Onderwijs in Brussel kan complex zijn voor scholen en besturen. Met de Vlaamse Gemeenschapscommissie (VGC), Onderwijscentrum Brussel (OCB) en de Brusselse Gewestregering zijn er voor het Nederlandstalig onderwijs andere partners actief dan in de rest van Vlaanderen. De Brusselwerking binnen Katholiek Onderwijs Vlaanderen zorgt voor ondersteuning en belangenbehartiging rond specifiek Brusselse thema’s.
De Brusselwerking binnen Katholiek Onderwijs Vlaanderen ondersteunt de Brusselse scholen en besturen en zorgt voor vertegenwoordiging en belangenbehartiging. Met ondersteuning van de stafmedewerkers van de Brusselwerking slaan de verschillende diensten binnen Katholiek Onderwijs Vlaanderen, het Brusselteam van de pedagogische begeleiding Mechelen-Brussel en Katholieke Onderwijscel Brussel (KOCB) de handen in elkaar. De adviesraad Brussel begeleidt de Brusselwerking.
De opdrachten van de Brusselwerking zijn:
Meer info over de Brusselwerking is te lezen in Toekomstige aanpak van het katholiek onderwijs in Brussel:
Aanspreekpunt voor de Brusselwerking zijn Sabine Verheyden (Adviseur Brussel Stafdienst). Ze neemt deel aan de werking van de Werkgroep grootstedelijk beleid secundair onderwijs en de Werkgroep ankers Lokaal Overlegplatform basisonderwijs.
Vicariaat Onderwijs Mechelen-Brussel en Brusselteam Pedagogische Begeleiding Mechelen-Brussel (DPB)
Het Vicariaat Onderwijs Mechelen-Brussel onder leiding van bisschoppelijk afgevaardigde voor het onderwijs Jürgen Mettepenningen staat in voor regionale coördinatie en ondersteuning, ook van de scholen en besturen in Brussel.
De Dienst Identiteit ondersteunt alle schoolbetrokkenen om de evangelische inspiratie te voeden en te vertolken op een eigentijdse manier. De Dienst Identiteit biedt ondersteuning, ook vanuit grootstedelijk perspectief, rond volgende thema’s:
De Dienst Schoolorganisatie ondersteunt scholen en besturen voornamelijk op het vlak van groei naar sterkere samenwerkingsverbanden, processen van bestuurlijke optimalisering (BOS) en wijzigingen in het onderwijsaanbod. Aanspreekpunt voor de Brusselse besturen is Sabine Verheyden. De Diocesane Plannings- en Coördinatiecommissie (DPCC) is bevoegd voor de structuurwijzigingen aan het onderwijsaanbod. Het digitale tijdschrift VONDeling informeert over het katholiek onderwijs in Mechelen-Brussel.
De pedagogische begeleiding van regio Mechelen-Brussel ondersteunt alle katholieke scholen van het aartsbisdom. Brusselse scholen en besturen kunnen dankzij een vaste contactpersoon een beroep doen op een multidisciplinair team (MDT) per onderwijsniveau:
Het Begeleidingsplan 2022-2025 van de pedagogische begeleiding van Katholiek Onderwijs Vlaanderen geeft ook invulling aan begeleidingsinitiatieven die afgestemd zijn op de noden van een grootstad. Concreet werken we aan deze themagebieden:
In 2015 werd een samenwerkingsprotocol afgesloten tussen de pedagogische begeleidingsdiensten en Onderwijscentrum Brussel (OCB). De bedoeling van de samenwerking en de afstemming is maximaal ondersteunend te zijn voor het Nederlandstalige onderwijs in Brussel, vanuit de eigen sterktes en waar het kan vanuit complementariteit.
De adviesraad Brussel (ARB) vertaalt de ervaring van Brusselse directies en bestuurders naar visie en beleidsaanbevelingen. Ze adviseert de raad van bestuur van Katholiek Onderwijs Vlaanderen over de standpuntbepaling van het katholiek onderwijs met een bijzondere focus op Brussel.
De adviesraad Brussel komt vijf keer per jaar samen en is onder andere samengesteld uit bestuurders en directeurs van het basis-, secundair, volwassenen-, deeltijds kunst- en hoger onderwijs, het CLB, het vicariaat en de Vlaamse Confederatie van ouders en ouderverenigingen (VCOV).
In voorbereiding van de legislatuur 2024-2029 heeft de Adviesraad Brussel een Brussels memorandum opgesteld naar de Vlaamse Gemeenschapscommissie, de Regering van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest en de Vlaamse Regering. Het Brussels memorandum is aanvullend op het Vlaams memorandum van Katholiek Onderwijs Vlaanderen en legt volgende klemtonen:
Het memorandum is de leidraad bij de standpuntbepaling naar de Brusselse overheden. De Adviesraad Brussel volgt de vertaling op van het memorandum naar de regeerakkoorden en het beleid van de Brusselse overheden.
Katholiek Onderwijs Vlaanderen telt in Brussel 76 kleuter- of lagere scholen, bestuurd door een 25-tal schoolbesturen en verenigd in 7 scholengemeenschappen basisonderwijs (periode 2020-2026).
De 16 Brusselse secundaire scholen van Katholiek Onderwijs Vlaanderen zijn verenigd in de scholengemeenschap Sint-Gorik. De scholen behoren tot 8 verschillende besturen. De coördinerend directeur van de scholengemeenschap Sint-Gorik is Maïté Schiepers.
Katholieke Onderwijscel Brussel (KOCB) is opgericht in 1972 als belangenbehartiger en coördinator van het Nederlandstalige katholieke aanbod rond opvoeding en onderwijs in Brussel. Met ondersteuning van de Vlaamse Gemeenschapscommissie (VGC) neemt KOCB vandaag de rol op van coördinerende vereniging voor het katholiek onderwijs in Brussel.
KOCB ondersteunt op de volgende domeinen:
De Vlaamse Gemeenschap is binnen het Brussels Hoofdstedelijk Gewest verantwoordelijk voor de gemeenschapsvoorzieningen (onderwijs, cultuur, welzijn en gezondheid) voor de Brusselaars die kiezen voor het Nederlandstalige aanbod. Het Regeerakkoord van de Vlaamse Regering 2019-2024 bevestigt het engagement om zich met 5 % van het Vlaamse budget voor gemeenschapsbevoegdheden te richten op 30 % van de Brusselse bevolking (Brusselnorm).
Verder hanteert de Vlaamse Gemeenschap een Brusseltoets om beleid te toetsen aan toepasbaarheid in Brussel en impact op de band van Brussel met Vlaanderen. Binnen de Vlaamse overheid oefent de administratie Coördinatie Brussel specifieke opdrachten uit voor Brussel.
De Vlaamse Gemeenschapscommissie (VGC) is de basis en de draaischijf voor de Vlaamse Gemeenschap in het Brussels Gewest. De VGC voert als ondergeschikt bestuur een aanvullend beleid rond Onderwijs, Welzijn, Gezin, Cultuur, Jeugd en Sport. Het College van de VGC komt maandelijks samen en bepaalt het beleid door middel van collegebesluiten. De Raad van de VGC bestaat uit de Nederlandstalige leden van het Brussels parlement. Binnen de Raad van de VGC volgt de Commissie voor Onderwijs en Scholenbouw het beleid rond onderwijs op.
In het kader van de Vlaamse Beleids- en Beheerscylcus (BBC) stelt de VGC een strategisch meerjarenplan met meerjarenbegroting op. Het nieuwe plan kwam onder andere tot stand na een Ronde van Brussel, een participatief traject met Brusselse directies en leraren. Het VGC Strategisch meerjarenplan 2021-2025 stelt volgende algemene doelstellingen:
In het meerjarenplan zijn aanbevelingen uit de Ronde van Brussel verwerkt. Het VGC meerjarenplan stelt volgende doelstellingen voor het onderwijsbeleid in ruime zin:
Meer info vind je in het overzicht Onderwijsbeleid in VGC strategisch meerjarenplan 2021-2025.
De Algemene Directie Onderwijs en Vorming (ADOV) voert het onderwijsbeleid van het VGC uit. Je kunt op de hoogte blijven door je te abonneren op de digitale nieuwsbrief BrusselDirect of via www.onderwijsinbrussel.be.
Het VGC aanbod voor onderwijs bestaat uit:
De VGC Werkgroep Onderwijs adviseert het VGC College over het Brussels beleid rond Onderwijs en Vorming. De coördinator basisonderwijs (Christel Herbosch) en de coördinerend directeur secundair onderwijs (Maïté Schiepers) vertegenwoordigen de Brusselse scholen en schoolbesturen in deze werkgroep en behartigen hun belangen.
Het Onderwijscentrum Brussel (OCB) heeft als opdracht om schoolteams binnen het Nederlandstalig onderwijs in Brussel te vormen en te ondersteunen rond volgende thema’s:
Het OCB werkt nauw samen met het Brusselteam van de pedagogische begeleiding Mechelen-Brussel.
Sinds de splitsing van de provincie Brabant is de Vlaamse Gemeenschapscommissie schoolbestuur van de voormalige Nederlandstalige provinciale scholen gelegen op het grondgebied van het Brussels Gewest.
De VGC is het schoolbestuur van volgende onderwijsinstellingen:
Het Brussels Hoofdstedelijk Gewest (BHG) oefent de gewestelijke bevoegdheden uit rond ruimtelijke ordening, stedenbouw, stadsvernieuwing, huisvesting, openbaar vervoer, mobiliteit, verkeersveiligheid, economisch beleid en wetenschappelijk onderzoek. De Brusselse Hoofdstedelijke Regering komt wekelijks samen en bepaalt het beleid door regeringsbesluiten. Het Brussels Hoofdstedelijk parlement is samengesteld uit 17 Nederlandstalige en 72 Franstalige parlementsleden.
De belangrijkste gewestelijke instellingen zijn:
Binnen de gewestelijke instelling Perspective.brussels oefent de Dienst Scholen volgende opdrachten uit:
De Strategie 2025 is een gezamenlijk initiatief van het Brussels Gewest, de gemeenschappen, de gemeenschapscommissies en de sociale partners om de economische ontwikkeling van Brussel te versterken. Volgende doelstellingen rond onderwijs worden uitgewerkt door de Dienst Scholen van Perspective.brussels:
Het Brussels Gewest telt 19 gemeenten. Het merendeel van de gemeenten heeft een schepen van Nederlandstalige aangelegenheden. De gemeenten voeren ook een flankerend onderwijsbeleid.
