Probeer het eens uit: soberheid
Iedere dag van de week bieden we een vaste rubriek aan. Maandag een gebed, dinsdag een (bijbel)verhaal, woensdag een beeldmeditatie/kunstwerk, donderdag een inspiratiemoment over Broederlijk Delen, vrijdag link je naar een doemoment. Voor Aswoensdag en de Goede Week voorzien we extra materiaal.
Soberheid …
Kun je makkelijk delen
en het met wat minder doen?
Heb je oog voor wie te weinig heeft
en in armoede leeft?
Ben jij sober?
Ben jij zuinig met water
of laat je het kraantje soms lopen?
Is het nodig om elke week
een zak chips te kopen?
Laat jij het licht op de gang soms branden?
Kun je ook klussen en wat helpen met je handen?
Ga je ook een keertje met de fiets of te voet?
Ben jij dankbaar voor wat je krijgt
of is het nooit goed?
Mag de verwarming wat lager?
Moet het altijd snel, snel of kan het trager?
Wil je elke dag vlees op je bord?
Denk je in plaats van tv ook eens aan sport?
Gooi je restjes weg of eet je alles op?
Vind je enkel merkkledij top?
Vergeet je soms de deur te sluiten?
Denk je aan de vogeltjes in de kou buiten?
Kijk eens tussen de vingers
in plaats van te wijzen.
Doe niet zo hard je best
om jezelf te bewijzen.
Gewoon is goed genoeg.
Je hoeft niet groot,
je hoeft niet meer,
luister eens een keer
naar wat je hart je zegt
en welk wonder God
in jouw leven legt.
Luister naar wat
je hart je zegt.
Probeer het eens uit
een dag zonder
ruzie
boosheid
mopperen
pesten
lawaai
ongeduld
tablet
frisdrank
snoepen
dessert
tv.
Probeer het eens uit
een dag zonder!
God, help ons om wat meer
‘zonder’ te kunnen.
Goede God,
tijdens deze veertigdagentijd
kijken we binnen in ons hart.
We maken het stil en zoeken kracht
om meer aandacht te hebben
voor soberheid en solidariteit.
Help ons om iets extra te doen
voor wie het moeilijk heeft.
Help ons de handen uit de mouwen te steken
en te vragen waar ze steun kunnen gebruiken.
Help ons te zeggen:
Ik werk mee aan een betere wereld.
Goede God,
het gebeurt wel eens
dat ik niet tevreden ben
met een lekkere kom soep.
Liever heb ik spaghetti of pizza,
frietjes en een grote zak snoep.
Ik wil alleen wat ik
het liefste lust op mijn bord.
Goede God,
leer me blij zijn met minder.
Ik heb ruim voldoende,
ik heb niks te kort.
Amen.
Langs de weg loopt een rijke man. Wat ziet hij er heel netjes en verzorgd uit. Iedereen kijkt hem na en is onder de indruk van zijn voorkomen. Sommige mensen gaan zelfs voor hem opzij. Ook de leerlingen van Jezus hebben hem al opgemerkt. Hij is inderdaad erg rijk. Alles wat hij wil, kan hij kopen. Maar toch … is er iets bijzonder dat hij nog niet heeft. Daarom stapt hij naar Jezus. Hij zal wel raad weten, denkt hij. Jezus, mag ik u iets vragen? De leerlingen kijken hem bedenkelijk aan. Natuurlijk, ik luister, zegt Jezus. Wat moet ik doen om altijd gelukkig te leven? vraagt de man stilletjes. Hij praat binnensmonds en is maar moeilijk te verstaan.
Hij herhaalt zijn vraag nu iets duidelijker. Welke goede dingen moet ik doen om eeuwig te kunnen leven? Jezus kijkt de man doordringend aan. Waarom vraag je me naar het goede? Er is er maar één die goed is en dat is God. Als je bij God wil horen, moet je je aan zijn geboden of regels houden, zegt Jezus. Ah goed. Welke regels zijn dat dan? vraagt de man. Jezus geeft een hele opsomming. Je mag geen moorden plegen, je mag niet bedriegen, je mag niet liegen en niet stelen. Ook moet je eerbied hebben voor je vader en je moeder en zoveel van je naaste houden als van jezelf, zegt Jezus. Die regels ken ik allemaal en ik volg ze na, maar wat kan ik nog meer doen? vraagt de man. Jezus antwoordt hem: Als je helemaal volmaakt gelukkig wil zijn, ga dan naar huis, verkoop alles wat je hebt en geef het geld aan de armen. Dan zal je eeuwig geluk kennen. Als je dit gedaan hebt, kom dan terug naar me toe en volg mij. De rijke man wordt er helemaal stil van. Dit is heel wat. Hij heeft zoveel. Dat kan hij toch zomaar niet verkopen? Hij slentert traag en wat teleurgesteld terug naar huis.
We kopen veel dingen omdat ze ons een goed gevoel geven,
maar hebben we deze werkelijk nodig?
Willen we niet te veel?
Hebben we niet te veel?
Krijgen we niet te veel?
Jezus trekt veertig dagen de woestijn in zonder te eten.
Daar wordt hij op de proef gesteld.
Jezus heeft honger en dorst, maar hij denkt aan zijn Vader.
Dit helpt hem volhouden.
Jezus weet wat echt belangrijk is.
Hij wil God dienen en eenvoudig leven.
Tijdens de veertigdagentijd worden wij opgeroepen
om het met wat minder te doen
en goed te luisteren naar de boodschap van Jezus.
Het is niet makkelijk, want we zijn zoveel gewend.
Jezus nodigt ons uit te delen.
‘God of goud? Hoeveel is genoeg?’ Van Dao Zi
Bronvermelding: @Bijbel in 1000 seconden, Chantal Leterme, www.bijbelin1000seconden.be
Copyright: C. Leterme
Werkvormen om hiermee aan de slag te gaan vind je op:
Een kleine greep uit het materiaal om je op weg te zetten:
Wat zie je?
Wat beelden de kleuren uit?
Herken je vormen?
Zie je het kruis? Waarom zou de kunstenaar het kruis met goud en zwart gemaakt hebben?
Welke betekenis kan je aan de goudklomp geven?
Goud=geld, hebzucht, macht?
Of kan goud ook iets positiefs betekenen?
Go(u)d? Hoe zie je dit?
Welke betekenis van God kan je aan dit goud geven?
In de 40-dagentijd nemen christenen de tijd om helder te krijgen wat nu het belangrijkste is in het leven. Ze vragen zich af: zijn we nog goed bezig? Zijn we aan het werken aan een betere wereld? Broederlijk Delen nodigt ons uit om tijdens deze periode zeker stil te staan bij onze eigen manier van leven. Want wat wij hier en nu doen, heeft een effect elders. Positief en/of negatief. Ook aan de andere kant van de planeet.
We geven je drie mogelijkheden. Je mag één optie kiezen.
Wie dezelfde keuze maakt, gaat bij elkaar staan. Kunnen jullie argumenten bedenken om anderen te overtuigen? Een afvaardiging van elke optie voert het woord. Willen er kinderen van positie veranderen?
Op jouw verjaardag wordt al je afval van het voorbije jaar terug aan huis geleverd.
Enig idee hoeveel afval je achterlaat op een jaar? Hoeveel kan er gerecycleerd worden en hoeveel blijft er jaren later nog als afval bestaan? Een blikje frisdrank in de grasberm is na 50 jaar nog niet verdwenen. Soms verdwijnt afval nooit helemaal. Plastiekresten blijven eeuwig drijven in zee.
Telkens we materiaal weggooien, verspillen we grondstoffen. Dat zijn stoffen zoals goud, koper, ijzer, olie, … die gebruikt worden om producten te maken. Grondstoffen komen heel vaak uit landen in Afrika of Latijns-Amerika. De mensen daar worden er helaas niet beter van. Hun grond wordt afgenomen om grondstoffen op te delven of ze worden ziek door de giftige stoffen die gebruikt worden. Om dat probleem aan te pakken, is het belangrijk om zo weinig mogelijk grondstoffen te verspillen. Dat kan door te recycleren maar ook door zelf minder nieuwe dingen aan te kopen. Wat dacht je bijvoorbeeld van een tweedehands fiets? Of een boek uit de bibliotheek (i.p.v. de boekenwinkel)?
BROEDERLIJK DELEN roept mensen op om minder grondstoffen te verspillen. Alleen zo werken we aan een leefbare planeet voor alle mensen wereldwijd.
Vanaf morgen deel je een douche met 5 andere gezinnen uit je straat.
Denk jij aan het water dat wegloopt als je doucht? Meer en meer mensen hebben een tekort aan zuiver water. Dat leidt steeds vaker tot oorlog en hongersnood. De opwarming van de aarde zorgt overal voor periodes van droogte. Dat maakt het voor boeren wereldwijd erg moeilijk om voedsel te kweken. Dat weten de boeren in Afrika en Latijns-Amerika al langer. Zij voelden als eerste de gevolgen van de klimaatopwarming.
BROEDERLIJK DELEN roept mensen op om te leven met genoeg en niet met teveel, ook op het vlak van waterverbruik. Want genoeg is goed. Als iedereen dat doet, werken we samen aan een leefbare planeet voor alle mensen wereldwijd.
Je blijft voor altijd binnen de grenzen van jouw eigen gemeente (d.i. de gemeente waar je woont): je gaat er naar school, je verblijft er tijdens de vakantie, je doet er je hobby’s, …
De manier waarop we ons verplaatsen heeft een grote invloed op het klimaat. Verre verplaatsingen worden meestal op vervuilende manieren gedaan: het vliegtuig, vervuilende boten, auto … Door je verplaatsingen te beperken zal je automatisch meer zorg dragen voor het milieu.
BROEDERLIJK DELEN gelooft dat zorg dragen voor de planeet een opdracht is voor ieder van ons. Alleen zo werken we aan een leefbare planeet voor alle mensen wereldwijd.
1.
Op een keer trompetterde de olifant alle dieren uit het grote bos bij elkaar:
"Verzamelen op de grote open plek! Koning Leeuw heeft belangrijk nieuws voor iedereen."
Vanuit alle hoeken van het bos kwamen de dieren nieuwsgierig naar de grote open plek. De mieren hadden het bijzonder druk onder elkaar. De giraffen staken hun nek nog verder uit om het nieuws te vernemen. De apen slingerden van tak naar tak om zo dicht mogelijk bij de koninklijke troon te komen.
"Onderdanen," begon koning Leeuw, "ik heb vandaag een belangrijke brief ontvangen. Een brief van de meneer uit het kasteel."
Verwonderd keken de dieren elkaar aan. Ze waren benieuwd naar wat de meneer uit het kasteel te vertellen had.
"Beste vrienden de dieren," las koning Leeuw voor, "ik voel me zo alleen in mijn groot kasteel. Daarom heb ik zitten denken: waarom eens niet een feest geven? En dat ga ik doen. Ik nodig jullie allemaal uit. Hopelijk komen jullie allemaal. Ik verwacht jullie overmorgen om twee uur op mijn kasteel. Daaag, de kasteelmeneer."
Meteen toen de koning gelezen had, ontstond er een geweldig geroezemoes. Iedereen van de dieren wilde wel iets vertellen. Daarom riep koning Leeuw: "Stilte!" En het werd dan ook direct stil. "Jullie hebben het gehoord, we vertrekken overmorgenvroeg om acht uur hier op de open plek in het bos. Zorg dat jullie allemaal in orde zijn."
Daarop trokken alle dieren terug naar hun huis.
Twee dagen later stond de bonte stoet klaar om naar de meneer in het kasteel te gaan. De zebra’s hadden hun beste streepjespakken aan. De egels hadden hun stekels extra van gel voorzien. De kameleons hadden hun mooiste kleuren uit de kast gehaald. Het grijs van de olifanten was helemaal afgestoft. Voor de gelegenheid speelden zij taxi voor de kleinere dieren, want anders konden die onmogelijk op tijd aan het kasteel zijn.
Het duurde meer dan vijf uren vooraleer heel de bende bij het kasteel aankwam. De meneer van het kasteel stond hen al op te wachten. "Ik ben zo blij dat jullie allemaal gekomen zijn," begon de meneer te vertellen. "Ik heb allerlei lekkere dingen voor jullie. Maar om alles een beetje te organiseren, heb ik kaartjes gemaakt. Ik zal iedereen een kaartje geven, dan kunnen jullie per kleur naar binnen komen."
2.
De meneer van het kasteel deelde de kaartjes uit. Hij had maar tien groene kaartjes en al de andere dieren kregen een rood kaartje.
"De dieren met een groen kaartje mogen al binnenkomen," riep de meneer van het kasteel. "De andere dieren moeten nog even wachten."
En nu gebeurde het. De dieren met een groen kaartje konden kiezen waar ze gingen zitten in de zaal. In het midden van de zaal stond een tafel met tien stoelen om.
Daar rond stonden vele tafels, ook met allemaal stoelen eromheen.
Op de tafel in het midden lagen allerlei lekkere dingen om te eten. Een grote fles sinaasappelsap en een hele doos chocoladesnoepjes. Ook een groot pak chips en heerlijke slagroomtaartjes. Je kon ook kiezen uit chocolademelk, of fristi. En helemaal te lekker was de pudding met muisjes. Om je vingers van af te likken.
Op de andere tafels stonden alleen maar een paar flessen water. Niet eens op elke tafel stond er een. Naast het water lag hier en daar een homp oud brood of een zwaardje kaas. En als je goed keek, vond je hier en daar ook een handvol rijst.
3.
De dieren met een groen kaartje wisten wel wat kiezen. Zij liepen zo vlug ze konden naar de lekkere tafel in het midden van de zaal.
De rest van de stoelen was voor de dieren met een rood kaartje. Zonder nog op of om te kijken, begonnen ze alvast aan hun lekkere voorgerechtjes. Ze merkten niet eens dat de andere dieren stilaan ook binnen kwamen.
De dieren met een rood kaartje, werden al heel vlug heel stil. Ze keken verschrikkelijk beteuterd, want zo iets hadden ze helemaal niet verwacht. Ze keken nog wel rond om te zien waar de meneer van het kasteel was, maar die was nergens meer te bespeuren. Ze konden alleen maar toezien hoe dieren die in het midden zaten, volop bezig waren met schransen. Dezen hadden zoveel eten op hun tafel, dat ze er zelfs mee konden morsen. Ze kregen het gewoon niet op.
Aan de tafel van overvloed was er toch één dier dat er een beetje stiller bijzat. Het was de olifant. Hij sloeg de gulzig etende dieren gade. Maar zelf at hij niet van al dat lekkers. Hij dacht heel goed na. Toen keek hij nog eens naar de andere dieren, de dieren met de rode kaartjes. Plots stond hij op. En hij trompetterde keihard met zijn slurf. Iedereen werd er muisstil van. Sommige dieren werden zelfs verlegen.
"Ik wil jullie toch eens iets vertellen …," begon de olifant …
Mogelijke werkwijze voor de aanbreng en de verwerking van het verhaal:
In de klas wordt het eerste deel van het verhaal voorgelezen. Daar houden we halt.
De leerlingen krijgen de opdracht om hun lievelingsgerechten te tekenen. Hiermee kunnen we een feesttafel samenstellen.
Ook menu’s van feesten kunnen worden bekeken.
Of we maken een collage met allemaal lekker eten, gehaald uit reclamedrukwerk of verpakkingen van etenswaren.
Vervolgens wordt het tweede deel van het verhaal voorgelezen.
Dit wordt daarna gespeeld. In een ander lokaal staan er tafels zoals in het verhaal is beschreven. Dit kan ook met heel de school samen gebeuren, bijvoorbeeld in de eetzaal. Een of enkele tafels hebben lekkere dingen, de andere tafels zijn slechts voorzien van wat water en droge koekjes of oud brood.
De leerlingen krijgen ook allemaal een kaartje.
We kunnen hierbij de verhouding 1/3 rijk en 2/3 arm hanteren. We kunnen de kleuren van de kaartjes uit het verhaal omwisselen, zo ken je al onmiddellijk de reacties van de kinderen. De kleinste groep (rood) mag eerst binnen. Wanneer ze aan de tafels zitten, laat je gewoon de leerlingen even hun gang gaan.
Misschien zit er in de groep van de rijke kinderen een ‘olifantje’ zodat het verhaal spontaan afgemaakt wordt …
Daarop volgt een bespreking van het verhaal en het gebeuren.
Werkblad: Wat zegt de olifant?
