Het dagelijks bestuur neemt kleine en dringende beslissingen en wordt daarin gecontroleerd door het bestuursorgaan. Werken met een dagelijks bestuur is een mogelijkheid, geen verplichting.
Het dagelijks bestuur is een orgaan binnen een vzw dat bestaat uit één of meer dagelijks bestuurders. Dagelijks bestuurders hoeven geen bestuurders zijn maar vaak is dat wel aangewezen.
Je kan maar werken met een dagelijks bestuur als de statuten van je vzw dat uitdrukkelijk toelaten. En zelfs dan is het niet verplicht om dagelijks bestuurders aan te duiden. Het dagelijks bestuur is dus altijd een facultatief orgaan binnen een vzw.
Niet alleen natuurlijke personen, maar ook rechtspersonen kunnen dagelijks bestuurder zijn. Als een rechtspersoon wordt benoemd als dagelijks bestuurder, moet die rechtspersoon een natuurlijke persoon (lees: persoon van vlees en bloed) aanduiden als vaste vertegenwoordiger. Die zal hem vertegenwoordigen op de bijeenkomsten van het dagelijks bestuur en daarbuiten in zijn hoedanigheid van dagelijks bestuurder. Zo'n vaste vertegenwoordiger moet worden neergelegd bij de griffie van de ondernemingsrechtbank en staat − zoals de naam zegt − vast.
Als vaste vertegenwoordiger oefen je het mandaat uit in naam en voor rekening van de rechtspersoon. Je bent hoofdelijk aansprakelijk alsof je zelf het mandaat van dagelijks bestuurder als natuurlijke persoon uitoefent en je bent op dezelfde manier aan de belangenconflictenregeling gebonden.
Alleen het bestuursorgaan is bevoegd om bestuurders te benoemen. Die benoeming gebeurt voor een bepaalde of onbepaalde duur, afhankelijk van wat je statuten hierover bepalen. De benoeming van dagelijks bestuurders moet worden neergelegd bij de griffie van de ondernemingsrechtbank.
Alleen de algemene vergadering is bevoegd om bestuurders te benoemen. Die benoeming gebeurt voor een bepaalde of onbepaalde duur, afhankelijk van wat je statuten hierover bepalen. De benoeming van bestuursleden moet worden neergelegd bij de griffie van de ondernemingsrechtbank. De statuten bepalen verder de wijze van aanstelling van de bestuurders en hun bevoegdheden.
Als een dagelijks bestuurder is benoemd voor een bepaalde termijn, dan eindigt diens mandaat in ieder geval bij het verstrijken van die termijn.
Je kunt als dagelijks bestuurder steeds zelf ontslag nemen. In de statuten kun je hierover concrete afspraken maken, bijvoorbeeld:
Het bestuursorgaan kan iedere dagelijks bestuurder te allen tijde afzetten. Die beslissing kan worden genomen met een gewone meerderheid van de stemmen van de aanwezige of vertegenwoordigde leden, tenzij de statuten iets anders voorschrijven. Ook de afzetting van bestuurders moet worden neergelegd bij de griffie van de ondernemingsrechtbank.
De bevoegdheden van een dagelijks bestuur staan heel erg precies gedefinieerd in het Wetboek Vennootschappen en Verenigingen. Een dagelijks bestuur is bevoegd voor:
Samengevat is een dagelijks bestuur bevoegd om kleine en dringende beslissingen te nemen en die uit te voeren. Belangrijk is dat je de bevoegdheden van een dagelijks bestuur niet kan uitbreiden via de statuten. Als je dat wel zou doen, dan zou het dagelijks bestuur de plaats innemen van het bestuursorgaan. En dat is wettelijk niet toegestaan.
Het bestuursorgaan is belast met het toezicht op het dagelijks bestuur. Iedere dagelijks bestuurder moet ervoor zorgen dat hij binnen de grenzen blijft van de definitie van dagelijks bestuur. Het bestuursorgaan is en blijft eindverantwoordelijke. Als je twijfelt of een bepaalde handeling een bevoegdheid van dagelijks bestuur is, kun je de handeling achteraf ook laten bekrachtigen door het bestuursorgaan.
Als je wil dat een dagelijks bestuurder meer kan dan louter kleine of dringende beslissingen nemen, kan een bijzondere volmacht een oplossing zijn. Het bestuursorgaan machtigt een dagelijks bestuurder daarmee om welbepaalde beslissingen te nemen en uit te voeren.
Het dagelijks bestuur en het voeren van de dagelijkse leiding mag je niet met elkaar verwarren. Aan een directeur belast met de dagelijkse leiding van een instelling kun je als bestuur een bijzondere volmacht geven voor het tekenen van contracten, het aangaan van bepaalde aankopen, het betalen van facturen. Dat is iets anders dan een dagelijks bestuur.
