Concreet aan de slag

Leerplanimplementatie verloopt in elk team op een andere manier. Het leerplan door en door kennen en het in de dagelijkse school- en klaspraktijk gebruiken zijn daarbij essentieel.

Dromen van de ideale school

sla link op in klembord

Kopieer

De waartoe-vraag staat centraal in de techniek die Walt Disney voortdurend gebruikte: droom eerst waar je naar toe wil en kijk dan naar de weg die je daarvoor moet bewandelen. Je kunt deze strategie individueel gebruiken, maar ze is ook zeer bruikbaar met een schoolteam. De concrete werkwijze is redelijk eenvoudig toe te passen.

Stap voor stap

sla link op in klembord

Kopieer

Geïnspireerd door het onderzoek en de inzichten van de Amerikaanse bedrijfskundige John P. Kotter hanteren we acht stappen tot succesvol veranderen. Ondanks het gebruik van het begrip ‘stappen’ hanteren we ze cyclisch. De ‘stappen’ verhouden zich op een dynamische wijze waardoor bepaalde stappen in de loop van het proces opnieuw oplichten en om aandacht vragen.

De eerste drie stappen (blauwe kleur) creëren het juiste klimaat voor de introductie van het nieuwe leerplanconcept. De drie volgende (groene kleur) dragen bij tot het gevoel van eigenaarschap van de school over de visie het nieuwe leerplan. Stappen zeven en acht (geel-oranje) richten zich op de verankering van het leerplanconcept in de dagelijkse onderwijspraktijk van de school.

Een actieplan opstellen

sla link op in klembord

Kopieer

Bepaal de beginsituatie van jouw team met Curriculum voor een geslaagde implementatie. De resultaten van deze beginsituatie bepalen de professionaliseringsbehoeften van jouw teamleden. Eens je die kent, kun je de juiste keuzes maken bij het uittekenen van een actieplan voor de komende periode.

Dat actieplan geef je vorm met de implementatiekaarten. Noteer per onderdeel wie wat wanneer opneemt en je kunt stapsgewijs aan de slag met jouw team.

    Omgaan met weerstand

    sla link op in klembord

    Kopieer

    Elke verandering kan weerstand oproepen. Volgens de Amerikaanse gedragskundige Tim Knoster kan weerstand opgeroepen worden door het ontbreken van één van deze vijf variabelen:

    • visie
    • urgentiebesef
    • een plan
    • middelen
    • vaardigheden

    Ontbreekt aandacht voor één van deze factoren, dan loopt de verandering moeilijk. Heb je bij de implementatie van Zill als directeur of kernteam het gevoel dat collega’s niet kunnen of willen (of niet snel genoeg kunnen of willen) veranderen en er een negatieve dynamiek ontstaat, dan kan het model van Tim Knoster een handig hulpmiddel zijn.

    Implementatie opvolgen via de Zill-monitoringtool

    sla link op in klembord

    Kopieer

    Elk schoolteam dat in haar digitale planningstool doelen selecteert via de Zill-selector kan overzichten genereren om spontaan leerplandiscours op school te ondersteunen.  De data die je zo beschikbaar krijgt, laten de benutte kansen en groeimarge van de school zien. Eén druk op de knop en je kunt als leraar of een directeur vanuit een digitale planningsomgeving een aantal Zill-overzichten genereren: welke ontwikkelvelden, -thema’s en doelen stonden in de aangeboden onderwijsarrangementen (krachtige leeromgevingen) in de focus.
    Je softwareleverancier stelt minimaal deze overzichten ter beschikking:

    • Gewicht persoonsgebonden en cultuurgebonden ontwikkelvelden: in hoeveel % van de onderwijsarrangementen wordt ingezet op binnen- en/of buitencirkel?
    • Gewicht ontwikkelvelden: in hoeveel % van de onderwijsarrangementen komen de ontwikkelvelden aan bod?
    • Aanbod ontwikkelthema’s: welke ontwikkelthema’s komen (niet) vaak voor?
    • Integratie ontwikkelvelden: in welke mate combineer ik het gekozen ontwikkelveld met andere ontwikkelvelden?
    • Hoeveel keer werd aan een generiek doel gewerkt en in welke onderwijsarrangementen?

    Daarnaast staat het softwarebouwers vrij om andere overzichten aan te bieden en zo in te gaan op specifieke vragen van schoolteams.
    Met deze monitoringdata ga je best op regelmatige basis aan de slag als:

    • individuele leraar voor jouw onderwijsaanbod;
    • naaste collega’s voor het aanbod aan een leerlingengroep (teamteaching, klasdoorbrekend werken, graadleraren, klasleraar met leermeesters, …);
    • schoolteam voor het totaalaanbod;
    • directeur in gesprekken met teamleden over het onderwijsaanbod in de groepen en op schoolniveau.

    Je vindt een handleiding en reflectievragen bij het overzicht van kwaliteitsinstrumenten die we aanreiken.

    ×
    Kijkt als...
    Niveau
    Regio