De niveauoverstijgende en globale informatie over het item Onderwijsplanning lees je onder Onderwijsplanning: Wat? Waarom? Hoe?.
Elk initiatief dat je als schoolbestuur neemt om het onderwijsaanbod in jouw centrum voor deeltijds beroepssecundair onderwijs uit te breiden, in te krimpen of te herschikken, vatten we onder de noemer ‘structuurwijzigingen’.
Als we hierna ‘centra’ vermelden, bedoelen we altijd zowel de autonome als de niet-autonome centra voor deeltijds beroepssecundair onderwijs.
Als je als schoolbestuur een structuurwijziging wil realiseren, kan dat niet 'zomaar'. Soms moet je de structuurwijziging aanvragen. In andere gevallen moet je de structuurwijziging melden. In nog andere gevallen is geen actie vereist. Katholiek Onderwijs Vlaanderen maakt een onderscheid tussen een interne planningsprocedure (DPCC) en een externe planningsprocedure (AGODI).
Vanaf 1 september 2022 is het studieaanbod deeltijds beroepssecundair onderwijs gefaseerd vervangen door een studieaanbod duaal leren. Dat betekent dat nieuwe leerlingen die instapten in het eerste jaar van de tweede graad vanaf 1 september 2022, ingeschreven werden in een duale opleiding van de tweede graad (OK2 duaal). Vanaf 1 september 2023 moeten nieuwe leerlingen op niveau van het eerste jaar van de derde graad ingeschreven worden in de derde graad.
De centra hebben het recht om het huidige studieaanbod in het deeltijds beroepssecundair onderwijs te concorderen naar een duaal studieaanbod.
Op de website van het Departement Onderwijs en Vorming vind je de laatste stand van zaken over de transitie van leren en werken naar duaal leren.
Je vindt er onder meer de volgende tijdlijn terug:
Een volledig overzicht van de opleidingen die geschrapt worden en bijhorende timing én de concordanties en de omzettingen van leren en werken naar duaal leren vind je in bijlage 13 van de omzendbrief SO/2008/08.
Nieuwe vestigingsplaatsen zijn vestigingsplaatsen die nog niet gelinkt zijn aan het instellingsnummer van je school of centrum in kwestie.
Tot 2022-2023 moest je als centrum leren en werken de ingebruikname van een nieuwe vestigingsplaats aanvragen aan AGODI. Vanaf 2023-2024 is dat niet meer het geval. Als je een vestigingsplaats in gebruik wil nemen in dezelfde of een aangrenzende gemeente, moet je dat uiterlijk op het moment van ingebruikname alleen melden aan AGODI. Als je een vestigingsplaats in een andere, niet-aangrenzende, gemeente in gebruik wil nemen, moet je dat in principe drie maanden vooraf aanvragen aan AGODI.
Duale richtingen zijn vastgelegd per vestigingsplaats, richtingen deeltijds beroepsonderwijs niet. Als je dus een duale richting in een andere of een bijkomende vestigingsplaats wil aanbieden, moet je daar bepaalde stappen voor zetten naar AGODI.
Onder ‘aanbieden’ begrijpen we dat je voor een groep leerlingen gemiddeld ten minste de helft van de contacturen, voorzien op de wekelijkse lessentabel, op die vestigingsplaats organiseert. Als je dus minder dan de helft van de contacturen op de nieuwe vestigingsplaats wil organiseren, hoef je het onderwijsaanbod niet aan de vestigingsplaats te koppelen. Zie ook omzendbrief SO 42 punt 6.
Voor elke structuurwijziging vind je een samenvatting van alle acties, indiendata en aanvraag- en meldingsformulieren in het schematisch overzicht.
Het aanbod van de centra is niet onderworpen aan de interne planningsprocedure van Katholiek Onderwijs Vlaanderen. Dat betekent dat je geen aanvragen of meldingen moet sturen naar de DPCC.
Voor de externe planningsprocedure moet je wel bepaalde stappen volgen en verschillende deadlines respecteren.
Voor sommige structuurwijzigingen moet de overheid expliciet haar goedkeuring geven. Die structuurwijzigingen vraag je aan bij AGODI. Andere structuuronderdelen zijn vrij programmeerbaar en moet je gewoon melden aan AGODI.
De lijst opleidingen duaal en aanloopfase voor het schooljaar 2023-2024 werd geactualiseerd.
Onder voorbehoud van definitieve goedkeuring vind je hier de nieuwe lijst opleidingen duaal en aanloopfase voor het schooljaar 2024-2025.
Structuurwijzigingen voorleggen aan het Regionaal of Provinciaal Overlegforum
Elke programmatieaanvraag, zowel de aanvraag waarvoor je de goedkeuring van de Vlaamse Regering nodig hebt als de aanvraag waarvoor je die niet nodig hebt, moet eerst afgestemd worden binnen het Regionaal of Provinciaal Overlegforum waaronder het centrum ressorteert.
Ruim vooraf stuur je zelf het aanvraagdossier naar het Regionaal of Provinciaal Overlegforum. Omdat de procedure en timing per Overlegforum verschillen, moet je je op voorhand goed informeren. De contactpersonen van de Overlegfora vind je in bijlage 5 van de Omzendbrief SO 61.
Programmeren en minimumnorm voor structuuronderdelen geprogrammeerd vanaf het schooljaar 2024-2025
Voor een structuuronderdeel dat wordt geprogrammeerd vanaf het schooljaar 2024-2025 geldt per afzonderlijke vestigingsplaats een minimumnorm van vijf regelmatige leerlingen op de eerste lesdag van oktober van het schooljaar van programmatie of het daaropvolgend schooljaar. Voor de structuuronderdelen vermeld in bijlage 9 van de SO 61 kan de norm ook nog bereikt worden in het tweede daaropvolgende schooljaar.
De minimumnorm wordt toegepast:
Als men de minimumnorm niet bereikt op 1 oktober van het schooljaar van programmatie of het jaar nadien, wordt het structuuronderdeel vanaf 1 september daaropvolgend opgeheven. In de tweede en derde graad verloopt die opheffing geleidelijk, leerjaar na leerjaar.
Bovendien kan de school gedurende drie schooljaren vanaf de volledige opheffing in geen enkele van haar vestgingsplaatsen dat structuuronderdeel opnieuw programmeren. Ook niet door overheveling door een andere school.
Als je als schoolbestuur een aangevraagde en goedgekeurde structuurwijziging toch niet kunt realiseren op 1 september, kun je die vanaf schooljaar 2022-2023 verschuiven naar het volgend schooljaar. De Vlaamse regering kent je een 'genadejaar' toe. Als je in het schooljaar na het genadejaar opnieuw geen leerlingen hebt in het nieuwe structuuronderdeel op 1 oktober, dan moet je wél een heraanvraag indienen bij AGODI. Die nieuwe regeling is voor het eerst van toepassing op programmaties die in 2021-2022 goedgekeurd werden.
Eens het structuuronderdeel effectief ingericht is, ‘gedoogt’ de overheid daarna dat er gedurende één schooljaar geen leerlingen ingeschreven zijn op 1 oktober. We spreken van een gedoogjaar. Het structuuronderdeel kan één schooljaar later zonder enige procedure georganiseerd worden. Als in het structuuronderdeel het volgende schooljaar op 1 oktober opnieuw -voor de tweede maal dus - geen leerlingen ingeschreven worden, dan is een aanvraag tot (her)programmatie wel nodig.
In de overgang van het systeem van vrije programmatie naar de programmatieprocedure werd er voor het schooljaar 2022-2023 nog een zekere flexibiliteit aan de dag gelegd door niet louter te kijken naar 1 oktober van de twee voorgaande jaren, maar ook naar het aanbod gedurende de rest van het schooljaar 2020-2021.
Concreet: een opleiding die een centrum beoogde te organiseren op 1 september 2022, moest worden geherprogrammeerd als er in die opleiding binnen een bestaande cluster noch in het schooljaar 2020-2021, noch op 1 oktober 2021 minstens één regelmatige leerling zat.
Vanaf het schooljaar 2022-2023 zal er gekeken worden naar de referentiedatum van 1 oktober van de voorafgaande schooljaren.
Structuurwijzigingen die geen goedkeuring van de Vlaamse Regering vereisen – een melding volstaat
Tot en met het schooljaar 2022-2023 waren alleen het eerste leerjaar A en B, de niet-niche basisopties en het Naamloos leerjaar vrij programmeerbaar. Vanaf het schooljaar 2023-2024 komen daar een heel aantal structuuronderdelen bij. Ook duale structuuronderdelen zijn onder bepaalde voorwaarden vrij programmeerbaar.
De vrije programmatie van een structuuronderdeel meld je uiterlijk 1 april aan AGODI aan de hand van bijlage 8 van omzendbrief SO 61. Indien je het structuuronderdeel wil organiseren op een bijkomende en nieuwe vestigingsplaats, moet je daar ook bepaalde stappen voor ondernemen – zie verder.
Aan het (nog te ontwikkelen) meldingsformulier voeg je het protocol van de personeelsonderhandelingen toe, en ook het uittreksel uit het proces-verbaal scholengemeenschap waaruit blijkt dat de nieuwe vestigingsplaats conform de afspraken is die binnen de scholengemeenschap gemaakt zijn. Voor het akkoord binnen de scholengemeenschap kun je het formulier 'Proces-verbaal scholengemeenschap' gebruiken.
Ingebruikname van een vestigingsplaats in dezelfde of een aangrenzende gemeente
Tot 2022-2023 moest je de ingebruikname van een nieuwe vestigingsplaats altijd aanvragen aan AGODI. Vanaf 2023-2024 is dat niet meer het geval als je een vestigingsplaatsen in gebruik wil nemen in dezelfde of een aangrenzende gemeente.
Aan het (nog te ontwikkelen) meldingsformulier voeg je het protocol van de personeelsonderhandelingen toe, en ook het uittreksel uit het proces-verbaal scholengemeenschap waaruit blijkt dat de nieuwe vestigingsplaats conform de afspraken is die binnen de scholengemeenschap gemaakt zijn. Voor het akkoord binnen de scholengemeenschap kun je het formulier 'Proces-verbaal scholengemeenschap' gebruiken.
Vanaf 1 september 2024 kunnen structuuronderdelen tussen scholen worden overgeheveld.
De volgende cumulatieve voorwaarden gelden daarbij:
Je meldt de overheveling uiterlijk op 1 april van het voorafgaande schooljaar aan AGODI. Aan het meldingsformulier voeg je het protocol van de personeelsonderhandelingen van beide betrokken scholen toe, en ook het uittreksel uit het proces-verbaal scholengemeenschap waaruit blijkt dat de programmatie conform de afspraken is die binnen de scholengemeenschap gemaakt zijn. Voor het akkoord binnen de scholengemeenschap kun je het formulier 'Proces-verbaal scholengemeenschap' gebruiken.
Een niet-autonoom centrum kan vanaf 260 leerlingen autonoom worden. De behoudsnorm is 240 leerlingen.
Uiterlijk 1 april meld je per gewoon schrijven het autonoom worden van het centrum. Aan de melding voeg je het protocol van de personeelsonderhandelingen en het uittreksel uit het proces-verbaal scholengemeenschap waaruit blijkt dat de programmatie conform de afspraken is die binnen de scholengemeenschap gemaakt zijn toe. Je voegt ook het advies van het Regionaal of Provinciaal Overlegforum toe én bijlage 3 van omzendbrief SO 42.
Structuurwijzigingen die wél een goedkeuring van de Vlaamse Regering vereisen (aanvraag nodig)
De structuurwijzigingen waarvoor je de goedkeuring nodig hebt van de Vlaamse Regering vraag je uiterlijk 30 november aan bij AGODI.
De programmatie van een niet-vrij programmeerbaar structuuronderdeel vraag je aan bij AGODI aan de hand van bijlage 9 van omzendbrief SO 61. Indien je het structuuronderdeel wil organiseren op een bijkomende en nieuwe vestigingsplaats, moet je daar ook bepaalde stappen voor ondernemen – zie verder.
Aan het aanvraagformulier voeg je het protocol van de personeelsonderhandelingen en het uittreksel uit het proces-verbaal waaruit blijkt dat de programmatie conform de afspraken is die binnen de scholengemeenschap gemaakt zijn toe. Voor de niet-vrije programmaties voeg je ook het advies van het Regionaal of Provinciaal Overlegforum toe.
Ingebruikname van een nieuwe vestigingsplaats in een andere, niet-aangrenzende, gemeente
Als je een vestigingsplaats, al dan niet tijdelijk en om welke reden dan ook, in gebruik wil nemen die niet in dezelfde of een aangrenzende gemeente gelegen is, moet je een aanvraag indienen bij AGODI. Pas na goedkeuring door de Vlaamse Regering kun je de nieuwe vestigingsplaats gebruiken.
Het schema in bijlage geeft een beknopt overzicht van de te zetten stappen (intern én extern) voor wat betreft de programmatie van structuuronderdelen al dan niet in combinatie met de ingebruikname van een nieuwe vestigingsplaats.
De reglementering over de structuurwijzigingen in het gewoon secundair onderwijs lees je in de volgende ministeriële omzendbrieven:
