Op het einde van deze les kan het waardevol zijn om na te gaan of de leerlingen kenmerken van de Griekse bouwkunst onder de knie hebben. Dit kan belangrijk zijn naar aanloop van komende lessen over de Romeinse bouwkunst, waar beide vormen met elkaar vergeleken kunnen worden.  

Via digitale platformen kunnen er flashcards (link fiche 9) aangemaakt worden voor de leerlingen. Een andere optie is het maken van een werkblaadje, dat als start kan dienen voor een volgende les. Mogelijke vragen op de flashcards/het werkblaadje binnen de context van deze les zijn: 

• Wat zijn onderdelen van een Griekse tempel? Voeg hier een afbeelding toe, dan combineer je een andere strategie; woord en beeld. 

• Hoe verloopt het bouwproces van een tempel doorgaans?  

• Wat zijn kenmerken van de Dorische stijl? 

• Wat zijn kenmerken van de Ionische stijl? 

• Wat zijn kenmerken van de Korintische stijl? 

• Hoe weerspiegelde de Griekse kunst het Griekse denken?  

• Enz.  

Bewaar hier zeker en vast de link met de geziene leerinhouden uit jouw leermiddel en denk ook aan de leerplandoelen bij het opstellen van de vragen voor dit exit-ticket. Eventueel kan je hier ook al linken leggen met een geplande evaluatie. Op deze manier weten de leerlingen wat de verwachtingen zijn. Bewaak dus een duidelijke lijn tussen leerplan, leerinhoud en evaluatie.  

Wanneer leraren het woord ‘herhalen’ in de mond nemen, dan heeft dit meestal betrekking op herhalen na de lesuren. Leerlingen worden geacht dit zelfstandig te doen en dit omdat de lestijd veelal als té kort ervaren wordt. In het kader van een groeiende zelfstandigheid is het belangrijk dat er ook tijdens de lessen tijd voorzien wordt om te herhalen. Naar mate het schooljaar vordert, kan dit wel gereduceerd worden wanneer je vaststelt dat leerlingen hier sterker in worden. Het voorzien van een structureel herhalingsmoment is ontzettend waardevol, zeker omdat het langetermijngeheugen aangesproken wordt.  

Op het einde van de les kan je bijvoorbeeld samen met de leerlingen een samenvatting opstellen, al dan niet via de Cornell-methode (fiche 8). Doe dit eerst samen met de leerlingen, zodanig dat ze weten wat essentieel opgenomen moet worden: 

• Wanneer vonden de kruistochten plaats? (eeuw, historische periode) 

• Waar? Voeg een kaart toe. 

• Wie is hierbij betrokken? 

• Hoe kenmerken de politieke contacten zich? 

• Hoe kenmerken de culturele contacten zich? 

• Hoe kenmerken de economische contacten zich? 

• Welk beeld hebben we van de kruistochten? Hoe komt dit? 

Zorg hier ook voor een expliciete link met het leerplan: situering in tijd en ruimte, kenmerken van samenleving, beeldvorming.  Noteer bijvoorbeeld ook in de agenda dat de leerlingen dit moeten herhalen tegen de volgende les, op deze manier wordt het iets minder vrijblijvend. Een volgende les kan je dit dan bijvoorbeeld mondeling toetsen bij enkele leerlingen. Het toekennen van een bonuspunt kan motiverend werken. Laat dit niet bij een keer, maar pas deze methodiek op een structurele manier toe, zodanig dat de leerlingen hier een goede leerattitude ontwikkelen die door jou als leraar gestimuleerd wordt.

Reflecteren zou je bijvoorbeeld kunnen doen na een evaluatie over dit thema. Traditioneel overlopen leraren snel de correcte antwoorden van toetsvragen, maar of het effect hiervan op lange termijn iets betekent, valt te betwijfelen. Waardevol kan zijn om na een toets de leerlingen in duo even te laten uitwisselen hoe ze gestudeerd hebben. Zo inspireren ze elkaar. Als aanvulling hierop kan je de volgende les klassikaal de 3 grootste werkpunten formuleren; welke 3 zaken verliepen moeilijk, of welke 3 toetsvragen waren het minst. Zet dit ook zichtbaar op het digitale platform, zodanig dat leerlingen dit steeds kunnen raadplegen. Formuleer ook suggesties voor leerlingen. Pik hier op een volgende toets wederom op in, weliswaar binnen een andere historische context. Op deze manier blijft het geen open verhaal.