Bij de verkiezingen in mei 2024 is het niet alleen mogelijk om op papier of per brief te stemmen, maar ook via e-voting. Dit elektronisch stemmen vraagt wel extra voorbereiding en volgt een specifieke procedure.
Als je gebruik wil maken van e-voting bij de eerstvolgende sociale verkiezingen, heb je het akkoord nodig van de uittredende organen (ondernemingsraad of comité voor preventie en bescherming op het werk). Als die er niet zijn, mag je als werkgever beslissen, maar dan wel in akkoord met de vakbondsafvaardiging.
Om die beslissing te kunnen nemen, moeten de organen of de vakbondsafvaardiging zich een grondig beeld kunnen vormen van het informaticasysteem dat gebruikt zal worden en van de wettelijke voorwaarden waaraan het systeem moet voldoen. Daarom moet je hen als werkgever goed informeren over de mate waarin het e-votingsysteem tegemoet komt aan de wettelijke voorwaarden.
Het e-votingsysteem moet wettelijk gezien
Wanneer de organen of, wanneer deze niet bestaan, de vakbondsafvaardiging over alle nodige informatie beschikken, kunnen zij beslissen of zij al dan niet met e-voting wensen te werken.
Als werkgever informeer je de werknemers over de uiteindelijke beslissing via een vermelding in de schriftelijke bekendmaking op dag X (eventueel link naar dag X).
Als de beslissing valt om met e-voting te werken, moeten vooraf aan de stemming de nodige opleidingen voorzien worden.
Zowel de leden van de stembureaus als de plaatsvervangende voorzitters en secretarissen, de getuigen én de kiezers, moeten een opleiding krijgen. Idealiter simuleert de opleiding het e-votingsysteem, zodat de deelnemers vertrouwd geraken met de werking van het systeem.
Nadat de kandidatenlijsten definitief afgesloten zijn, worden de naam en voornaam van elke kandidaat ingebracht in het elektronisch systeem. De getuigen mogen hierbij aanwezig zijn. Zij kunnen dan letten op de eerbiediging van de lijstnummers, de volgorde van de presentatie, de neutraliteit van de presentatie …
Op dag Y brengen de werknemers hun stem uit via het elektronisch systeem. De sociale verkiezingswet maakt het mogelijk e-voting ook te laten plaatsvinden:
Wanneer je als werkgever één van de twee laatste opties mogelijk wil maken, heb je wel een akkoord nodig van de ondernemingsraad, het comité of – bij afwezigheid van deze overlegorganen – de vakbondsafvaardiging. Dat akkoord moet ook:
Je kan voortaan, in samenspraak met de fabrikant, kiezen of de beveiliging via je eigen netwerk of via het netwerk van de fabrikant zal verlopen.
Specifiek met betrekking tot een systeem van elektronische stemming op afstand, spraken de sociale partners binnen de Nationale Arbeidsraad de garanties af waaraan het aangewende systeem moet voldoen:
Er zijn meerdere bedrijven die E-voting pakketten aanbieden onder meer AXI E-voting ( ex Elegio) en Bluekrypt OADEO E-voting. Bluekrypt richt zich uitsluitend tot hele grote werkgevers vanaf 4000 werknemers. AXI E-voting doet wel een aanbod naar schoolbesturen.