Dit voorbeeld geeft je inspiratie om over alle graden en finaliteiten heen aan de slag te gaan met doelen uit de krachtlijn geëngageerd en verantwoordelijkheid vanuit het thema duurzaamheid.
Het is aangewezen een leerlijn uit te werken voor de doelen binnen de krachtlijn ‘geëngageerd en verantwoordelijk.’
Je kan een leerlijn hanteren over de graden en finaliteiten heen en dit in:
Dit voorbeeld geeft inspiratie om met alle graden en alle finaliteiten aan de slag te gaan. Op basis van de leerlijn die je hanteert voor het realiseren van de doelen, kan je keuzes maken uit de geboden suggesties.
We realiseren de volgende leerplandoelen:
Afhankelijk van de keuze voor het organiseren van een projectdag, workshop, een lessenreeks, enz. en de tijd maak je keuzes. Voor dit thema 'duurzaamheid', zetten we hier in op de volgende concretisering van leerdoelen:
Kleding als wegwerpproduct, je gsm, plastic afval, voedselverspilling, waterverspilling, omgaan met energie, vervuiling via artificiële intelligentie, enz. In functie van een opgestelde leerlijn kan je thema’s kiezen, in functie van differentiëren kan je leerlingen ook zelf het thema laten kiezen.
Werk je met educatieve pakketten, bewaak de aansluiting met wetenschappelijke onderbouwing. Voor dit voorbeeld lieten wij ons inspireren door volgende bronnen:
“Afvalverspilling vanuit de levenscyclus van je GSM”Het lespakket GSM GoodPlanet biedt heel wat informatie over electronisch afval van je GSM, de grondstoffen in je GSM, uit welke uithoeken de grondstoffen komen en hoe je afvalstrategieën mbt je GSM kan inzetten.
Je kan leerlingen informatie laten opzoeken over maatschappelijke thema’s over verspilling of vervuiling (vanuit aangereikte bronnen, universele kaders (bv SDG’s),vanuit recente actualiteit, …) Je kan hierbij leerlingen zich laten informeren over:
Om leerlingen voor te bereiden op nepnieuws dat de ronde doet rond thema’s over bv. de klimaatopwarming, kan je stilstaan bij wat wetenschap kan bereiken en hoe wetenschap werkt ‘wanneer kunnen we iets zeker weten?’ Inspiratie vind je onder andere terug in het onderdeel ‘wetenschap’ bij het educatieve materiaal van Klimaatburgers. Hier liggen kansen om linken te leggen met LPD 22 De leerlingen beoordelen informatie op betrouwbaarheid, correctheid en bruikbaarheid bij het lezen en luisteren.
Dit leerdoel houdt in dat leerlingen een standpunt kunnen innemen én dit aan elkaar kunnen verwoorden. Vanuit de opgestelde leerlijn voor de graad en/of finaliteit, kan je verschillende methodieken gebruiken om leerlingen geïnformeerd en beargumenteerd met elkaar in dialoog te laten gaan. Voor leerlingen die moeilijkheden ervaren bij het formuleren van een eigen mening zijn tussenstappen mogelijk. Laat leerlingen bv.
Aan de hand van stellingen nemen leerlingen een standpunt in. Aan de hand van een casus krijgen leerlingen een moeilijke situatie waarbij ze een keuze of beslissing moeten maken. Ze kunnen hierbij kiezen uit een aantal opties. Leerlingen moeten een keuze maken en deze keuze toelichten.
Methodieken waarbij leerlingen met elkaar in gesprek gaan en hun standpunten verwoorden
Als vervolg op de stellingen- en casusmethodiek laat je leerlingen reageren op elkaars standpunten en kunnen leerlingen tijdens het gesprek van positie (en dus ook hun standpunt) veranderen
Methodieken die leerlingen stimuleren om verschillende standpunten te verkennen en te verwoorden, leerlingen leren om zich te verplaatsen in andere perspectieven en opinies
Deze methodieken helpen leerlingen om empathie te ontwikkelen en hun eigen mening beter te onderbouwen:
Je kan leerlingen creatieve acties laten bedenken (leerdoel 4) en hieraan een engagement koppelen. Je kan na het uitvoeren van de actie leerlingen laten reflecteren over hun engagement. Je kan ook leerlingen eerst laten reflecteren over hun engagement 'wat doen zijn nu concreet op school/in de samenleving rond verspilling/vervuiling?' (leerdoel 4) en vanuit deze reflectie mogelijke acties laten bedenken en eventueel kiezen tot uitvoering.
Leerdoel 3 Reflecteren via verschillende reflectiemethodieken
Leerdoel 4 leerlingen bedenken creatieve ideeën om verspilling/vervuiling tegen te gaan, om voorbeeld:
Bewaak steeds de afstemming van je leerdoelen en je evaluatiecriteria. Wat verwacht je van de leerlingen per leerdoel?
Evaluatie of de leerling de informatie begrijpt
Mogelijke evaluatiecriteria:Evaluatie of de leerling zijn/haar standpunt kan weergeven met een onderbouwd argument
Mogelijke voorbeelden van criteria:Evaluatie of de leerling in dialoog gaat met de anderen
Mogelijke voorbeelden van criteria:
Dit laatste criterium staat nauw in verband met de leerplandoel 4 en leerplandoel 6 uit de krachtlijn 'Uniek en verbonden'. In de lessen Nederlands leren leerlingen ook argumenteren, overleg met de leraren in functie van het ontwikkelingen van de leerlijn.
Evaluatie of de leerling reflecteert over zijn/haar engagement
Mogelijke voorbeelden van criteria
Wat je voor dit leerplandoel verwacht van de leerlingen met betrekking tot reflectievaardigheden, staat in verband met andere doelen waarbij leerlingen reflecteren op hun eigen handelen.
Evaluatie of het idee van de leerling creatief is
Mogelijke voorbeelden van criteria:Evaluatie of de leerling de uitvoerbaarheid van zijn/haar idee bespreekt
Mogelijke voorbeelden van criteria:
