Veel leerlingen met autisme volgen les in het gewoon onderwijs, al dan niet met ondersteuning vanuit het leersteuncentrum. Voor een aantal leerlingen biedt het buitengewoon onderwijs (tijdelijk) een aangepaste leef- en leeromgeving.
De ene onderwijscontext biedt andere kansen en mogelijkheden dan de andere. Welk traject op het onderwijscontinuüm de voorkeur heeft, is afhankelijk van de onderwijs- en opvoedingsbehoeften waaronder de leercapaciteiten, de nood aan begeleiding en een aangepast curriculum. Opties worden steeds besproken met ouders en waar mogelijk met de leerling. CLB is hierin een belangrijke partner.
Vanuit een visie op zorg biedt de school een krachtige leeromgeving die de ontwikkeling van alle leerlingen stimuleert. Ook deze van de kinderen en jongeren met autisme die er school lopen. (Meer weten: hoe word je een autismevriendelijke school?)
De school voorziet verhoogde zorg die afgestemd is op de specifieke onderwijsbehoeften van leerlingen met autisme zoals remediërende, differentiërende, compenserende of dispenserende maatregelen. Het kan gaan om aanpassingen die gelinkt zijn aan het curriculum. Bijvoorbeeld het leren van een vaardigheid in kleinere stappen, verbanden aanduiden bij leerinhouden, ... . Daarnaast zijn er ook aanpassingen van de schoolse omgeving. Bijvoorbeeld een extra kastje om boeken en kaften op een overzichtelijke manier op te bergen, een vluchtroute om tot rust te kunnen komen als prikkels te overweldigend zijn, een lijn met gekleurde tape op de grond die een ‘grens’ visueel maakt, ...
Soms zijn deze aanpassingen voor een leerling met autisme onvoldoende om tot leren en participeren te komen. Als er nood is aan bijkomende inzichten om de leerling beter te kunnen begeleiden, kan een handelingsgericht diagnostisch traject opgestart worden door het CLB. Dit kan resulteren in een gemeenschappelijk curriculum verslag (GC-verslag) dat recht geeft op extra ondersteuning vanuit het leersteuncentrum.
Als school gewoon onderwijs ben je aangesloten bij een leersteuncentrum. Zij bieden onder andere leersteun aan leerlingen met autisme, die beschikken over een GC-verslag, OV4-verslag of IAC-type 9. De geboden leersteun kan, naargelang de ondersteuningsvraag, leerling-, leerkracht- en/of team zijn en moet voelbaar zijn tot op de klasvloer. Elke aanmelding voor leersteun vertrekt vanuit de specifieke onderwijsbehoeften van de leerling met autisme. De aard en de intensiteit van de leersteun wordt onder meer hierop bepaald. Leersteun is erop gericht om als school en als lerarenteam op termijn beter te kunnen omgaan met specifieke onderwijsbehoeften.
Bij leerlinggerichte leersteun wordt bij een leerling met autisme rekening gehouden met het ‘dubbelspoor’ waarbij zowel ingezet wordt op het aanleren van nieuwe (compenserende) vaardigheden als op het aanpassen van de omgeving. Ondersteuning:
Type 9 is opgericht voor kinderen en jongeren met een autismespectrumstoornis die geen verstandelijke beperking hebben. Leerlingen met een autismespectrumstoornis zijn kinderen en jongeren bij wie op basis van gespecialiseerde, door een multidisciplinair team aangeleverde diagnostiek, met inbegrip van psychiatrisch onderzoek, een van de volgende problematieken wordt vastgesteld:
In het buitengewoon secundair onderwijs kan type 9 worden ingericht in elke opleidingsvorm.
Om in het buitengewoon onderwijs te kunnen inschrijven, heeft een leerling een IAC-verslag nodig. Enkel de centra voor leerlingenbegeleiding (CLB) mogen een IAC-verslag opstellen, als er ook een officiële diagnose gesteld werd. Op dit IAC-verslag wordt type 9 vermeld en op het niveau van het secundair onderwijs ook een opleidingsvorm die aansluit bij de onderwijsbehoeften van de leerling.
Voor type 9 (buitengwoon basisonderwijs) bestaat er geen aparte, goedgekeurde set ontwikkelingsdoelen. Binnen de cyclus van handelingsplanmatig werken selecteert de school buitengewoon basisonderwijs type 9 uit een gevalideerd doelenkader (ontwikkelingsdoelen, leerplannen ...) de doelen voor de leerling.
Voor scholen buitengewoon secundair onderwijs zijn de ontwikkelingsdoelen van de opleidingsvorm na te streven en voor OV4 gelden de leerplannen van het gewoon secundair.
Wanneer leerlingen met autisme een meervoudige handicap hebben, kunnen ze terecht in een ander type buitengewoon onderwijs dat op hun IAC-verslag vermeld wordt.
Meer informatie
