Veel leerlingen met autisme volgen les in het gewoon onderwijs, al dan niet met ondersteuning vanuit het ondersteuningsnetwerk. Voor een aantal leerlingen biedt het buitengewoon onderwijs (tijdelijk) een aangepaste leef- en leeromgeving.
De ene onderwijscontext biedt andere kansen en mogelijkheden dan de andere. Welk traject op het onderwijscontinuüm de voorkeur heeft, is afhankelijk van de onderwijs- en opvoedingsbehoeften waaronder de leercapaciteiten, de nood aan begeleiding en een aangepast curriculum. Opties worden steeds besproken met ouders en waar mogelijk met de leerling. CLB is hierin een belangrijke partner.
Vanuit een visie op zorg biedt de school een krachtige leeromgeving die de ontwikkeling van alle leerlingen stimuleert. Ook deze van de kinderen en jongeren met autisme die er school lopen. (Meer weten: hoe word je een autismevriendelijke school?)
De school voorziet verhoogde zorg die afgestemd is op de specifieke onderwijsbehoeften van leerlingen met autisme, zoals remediërende, differentiërende, compenserende of dispenserende maatregelen. Het kan gaan om aanpassingen die gelinkt zijn aan het curriculum. Bijvoorbeeld: opbouwen in kleinere stappen van de competentie om iets te presenteren voor een klasgroep. Daarnaast zijn er ook aanpassingen van de schoolse context. Bijvoorbeeld: een extra kastje om boeken en kaften op een overzichtelijke manier op te bergen, een vluchtroute om tot rust te kunnen komen als prikkels te overweldigend zijn, een lijn met gekleurde tape op de grond die een ‘grens’ visueel maakt. Deze aanpassingen zijn voor sommige leerlingen niet voldoende om tot leren en participeren te komen.
Als er nood is aan bijkomende inzichten om de leerling beter te kunnen begeleiden, kan een handelingsgericht diagnostisch traject opgestart worden door CLB. Dit kan resulteren in een gemotiveerd verslag dat recht geeft op extra ondersteuning vanuit het ondersteuningsnetwerk.
Als school gewoon onderwijs ben je aangesloten bij een ondersteuningsnetwerk. Zij bieden onder andere ondersteuning aan leerlingen met autisme, die beschikken over een gemotiveerd verslag type 9. De geboden ondersteuning kan, naargelang de ondersteuningsvraag, leerkracht-, team- en/of leerlinggericht zijn en moet voelbaar zijn tot op de klasvloer. Elke aanmelding voor ondersteuning vertrekt vanuit de specifieke onderwijsbehoeften van de leerling met autisme. De aard en de intensiteit van de ondersteuning wordt onder meer hierop bepaald.
Ondersteuning is erop gericht om als school en als lerarenteam op termijn sterker te worden. Voor het versterken van de leerling met autisme, wordt rekening gehouden met het ‘dubbelspoor’ waarbij zowel ingezet wordt op het aanleren van nieuwe (compenserende) vaardigheden als op het aanpassen van de omgeving. Ondersteuning is:
Uitgebreidere info kun je vinden in de tekst 'Visie op ondersteuning, in het huidige ondersteuningsmodel'.
Type 9 is opgericht voor kinderen en jongeren met een autismespectrumstoornis die geen verstandelijke beperking hebben. Leerlingen met een autismespectrumstoornis zijn kinderen en jongeren bij wie op basis van gespecialiseerde, door een multidisciplinair team aangeleverde diagnostiek, met inbegrip van psychiatrisch onderzoek, een van de volgende problematieken wordt vastgesteld:
In het buitengewoon secundair onderwijs kan type 9 worden ingericht in elke opleidingsvorm.
Om in het buitengewoon onderwijs te kunnen inschrijven, hebben leerlingen een verslag voor toegang tot het buitengewoon onderwijs nodig. Enkel de centra voor leerlingenbegeleiding (CLB) mogen een inschrijvingsverslag opstellen, hierin geven ze aan welk type en in het buitengewoon onderwijs welke opleidingsvorm aansluit bij de onderwijsbehoeften van de leerling. Voor een overstap naar type 9 is een diagnose nodig.
Voor type 9 (buitengwoon basisonderwijs) bestaat er geen aparte, goedgekeurde set ontwikkelingsdoelen. Binnen de cyclus van handelingsplanning kiest elke buitengewone basisschool type 9 uit een gevalideerd doelenkader (ontwikkelingsdoelen, leerplannen ...) die doelen die bij de leerlingengroep of leerling passen.
Voor scholen buitengewoon onderwijs zijn de ontwikkelingsdoelen van de opleidingsvorm na te streven en voor OV4 gelden de leerplannen van het gewoon secundair.
Wanneer leerlingen met autisme een meervoudige handicap hebben, kunnen ze op basis van hun inschrijvingsverslag in een ander type buitengewoon onderwijs terecht.
In type basisaanbod kunnen leerlingen op basis van hun onderwijs- en opvoedingsbehoeften ook zonder diagnose terecht.
Meer informatie
