zijn op huislectuur.
Bij vraag twee is de vraag naar een zelf gekozen illustratie belangrijker dan ze op het eerste zicht lijkt. Een beeld kan ervoor zorgen dat een woord beter gememoriseerd wordt, en dan vooral wanneer het gaat om een persoonlijke keuze die de leerling daarbij maakt.
Vraag 3 is vrij open en daarom is het uiterst belangrijk dat de leerling de verschillende antwoorden goed motiveert. Naargelang het niveau kun je dit zowel in het Nederlands als in de doeltaal laten doen.
Dankzij de vierde opdracht zal je als leerkracht goed kunnen filteren in welke mate er echt aanleg en interesse voor talen aanwezig is bij de specifieke leerling. Sommige leerlingen zullen niet goed begrijpen hoe je een woord ‘grappig’ of ‘mooi’ kunt vinden terwijl anderen dit net als een leuke opdracht zullen ervaren. Maak hierbij ook zeker ruimte voor de thuistaal als die niet Nederlands is.
Online vind je een aantal tools die het mogelijk maken om je silhouet op basis van een foto te genereren. Vaak vinden leerlingen dit leuk. Nadien kun je eventueel per leerling een A5 ophangen in de klas waarop het silhouet en de gekozen woorden (zonder uitleg) te zien zijn. Spreek dan leerlingen hierover aan en doe hen zoeken naar de gekozen woorden van de andere leerlingen en hierover in interactie gaan.
Wil je nog verder met dit lexicale thema doorheen de rest van het schooljaar? Maak dan een (digitale) doos met briefjes waarop telkens een woord staat dat door een leerling uit die klasgroep gekozen werd. Zo kan er in elke les snel even aandacht gaan naar een woord uit ‘la boîte à mots’ van hun eigen klasgroep. Het geeft je als leerkracht ook de mogelijkheid om gericht een aantal woorden onder de aandacht te brengen.
Specifiek voor de derde graad Moderne Talen
Leerlingen in de derde graad Moderne Talen kunnen een gelijkaardige opdracht maken op een veel dieper niveau. Je zou hen bijvoorbeeld kunnen vragen om een Sway te maken op basis van een model zoals hier wordt voorgesteld in ‘Les plus beaux mots’ français. Ze zorgen zelf voor passende, zoveel mogelijk cultuureigen, illustraties en gaan op zoek naar wat zij persoonlijk als de mooiste woorden in de doeltaal ervaren. Ook hier kun je ervoor zorgen dat de leerlingen over hun keuzes in gesprek gaan en dat het een rode draad wordt doorheen het schooljaar (zie bovenstaande werkvormen). Zeker in een derde graad Moderne Talen zou dit een mooi project kunnen uitmaken over de verschillende vreemde talen heen.