• Je kunt aan de hand van berichten, artikels, videofragmenten, promofolders, fabrikantengegevens … een thema verkennen.
• Probeer hierbij met de leerlingen vanuit een breder probleem te versmallen naar een afgebakend probleem met duidelijke focus.

Je kunt vertrekken van een uitdaging, probleem, dilemma waarop het antwoord niet gekend is.

• Je kunt de leerlingen een technische oplossing laten afwegen met andere belangen (economisch, klimaat, milieu, sociaal, privacy, juridisch, …).
• Je kunt de leerlingen als factcheckers wijzen op het bestaan van fakenews.
• Je kunt leerlingen via wetenschappelijk onderzoek een uitspraak laten evalueren.
• Leerlingen kunnen een argumentatie uitwerken om te kiezen voor een technische oplossing.

• Het is voor leerlingen niet zo eenvoudig om zelf een onderzoeksvraag op te stellen. Je kunt hen daarbij ondersteunen door zelf een ruimere onderzoeksvraag te geven. De leerlingen kunnen op basis van die vraag nadenken over deelonderzoeksvragen.
• Het is zinvol om klassikaal te reflecteren over de geformuleerde vragen: is de vraag afgebakend, eenduidig …

• Probeer in deze fase met de leerlingen een hypothese te formuleren.

• Een onderzoeksplan kan bestaan uit:
  • Een duidelijke titel die past bij het onderzoek.
  • Een omschrijving van het probleem/onderzoeksvraag en de relevante achtergrondinformatie.
  • De gekozen onderzoeksmethode, ze leggen m.a.w. vast hoe ze de gegevens zullen verzamelen.
  • Methodiek om de data/gegevens te verwerken en te analyseren.
  • Een plan van aanpak met o.a. benodigdheden, te nemen stappen, timing op basis van deadlines, een taakverdeling bij groepswerk, methodiek om voortgang te rapporteren …  
  • De vorm waarin de resultaten van het onderzoek zullen worden voorgesteld/gerapporteerd.

• De leerlingen verzamelen gegevens/data in functie van de onderzoeksvraag.
  • De verzamelde data kan zowel kwantitatief of kwalitatief zijn.
  • Er zijn verschillende mogelijkheden om de data te verzamelen (zie fase 3): experiment, meting, observatie, interview, enquête, algoritme, bewijs opstellen, een model opbouwen, ontwerponderzoek, interpreterend onderzoek, actie-onderzoek, (vergelijkend) literatuuronderzoek, bronnenstudie ...
• Bij het uitvoeren van experimenten streef er je bij voorkeur naar om dit uit te voeren in een gecontroleerde omgeving zoals een labo. Laat de leerlingen kritisch reflecteren op de verschillende variabelen en hun effect op de meetresultaten.
• Je kunt de leerlingen bestaande bronnen laten raadplegen zoals bestaande onderzoeksresultaten, wetenschappelijke literatuur, catalogi, karakteristieken, regelgeving, promofolders …  Laat hen deze bronnen kritisch beoordelen.
• Je kunt de leerlingen een (schaal)model laten bouwen om hierop simulaties en metingen uit te voeren.

• De verzamelde data worden bij voorkeur gestructureerd en verwerkt via visualisaties om het eindresultaat te concretiseren en een analyse mogelijk te maken. Dit kan in de vorm van grafieken, diagrammen, tekeningen, 3D modellen, simulaties …
• Laat de leerlingen de gegevens verwerken met focus op de onderzoeksvraag.
• Je kunt de leerlingen trends, evoluties, verbanden, correlaties … laten identificeren.
• Je kunt de leerlingen kritisch laten reflecteren op de verzamelde gegevens en eventuele hiaten, meetfouten, onnauwkeurigheden, fouten in meetmethode … laten vaststellen.
• Voor D-finaliteit: Je kunt de leerlingen een statistische analyse laten uitvoeren om het onderzoek te beoordelen (correlatiecoëfficiënt, regressie …).
• Je kunt de leerlingen voorstellen laten formuleren voor verder onderzoek of suggesties voor verbetering.

• Je kunt de leerlingen tussentijdse conclusies laten trekken en kritisch laten reflecteren over de resultaten:
  • Zijn de gegevens/bronnen betrouwbaar/zinvol, welk soort gegevens werden gebruikt (kwantitatief – kwalitatief) …
  • Welke antwoorden vinden we op de onderzoeksvragen? Wat hebben we geleerd?
  • Toetsing van de resultaten op basis van kosten- batenanalyse, haalbaarheid, samenspel met de belanghebbenden …
  • Je kunt hiervoor meerdere technieken gebruiken zoals een tussentijdse presentatie, Flip, digitale tool, blog, wiki …
• Je kunt deze aan elkaar voorleggen en vergelijken met gelijkaardig onderzoek.
• Je kunt op basis van een tussentijdse (peer)evaluatie het onderzoek of de onderzoeksmethode laten bijsturen (bv. verder onderzoek nodig, extra deelvragen, verduidelijking …).

• Laat de leerlingen het resultaat in relatie tot de probleemstelling of de onderzoeksvraag interpreteren en conclusies formuleren.
• Je kunt de leerlingen een appreciatie aan het resultaat laten geven.

Je kunt de leerlingen:

• laten reflecteren over het gelopen proces: hindernissen, bijsturingen, succeservaringen, aandachtspunten voor een volgend onderzoek … 
• laten formuleren wat ze zouden veranderen indien ze een gelijkaardig project opnieuw doorlopen.
• laten reflecteren op het onderzoeksplan en over de meerwaarde van de gebruikte onderzoeksmethoden.
• laten aantonen hoe ze de tussentijdse evaluatie/feedback hebben verwerkt in het verder verloop van het onderzoek.
• de vooropgestelde hypothese laten aftoetsen met het onderzoeksresultaat.

• Hou bij de rapportering vooral de focus op het formuleren van een antwoord op de onderzoeksvraag.
• Wat de leerlingen afleveren kan vele vormen aannemen en is ondergeschikt aan de doelen van de onderzoekscompetentie. Er zijn verschillende mogelijkheden om over het onderzoek te rapporteren. Een slimme keuze is aangewezen in functie van haalbaarheid en taakbelasting. Dit kan:
  • informeel in de vorm van een blog, een artikel, een filmpje, een podcast,  (poster)presentatie, infographic, pitch …
  • formeel in de vorm van het opstellen van richtlijnen voor verdere uitvoering (lastenboek), een verslag, een onderzoeksrapport (die de volledige onderzoekscyclus documenteert, inclusief de probleemstelling, methodologie, gegevensverzameling, analyse en conclusies).