Jonge mantelzorgers zijn kinderen en jongeren tot 25 jaar die zorgen voor iemand in hun omgeving die extra hulp nodig heeft. Dat kan door een ziekte (ook een mentale), een beperking, een verslaving of een andere ondersteuningsnood. De persoon voor wie ze zorgen kan een familielid zijn, maar ook een vriend(in) of buur. Mantelzorg betekent dat dit vrijwillig gebeurt, niet als een betaalde (studenten)job.
In Vlaanderen is 1 op 5 jongeren in het secundair onderwijs jonge mantelzorger voor iemand met een langdurige mentale of fysieke ziekte, verslaving of beperking. Bij jongvolwassenen ligt dit aantal zelfs nog hoger (1 op 3). En waarschijnlijk zijn er nog meer jonge mantelzorgers dan we denken, want zorg gaat verder dan alleen medische noden. Zo nemen sommige jongeren extra taken op zich omdat hun gezin in armoede leeft of woont bij een alleenstaande ouder die niet alles alleen aankan. Ook jongeren met een migratieachtergrond of uit transnationale gezinnen helpen soms bij administratie of vertalen voor hun ouders.
Jonge mantelzorgers kunnen helpen op verschillende manieren:
Wat vaak vergeten wordt, is hoe zwaar die laatste taak kan zijn. Veel jonge mantelzorgers maken zich de hele dag door zorgen over de persoon waarvoor ze zorgdragen, zelfs als ze niet fysiek voor hen zorgen. Dat mentale stuk is net zo belangrijk als de praktische hulp die ze bieden.
Jonge mantelzorgers hebben veel verantwoordelijkheden, wat zowel positieve als negatieve effecten kan hebben:
Maar er zijn ook moeilijkheden: