Een ouderraad, oudervereniging en oudercomité zijn verschillende entiteiten, elk met hun eigen doelstellingen en kenmerken.
Ouderraad: Deze heeft een zekere onafhankelijkheid van het schoolbestuur bij het uitvoeren van haar wettelijke bevoegdheden. Toch blijft de ouderraad in principe onder de verantwoordelijkheid en aansprakelijkheid van het schoolbestuur vallen. Dit blijkt onder meer uit de verplichting van het schoolbestuur om materiële ondersteuning te bieden aan de schoolraad en de andere, onderliggende raden. Als een ouderraad initiatieven neemt buiten haar wettelijke bevoegdheid, kan dat alleen met de toestemming van het schoolbestuur.
Oudercomité en oudervereniging: Dit zijn initiatieven van personen of verenigingen die een band hebben met het schoolbestuur, maar er formeel gezien geen deel van uitmaken. Hoewel ze nauw verbonden zijn met de school of het schoolbestuur, opereren ze onafhankelijk en vallen ze niet onder de verantwoordelijkheid van het schoolbestuur. Ze kunnen de vorm aannemen van een vereniging met rechtspersoonlijkheid zoals een vzw, maar het kan ook gaan om een feitelijke vereniging.
Oudercomités of -verenigingen bepalen zelf wie hun leden zijn en zij beschikken over eigen middelen die ze autonoom beheren. De middelen van deze verenigingen verschijnen niet in de boekhouding van het schoolbestuur. Zij kunnen er wel voor kiezen om een schenking te doen aan het schoolbestuur.
Oudercomités of -verenigingen kunnen activiteiten zowel met als zonder toestemming van het schoolbestuur organiseren. Wanneer het schoolbestuur instemt met een initiatief, ben je vaak ook bereid om de verantwoordelijkheid ervoor te dragen en de naam van de school of het schoolbestuur eraan te verbinden. Dit betekent dat het initiatief wordt beschouwd als genomen door het schoolbestuur.
Als een oudercomité of -vereniging een activiteit organiseert op eigen houtje, dan wijs je de initiatiefnemers er best op dat hun activiteit gebeurt buiten het schoolleven en zonder de goedkeuring van het schoolbestuur. Bijgevolg is het schoolbestuur niet aansprakelijk bij eventuele problemen of schadegevallen. De personeelsleden die deelnemen aan deze initiatieven zijn niet gedekt door de arbeidsongevallenverzekering en de deelnemende leerlingen vallen niet vallen de schoolverzekering.
Je mag de naam van de school of het schoolbestuur niet gebruiken voor een initiatief waarvoor het schoolbestuur geen toestemming heeft gegeven. Wij raden dit sterk af, om te voorkomen dat de indruk ontstaat dat het initiatief van het schoolbestuur uitgaat en dat het de verantwoordelijkheid draagt.
Wanneer je lokalen ter beschikking wil stellen van de initiatiefnemers, is het aan te raden om een gebruiksovereenkomst af te sluiten. Dit geldt zoals bij andere verenigingen die niets met de school te maken hebben. In dit geval zal het schoolbestuur dezelfde vergoeding voor de kosten vragen als aan andere organisaties.