Wanneer kan een leerling hetzelfde leerjaar overdoen?
Onderzoek heeft uitgewezen dat overzitten niet altijd in het belang is van een optimale studieloopbaan. Daarom heeft de regelgever de voorwaarden om een leerjaar in het gewoon voltijds secundair onderwijs en buso-opleidingsvorm 4 als regelmatige leerling te kunnen overzitten, ingeperkt. Deze regels werden voor het eerst van toepassing met ingang van het schooljaar 2020-2021. In juni 2022 werden deze regels deels gewijzigd.
Wanneer een leerling een leerjaar overzit, dient altijd rekening te worden gehouden met de toelatingsvoorwaarden.
Na het eerste leerjaar krijgt de leerling ofwel een oriënteringsattest A (al dan niet met beperkingen), ofwel een oriënteringsattest C. Overzitten na het behalen van een A-attest is in principe niet mogelijk, ook al omvat deze enkele beperkingen. Na het behalen van een C-attest zal de leerling moeten overzitten, behoudens als hij kan overgaan op basis van leeftijd.
De regelgeving voorziet evenwel in een uitzondering op bovenstaand principe. Leerlingen die in 1A of 1B een oriënteringsattest A met uitsluiting van minstens de helft van alle basisopties van 2A of 2B behalen, kunnen steeds kiezen om over te zitten.
Een leerling die in het eerste leerjaar B een A-attest behaald heeft, kan - behoudens eventuele beperkingen - er steeds voor kiezen om over te zitten in het eerste leerjaar A.
In de regel brengt de delibererende klassenraad bij elk oriënteringsattest B een bindend advies inzake overzitten uit. Het wordt systematisch vermeld op het attest zelf.
Indien de delibererende klassenraad bij het oriënteringsattest B een ongunstig advies uitbrengt, dan moet de leerling, ongeacht de school, naar het hoger leerjaar overgaan. Ook een verandering van structuuronderdeel binnen hetzelfde leerjaar is niet mogelijk!
Naast de clausulering zal ook dit ongunstig advies expliciet naar de leerling/ouders moeten worden gemotiveerd. Tegen dit advies is beroep mogelijk.
Geen advies inzake onderzitten bij een B-attest met uigebreide clausulering
Bij een B-attest met een uitgebreide clausulering formuleert de delibererende klassenraad geen advies over overzitten. Onder uitgebreide clausulering begrijpt men:
In dat geval kan de leerling steeds kiezen om over te zitten.
Wanneer overzitten gepaard moet gaan met een verandering van structuuronderdeel, dan verstaat men onder een "ander structuuronderdeel": een structuuronderdeel met een andere benaming.
Een structuuronderdeel dat in het kader van de progressieve invoering van de modernisering wordt geconcordeerd naar een structuuronderdeel met andere benaming, wordt als een "ander structuuronderdeel" beschouwd.
In het tweede leerjaar van de derde graad wordt onder “hetzelfde structuuronderdeel” ook een structuuronderdeel bedoeld dat in het kader van de progressieve invoering van de modernisering wordt geconcordeerd naar een structuuronderdeel of meerdere structuuronderdelen met een andere benaming.
Indien overzitten inherent is aan de toelatingsvoorwaarden zelf, gelden de bijkomende voorwaarden op het gebied van overzitten niet. Dit is het geval voor:
Voor een leerling die het leerjaar dat hij met vrucht heeft beëindigd (oriënteringsattest A of B met gunstig advies inzake overzitten) en wenst over te zitten in een ander structuuronderdeel waarin hij niet werd toegelaten ingevolge de beperking vermeld op het attest B van het onmiddellijk lager leerjaar, kan de toelatingsklassenraad deze beperking opheffen.
