Vijf vragenstellers over een thema dat nadien toch heel wat meer commotie in de vergadering veroorzaakte dan ik vooraf gedacht had. Onlangs waren extreemrechts en islamextremisme al eens aan bod gekomen in de plenaire vergadering, maar nu werden concreet de resultaten van een bevraging (cf. ook de handige samenvatting) door de Vlaamse Scholierenkoepel over het in zekere zin belendende thema van racisme aan minister Weyts voorgelegd voor commentaar (nwvr: naderhand werd ook het (verkiezings)memorandum van VSK bij het debat betrokken). Eén vragensteller, Kathleen Krekels, had daarbij een andere invalshoek dan de andere vier vragenstellers. Er waren inderdaad toch wel verschillende zaken te onderscheiden bij dit gevoelige thema. Ik probeer de 49 (!) minuten spreektijd, met de verschillende aspecten, hier zo goed mogelijk samen te vatten. Op verschillende manieren waren de emoties én de decibels goed te voelen, zelfs voor wie wegens de treinstaking de zaak thuis zat te volgen. Vooraf echter nog graag dit: medio november 2023 had ik ook deze opiniebijdrage van Youssef Kobo in De Tijd gelezen, incl. enig tongue-in-cheek-gehalte. Zeg maar, een illustratie van het belang van nuance. Maar wat dachten de politici en minister Weyts van de zaak?
Vaststelling 1. Er bestond wel een (politieke) consensus over het feit dat nooit, dus ook op school niet, gediscrimineerd mocht worden op basis van huidskleur of etnische afstamming. Iets anders zou pas opmerkelijk geweest zijn, want net daarover bestaat wetgeving.
Vaststelling 2. Er werd ook in de onderwijswereld heel wat gedaan rond het thema: het lijstje van de minister met leerlingenbegeleiding, CLB-werking, doorlichting door de Onderwijsinspectie, burgerschap in de minimumdoelen, middelen voor professionalisering, de pedagogische begeleiding enz. enz. tot en met de Conflixers toe. We hadden het al vaak gehoord in het Vlaams Parlement.
Vaststelling 3. De al of niet relevantie van levensbeschouwelijke symbolen (lees: hoofddoekenverbod) in de context van racisme bracht alvast een gebrek aan consensus aan het licht. Niet elke partij sprak er zich even expliciet over uit (nwvr: Vlaams Belang kwam niet tussen), maar de politieke situatie in de vergadering leek mij er hier toch vooral één te zijn van “twee-tegen-allen, waarbij de “twee” de partij van de minister en die van interveniënt Jean-Jacques De Gucht was (nwvr: die laatste beleed nogmaals zijn ‘geloof’ in de Franse laïcité) . Eerlijk gezegd, zoals wij ook in het katholiek onderwijs goed weten, een hoofddoek al of niet toelaten is soms geen eenvoudige zaak want er kunnen naargelang van de concrete, lokale situatie van een school verschillende elementen relevant zijn. Maar laat ik het algemeen hierop houden: een schoolbestuur moet zelf op dat stuk een beslissing in deze óf gene richting kunnen nemen, maar mijn buikgevoel zegt mij dat op allerlei scholen gerust meer mogelijk zou kunnen zijn dan nu het geval is, zowel voor leerlingen als voor leraren.
Vaststelling 4. Er was evenmin een consensus over de VSK-aanbeveling over de aanwezigheid van leerlingen op klassenraden. In tegenstelling tot Elisabeth Meuleman noemde minister Weyts dat idee te gek om los te lopen. Eerlijk gezegd, ik zou het zelf niet zo formuleren als de minister, maar ook ik denk dat dat geen goed idee is. Vermoedelijk zijn er bij allerlei onderwijs- en leeractiviteiten (al of niet in groep) wel andere en voldoende gelegenheden om leerlingen te betrekken bij hun evaluatie, maar ik blijf zelf daarin heel voorzichtig. Ook bij de evaluatie van zoiets complex als het functioneren van een leraar trouwens…
Vaststelling 5. De stopzetting van de onderwijssubsidies voor School zonder Racisme vzw zorgde ook nog voor heel wat (politieke) commotie. Hoe de vork nu precies aan de steel zat (al failliet of niet, de hoogte van het subsidiebedrag), was me niet helemaal duidelijk, maar de kritiek op de minister was alvast niet mals.
En tot slot… het zat er zo aan te komen na al die eerdere commotie. Vragensteller Krekels wierp vragensteller Goeman een bepaald, recent voorval met diens ex-partijvoorzitter voor de voeten om haar stelling “We hebben van u geen lessen te leren!” kracht bij te zetten. Tja…
Lees de bespreking van de “Vraag om uitleg over de cijfers van de Vlaamse Scholierenkoepel over racisme op school van Elisabeth Meuleman, over het racisme op Vlaamse scholen van Hannelore Goeman, over de resultaten van de bevraging van de Vlaamse Scholierenkoepel bij middelbare scholieren van Onno Vandewalle en over de resultaten van de bevraging van de Vlaamse Scholierenkoepel met betrekking tot racisme op Vlaamse scholen van Hilâl Yalçin” aan minister Ben Weyts.
Reageren kan bij Wilfried Van Rompaey: wilfried.vanrompaey@katholiekonderwijs.vlaanderen
