Onderwijsplanning gewoon basisonderwijs

De niveauoverstijgende en globale informatie over het item Onderwijsplanning lees je onder Onderwijsplanning: Wat? Waarom? Hoe?

Structuurwijzigingen

sla link op in klembord

Kopieer

Elk initiatief dat je als schoolbestuur neemt om het onderwijsaanbod in een of meer van je scholen uit te breiden, in te krimpen of te herschikken, vatten we onder de noemer ‘structuurwijzigingen’.

In het geval van uitbreiding spreken we over ‘programmatie’, in het geval van ‘inkrimping of herschikking’ hebben we het over ‘rationalisatie’.

Structuurwijzigingen Programmatie

sla link op in klembord

Kopieer

  • de oprichting of programmatie van een school; 
  • de oprichting van een vestigingsplaats ( = herstructurering); 
  • de oprichting van een onderwijsniveau kleuter of lager in een school of een vestigingsplaats ( = herstructurering); 
  • de toevoeging van een graad in het lager onderwijs;
  • het innemen van een tijdelijke vestigingsplaats.

Structuurwijzigingen Rationalisatie

sla link op in klembord

Kopieer

  • de afschaffing van een school;
  • de afschaffing van een vestigingsplaats ( = herstructurering);
  • de afschaffing van een onderwijsniveau kleuter of lager in een school of een vestigingsplaats ( = herstructurering);
  • de afschaffing van een graad in het lager onderwijs;
  • de fusie tussen twee of meer scholen;
  • de herschikking van het onderwijsaanbod over de bestaande vestigingsplaatsen (bijvoorbeeld twee vestigingsplaatsen met basisonderwijs worden een vestigingsplaats met enkel kleuteronderwijs en een vestigingsplaats met enkel lager onderwijs);
  • de verhuizing van een school.

Andere structuurwijzigingen

sla link op in klembord

Kopieer

  • de wijziging van de samenstelling van de scholengemeenschap;
  • de overdracht van een vrije katholieke school aan de gemeente/provincie of de overname van een gemeentelijke/provinciale school;
  • de invoering van methodeonderwijs.

Als je als schoolbestuur één van die initiatieven wil nemen, kan dat niet ‘zomaar’. Je moet de interne planningsprocedure van Katholiek Onderwijs Vlaanderen en de externe planningsprocedure van de overheid volgen. Dat betekent dat je bepaalde stappen moet volgen en de verschillende deadlines moet respecteren.

Schematisch overzicht

sla link op in klembord

Kopieer

Je vindt voor beide planningsprocedures en voor elke structuurwijziging een samenvatting van alle acties, indiendata en aanvraag-/meldingsformulieren in het schematisch overzicht.

    Interne planningsprocedure

    sla link op in klembord

    Kopieer

    Welke stappen houdt de interne planningsprocedure van Katholiek Onderwijs Vlaanderen in? Wat moet je als schoolbestuur concreet doen?

    Aanvraagformulier invullen

    sla link op in klembord

    Kopieer

    Voor de aanvraag van een structuurwijziging in het gewoon basisonderwijs gebruik je het aanvraagformulier gewoon basisonderwijs.

    De aanvraag gaat uit van het schoolbestuur. De voorzitter van het schoolbestuur neemt het initiatief om het aanvraagdossier samen te stellen. In onderlinge afspraak kan hij de directeur van de aanvragende school of de directeur-coördinatie van de scholengemeenschap mandateren om dat van hem over te nemen.

    Dit betekent concreet dat je als schoolbestuur achtereenvolgens de volgende stappen zet:

    1. Omschrijf en motiveer de aanvraag tot structuurwijziging op het aanvraagformulier.
    2. Leg de aanvraag ter bespreking voor aan het bestuur van de scholengemeenschap.
    3. Leg de aanvraag ter advies voor aan de bevoegde participatieorganen: schoolraad, lokaal overlegcomité (loc), medezeggenschapscollege (MCSG), onderhandelingscomité (OCSG).
    4. Vul alle rubrieken op het aanvraagformulier nauwkeurig in.
    5. Zorg ervoor dat de voorzitters van de participatie-organen het formulier handtekenen. Voor het LOC en het OCSG ondertekent ook de secretaris.

    Als het advies van de schoolraad en/of het MCSG verdeeld of ongunstig is, voeg je een uittreksel uit het verslag van de vergadering van de schoolraad en/of het MCSG toe aan het aanvraagdossier.

    Als het advies van het LOC en/of het OCSG verdeeld of ongunstig is, voeg je het protocol van niet-akkoord van het LOC en/of het OCSG toe aan het aanvraagdossier.

    Zodra het formulier volledig ingevuld is, zet tot slot de voorzitter van het schoolbestuur zijn handtekening op het aanvraagformulier

    Aanvraagformulier versturen

    sla link op in klembord

    Kopieer

    Je mailt het aanvraagformulier ten laatste 30 november van het voorafgaande schooljaar in pdf-formaat naar Katholiek Onderwijs Vlaanderen en naar de DPCC-bao van jouw regio.

    De contactgegevens van de bestemmelingen zijn:

    Aandachtspunt: schoolinfrastructuur op nieuwe locaties

    sla link op in klembord

    Kopieer

    Een aantal scholen investeert in nieuwe schoolinfrastructuur. Andere scholen zien zich bij een stijging van de schoolbevolking genoodzaakt om capaciteit uit te breiden en om te investeren in extra schoolinfrastructuur. Soms kan een school daartoe capaciteitssubsidies aanwenden.

    Als deze nieuwe of extra schoolinfrastructuur gerealiseerd wordt op nieuwe locaties, kan er een weerslag zijn op het onderwijsaanbod en/of leerlingenrekrutering van andere scholen.

    Het in gebruik nemen van nieuwe locaties of vestigingsplaatsen is DPCC-materie. Het schoolbestuur brengt de DPCC-bao zo snel mogelijk - zonder rekening te houden met de voorgeschreven indiendata en zeker vóór de aanvang van de bouwwerken of de aankoop van gronden/gebouwen - op de hoogte van de geplande nieuwe of extra schoolinfrastructuur. De DPCC-bao zal alle betrokken scholen voor overleg samen brengen.

    Bezwaar en beroep

    sla link op in klembord

    Kopieer

    Kort na ontvangst van de verschillende aanvraagdossiers laat iedere DPCC-bao aan de scholen en scholengemeenschappen van haar regio weten welke aanvragen er werden ingediend. Aanvragen van het ene schoolbestuur kunnen immers gevolgen hebben voor het andere schoolbestuur. Als een aanvraag gevolgen kan hebben op scholen van een aangrenzende regio, zal de DPCC-bao ook die scholen informeren.

    Als je het als schoolbestuur niet eens bent met een aanvraag van een ander schoolbestuur, kun je dit laten weten aan de DPCC-bao. Je moet dan een gemotiveerd bezwaarschrift indienen bij de DPCC-bao van jouw regio en dit binnen een termijn van tien kalenderdagen.

    De DPCC-bao kan, voorafgaand aan haar beslissing, een overleg organiseren tussen de aanvrager en de bezwaarmaker.

    De DPCC-bao informeert de scholen en de scholengemeenschappen over de beslissingen die ze heeft genomen. Als je als schoolbestuur in beroep wil gaan tegen een beslissing van de DPCC-bao, kun je, hetzij als aanvrager, hetzij als bezwaarmaker, binnen een termijn van zeven kalenderdagen beroep aantekenen bij de Centrale beroepscommissie van Katholiek Onderwijs Vlaanderen, ter attentie van de voorzitter lieven.boeve@katholiekonderwijs.vlaanderen. De Centrale beroepscommissie neemt een eindbeslissing.

    In het Statuut van de DPCC vind je alle informatie over de samenstelling, de bevoegdheden en de werking van de DPCC en van de Centrale Beroepscommissie.

    Heraanvraag

    sla link op in klembord

    Kopieer

    Het kan zijn dat je als schoolbestuur een gepland en goedgekeurd initiatief uiteindelijk toch niet realiseert op 1 september. Je plande bijvoorbeeld om op de vestigingsplaats voor kleuters een eerste graad lager onderwijs toe te voegen, maar door een te geringe belangstelling is het eerste en het tweede studiejaar niet georganiseerd bij de start van het schooljaar.

    Dat betekent niet dat je het beoogde initiatief zomaar mag verschuiven naar het jaar nadien. Als je een aangevraagde en goedgekeurd structuurwijziging om welke reden dan ook niet kunt realiseren op 1 september, moet je die altijd opnieuw aanvragen. Je doorloopt opnieuw de volledige interne planningsprocedure en bezorgt je aanvraag opnieuw bij Katholiek Onderwijs Vlaanderen en DPCC-bao.

    Externe planningsprocedure

    sla link op in klembord

    Kopieer

    De overheid wil zicht houden op de evoluties in het onderwijslandschap. Daarom heeft zij een eigen planningsprocedure uitgewerkt. Wij noemen die procedure de ‘externe planningsprocedure’. Voor de meeste structuurwijzigingen is er een meldingsplicht. Voor andere structuurwijzigingen is er geen actie vereist.

    Aandachtspunt: als schoolbestuur van Katholiek Onderwijs Vlaanderen, kun je de externe planningsprocedure, maar aanvatten nadat je de interne planningsprocedure doorlopen hebt en nadat je aanvraag door de DPCC-bao goedgekeurd werd.

    Meldingsformulier invullen

    sla link op in klembord

    Kopieer

    In het gewoon basisonderwijs is er geen enkele structuurwijziging die door de Vlaamse regering moet goedgekeurd worden. Het Agentschap voor Onderwijsdiensten (AGODI) wil alleen op de hoogte gehouden worden van de structuurwijzigingen.

    Een melding per mail van het schoolbestuur volstaat.

    De structuurwijzigingen vul je in op het gepaste meldingsformulier:

    • voor de programmatie van de school: de bijlage 1 van de Omzendbrief bao/97/3
    • voor de andere structuurwijzigingen: de bijlage 1 en/of bijlage 2 van de Omzendbrief bao/97/10
    • voor de wijziging aan de samenstelling van de scholengemeenschap: de bijlage 4 van de Omzendbrief bao/2005/11

    Meldingsformulier versturen

    sla link op in klembord

    Kopieer

    Je stuurt het ingescande meldingsformulier per mail in pdf-formaat naar AGODI

    • voor de programmatie van een school: ten laatste 1 april van het voorafgaand schooljaar;
    • voor andere structuurwijzigingen: ten laatste 1 mei van het voorafgaand schooljaar.

    De contactgegevens van de bestemmeling lees je af bovenaan op de meldingsformulieren. Als je op het meldingsformulier het instellingsnummer van je school invult, verschijnt bovenaan het formulier meteen het e-mailadres en het telefoonnummer van de dossierbehandelaar.

    Heraanvraag

    sla link op in klembord

    Kopieer

    Als je als schoolbestuur een eerder aangevraagde en goedgekeurde structuurwijziging toch niet kunt realiseren op 1 september, kun je die niet zomaar verschuiven naar het volgend schooljaar. Je moet die structuurwijziging opnieuw melden aan AGODI.

    Programmatie van een basisschool

    sla link op in klembord

    Kopieer

    Een nieuwe basisschool oprichten of programmeren kan niet zomaar. Als je als schoolbestuur dat initiatief wil nemen, moet je bepaalde decretale voorwaarden respecteren:

    • De school moet een basisschool zijn en moet dus zowel kleuter- als lager onderwijs aanbieden.
    • De school moet op voldoende afstand liggen van elke andere school of vestigingsplaats van het katholiek onderwijsnet:
      • in gemeenten met een bevolkingsdichtheid tot en met 500 inw/km²: 3 kilometer;
      • in gemeenten met een bevolkingsdichtheid tussen 500 en 1500 inw/km²: 2 kilometer;
      • in gemeenten met een bevolkingsdichtheid hoger dan 1500 inw/km²: 250 meter;
    • De school moet aan de programmatienorm beantwoorden. Die norm stijgt gedurende de eerste zes schooljaren:
      • in gemeenten met minder dan 75 inw/km²: eerste bestaansjaar 25 en zesde bestaansjaar 70 leerlingen;
      • in gemeenten met 75 tot 500 inw/km²: eerste bestaansjaar 37 en zesde bestaansjaar 105 leerlingen;
      • in gemeenten met meer dan 500 inw/km²: eerste bestaansjaar 50 en zesde bestaansjaar 140 leerlingen.

    Meerdere vestigingsplaatsen

    sla link op in klembord

    Kopieer

    Basisscholen met twee of meer vestigingsplaatsen die aan die drie decretale voorwaarden voldoen, kunnen zich opsplitsen in twee autonome basisscholen. Eén van de vestigingsplaatsen wordt dan de nieuwe programmatieschool met een nieuwe instellingsnummer. De andere vestigingsplaats behoudt het oorspronkelijke instellingsnummer en gaat in herstructurering.

    Omkadering

    sla link op in klembord

    Kopieer

    De (nieuwe) programmatieschool telt voor haar omkadering gedurende zes schooljaren op 1 oktober van het lopende schooljaar en niet op 1 februari van het voorgaande schooljaar.

    Meer informatie

    sla link op in klembord

    Kopieer

    Meer informatie over de programmatie van een basisschool lees je in de Ministeriële Omzendbrieven bao/97/3 ‘Erkenning, financiering en subsidiëring van scholen’ en bao/97/10 ‘Programmatie en Rationalisatie in het Gewoon Basisonderwijs’

    Herstructurering

    sla link op in klembord

    Kopieer

    De overheid omschrijft vier rationalisatie- en programmatie-initiatieven in het gewoon basisonderwijs als een herstructurering. Het gaat over de volgende structuurwijzigingen:

    • de oprichting van een vestigingsplaats;
    • de afschaffing van een vestigingsplaats;
    • de oprichting van een onderwijsniveau (kleuter of lager) in een school of vestigingsplaats;
    • de afschaffing van een onderwijsniveau (kleuter of lager) in een school of vestigingsplaats.

    De verhuizing van een volledige school of van een volledige vestigingsplaats naar een nieuwe locatie waar de school nog geen vestigingsplaats heeft, is geen herstructurering. De ingebruikname van een tijdelijke vestigingsplaats is evenmin een herstructurering.

    Omkadering

    sla link op in klembord

    Kopieer

    Scholen die in herstructurering gaan, tellen voor hun omkadering gedurende 1 schooljaar op 1 oktober van het lopende schooljaar in plaats van op 1 februari van het voorgaande schooljaar.

    Als een school de herstructureringen doorvoert ná 1 september, dan heeft deze herstructurering pas uitwerking op 1 september van het volgende schooljaar.

    Meer informatie

    sla link op in klembord

    Kopieer

    Meer informatie over de herstructurering, verhuizing en tijdelijke vestigingsplaats lees je in de Ministeriële Omzendbrief bao/97/10 ‘Programmatie en Rationalisatie in het Gewoon Basisonderwijs’.

    Fusie tussen twee scholen

    sla link op in klembord

    Kopieer

    We onderscheiden twee soorten fusie:

    • de gewone fusie: de fusie met een andere school is noodzakelijk als het ‘genadejaar’ is uitgeput, dit wil zeggen als de vereiste rationalisatienorm op drie opeenvolgende teldagen niet langer gehaald wordt;
    • de vrijwillige fusie: twee scholen fuseren vrijwillig als hun aantal leerlingen op 1 februari van het voorgaande schooljaar minstens 15% boven de vereiste rationalisatienorm ligt. In de gefuseerde school kan onder bepaalde voorwaarden een adjunct-directeur aangesteld worden.

    Er zijn twee fusievormen:

    • de samenvoeging tot één nieuwe school van twee of meer scholen die gelijktijdig worden afgeschaft. De fusieschool krijgt een nieuw instellingsnummer;
    • de samenvoeging van twee scholen tot één school waarbij één van de betrokken scholen blijft bestaan en de andere school opslorpt. De school die blijft bestaan, behoudt haar instellingsnummer.

    Meer informatie over de rationalisatienormen, over de fusie en over het genadejaar lees je in de Ministeriële Omzendbrief bao/97/10 ‘Programmatie en Rationalisatie in het Gewoon Basisonderwijs’.

    Afschaffing van een school of een vestigingsplaats

    sla link op in klembord

    Kopieer

    Schoolbesturen kunnen niet autonoom beslissen om een school of vestigingsplaats te sluiten. Als schoolbestuur moet je ook deze structuurwijziging ter goedkeuring voorleggen aan de DPCC-bao.

    Het komt voor dat een school of vestigingsplaats niet langer leefbaar is. Elk aanvraag tot sluiting van een school of een vestigingsplaats heeft zijn eigen verhaal. Het is gekleurd door verscheidene elementen, zoals het aantal leerlingen, de spreiding van de scholen en vestigingsplaatsen, de infrastructuur, de financiële mogelijkheden of de beschikbare omkadering.

    Het sluiten van een school of een vestigingsplaats kan gevoelig liggen. Daarom is het zeer belangrijk dat je hierover tijdig overlegt en transparant communiceert met de ouders en met het personeel. Ter ondersteuning van dit overleg en deze communicatie stelt Katholiek Onderwijs Vlaanderen een nota ter beschikking: De leefbaarheid van de kleine dorpsschool. Troeven, knelpunten en uitdagingen.

    Reglementering

    sla link op in klembord

    Kopieer

    De reglementering over de structuurwijzigingen in het gewoon basisonderwijs lees je in vier ministeriële omzendbrieven:

    • ministeriële omzendbrief bao/97/10 van 17 juni 1997 Programmatie en rationalisatie in het gewoon basisonderwijs;
    • ministeriële omzendbrief bao/97/3 van 17 juni 1997 Erkenning, financiering en subsidiering van scholen;
    • ministeriële omzendbrief bao/2005/11 van 30 juni 2005 Scholengemeenschappen basisonderwijs;
    • ministeriële omzendbrief Pers:2009/03 van 30 juni 2009 Rechten en plichten van personeelsleden bij het overnemen van onderwijsinstellingen, bij overheveling van een vestigingsplaats of een filiaal naar een instelling van een andere inrichtnede macht en bij een samensmelting van filialen tot een nieuwe instelling.

    Contactgegevens

    sla link op in klembord

    Kopieer

    Contact

    Isabelle Dobbelaere
    stafmedewerker
        02 507 06 24
        Suzy Sterck
        stafmedewerker
            02 507 08 63
            ×
            Kijkt als...
            Niveau
            Regio