Ouders zijn de eerste verantwoordelijke voor hun kind en de continue figuur in het leven van kinderen. Onderzoek toont aan dat betrokkenheid van ouders een positieve invloed heeft op de schoolse prestaties en welbevinden van leerlingen (Mitchel, 2015).
Een constructieve samenwerking met ouders is één van de uitgangspunten van handelingsgericht werken (Pameijer et al., 2018). Zie bouwsteen Continuüm van zorg. Een school die inzet op verbindend schoolklimaat beschouwt alle ouders als gelijkwaardige partners. We betrekken ouders als partners om de leerlingen zo goed mogelijk te begeleiden in hun leren, in hun studeren, in hun ontwikkelingsproces.
Onze samenleving in Vlaanderen evolueert naar een ‘superdiverse samenleving’ (Vertovec 2007).
De brede diversiteit zie je op school bijvoorbeeld in een toename van:
Het kan onder meer als gevolg hebben dat:
De toenemende diversiteit is voor veel scholen en schoolteams nieuw en kan zorgen voor handelingsverlegenheid. Zij kan er jammer genoeg voor zorgen dat je als professional terugplooit op wat voor jou bekend is, op je identiteit. De tijdsgeest ondersteunt die reflex. Dagelijks blijkt echter dat de schoolse realiteit anders is, met andere woorden dat de tijdsgeest botst met wat de school en ouders van jou als professional verwachten.
Het is dan ook een uitdaging om de drempels te detecteren en weg te werken. School, leraar en ouders zoeken naar een open samenwerking die gebaseerd is op vertrouwen, respect en gelijkwaardigheid.
Diversiteit is breed en meer dan een gegeven. Het is ook een opdracht en een uitdaging. Daarom is het als fundament opgenomen in het Vademecum zorgbreed en kansenrijk onderwijs. Daarin lees je meer over diversiteit en identiteit en hoe we daar in een katholieke dialoogschool mee omgaan.
Het is goed om helder neer te zetten wat ouderbetrokkenheid is. Ouderbetrokkenheid, ouderparticipatie en ouderverantwoordelijkheid verschillen van elkaar.
Ouderbetrokkenheid (GO!-Ouders, VCOV, KOOGO, 2019) is elke vorm van bezorgdheid om, interesse in en ondersteuning van het eigen kind. Ouderparticipatie maakt ouderbetrokkenheid zichtbaar en is het engagement van ouders op het hele schoolgebeuren, met betrekking tot alle leerlingen.
Dat kan in de vorm van overlegorganen waarin vertegenwoordigers van de ouders zetelen en kan aangevuld worden met andere initiatieven. Het participatiedecreet van 2 april 2004 bepaalt dat er in elke school een schoolraad moet kunnen opgericht worden met daarin een oudergeleding. Daarnaast kunnen ouders volgens datzelfde decreet om de oprichting van een ouderraad vragen. De overheid heeft de bevoegdheden van die raden vastgelegd, samen met de grote lijnen van hun samenstelling en werking. Voor meer informatie over de ouderraad en de schoolraad raadpleeg je de PRO.-pagina's Ouderraad en Schoolraad.
Ouderbetrokkenheid en ouderverantwoordelijkheid worden nogal eens door elkaar gehaald. Ouderverantwoordelijkheid neemt af naarmate de leerling ouder wordt en steeds meer op eigen benen komt te staan. Ouderbetrokkenheid blijft echter altijd bestaan. Want ook al krijgen jongeren gaandeweg steeds meer verantwoordelijkheden, ze houden behoefte aan betrokken ouders die hen coachen. Het is van wezenlijk belang dat school en ouders goed samenwerken.