De weg naar de digitalisering van de school loopt via een goed doordacht, onderbouwd en gedragen ICT-beleid. De Vlaamse regering introduceerde de Digisprongmiddelen voor het eerst in 2020 als onderdeel van het Vlaamse relanceplan naar aanleiding van de coronacrisis. Digisprong had als doel om die digitalisering van de scholen te versnellen.
Er werd gefocust op vier cruciale en samenhangende speerpunten:
Je herkent duidelijk de vier bouwstenen die wij in ons ICT-beleid naar voor schuiven, namelijk visie, deskundigheid, infrastructuur en leermiddelen (vier-in-balans-model).
Hieronder vind je meer duiding en enkele aandachtspunten bij de verschillende speerpunten. Een speerpunt wordt opgenomen vanaf het moment dat er een definitieve beslissing over is in de Vlaamse regering.
De kern van speerpunt 1 was het ICT-toestel voor persoonlijk gebruik voor alle leerlingen van het 5e en 6e leerjaar in het basisonderwijs en alle leerlingen van het secundair onderwijs. De leerlingen van de lagere jaren in het basisonderwijs kregen ICT-toestellen voor gedeeld gebruik.
Daarnaast werden er middelen toegekend om de ondersteunende ICT-infrastructuur binnen de school uit te bouwen.
Scholen met een lopend laptopproject konden dit verderzetten. Scholen die, vanuit hun ICT-beleid, een laptopproject wilden opstarten konden dit doen. De middelen van Digisprong per leerling moeten dan in korting gebracht worden op de schoolrekening. De overheid geeft wel duidelijk de voorkeur aan eigenaarschap van de scholen met andere woorden de scholen kopen, huurkopen of huren ICT-toestellen voor de leerlingen.
Gebruik door leerlingen van toestellen bedoeld voor persoonlijk gebruik
In het secundair onderwijs is een huurprijs of een tussenkomst in de huurkoop mogelijk, zoals ook een vergoeding voor het gebruik van handboeken mogelijk is. Het Besluit van de Vlaamse Regering verbiedt het vragen van een vergoeding voor het gebruik van persoonlijke toestellen niet. Het is wel verboden om een vergoeding te vragen voor het gebruik van ICT-infrastructuur in de ruime zin.
Je moet er wel voor zorgen dat er geen dubbele financiering ontstaat. Dit betekent dat je de leerlingenbijdrage ook moet gebruiken voor de realisatie van de Digisprong-doelstellingen. Je kan een leerlingenbijdrage in het secundair onderwijs bijvoorbeeld verantwoorden als de aanschaffingsprijs van de persoonlijke toestellen hoger is dan 510 euro;
In het basisonderwijs behoort ICT-materiaal tot de lijst met gratis materiaal. Daarom is het niet toegelaten om in het basisonderwijs een leerlingenbijdrage te vragen voor het gebruik van ICT-toestellen of -infrastructuur.
We stelden een model van huurovereenkomst met een leerling op. Je kunt het aanpassen op basis van de afspraken die binnen de school zijn gemaakt.
We stelden twee modelen van bruikleenovereenkomst met een leerling op. Je kunt ze aanpassen op basis van de afspraken die binnen de school zijn gemaakt. We pasten in overleg met het Netwerk tegen Armoede de tekst van de basisovereenkomst aan en hebben deze ingekort en van commentaar voorzien. Dat is de versie van de tekst voor kwetsbare jongeren, met opmerkingen en trackchanges. Op die manier kan je als de directeur best beslissen welke versie je voor een leerling gebruikt.
In het secundair onderwijs is een waarborg mogelijk, zoals ook een waarborg voor het gebruik van handboeken mogelijk is. Het Besluit van de Vlaamse Regering verbiedt het vragen van een waarborg voor het gebruik van persoonlijke toestellen van de school niet. Het is wel verboden om een waarborg te vragen als de leerling eigenaar is of wordt of als de leerling huurt bij een derde partij.
Deze waarborg mag je niet als een opbrengst boeken want je moet die waarborg terugbetalen wanneer de leerling het toestel teruggeeft. Je moet de ontvangen waarborgen ook niet rapporteren ten aanzien van AGODI.
Bij de overwegingen om een waarborg te vragen houdt de school vanuit haar ICT-beleidsvisie wel rekening met de principes van zorgbreed en kansenrijk onderwijs.
In het basisonderwijs behoort ICT-materiaal tot de lijst met gratis materiaal. Daarom is het niet toegelaten om in het basisonderwijs een waarborg te vragen voor het gebruik van persoonlijke ICT-toestellen.
Het bedrag van de waarborg voor het ICT-toestel moet na overleg met de schoolraad op de lijst van bijdrage vermeld worden en in het schoolreglement worden opgenomen. Zowel de bijdrageregeling als de schoolfacturen vermelden ook dat gespreide betaling mogelijk is evenals een contactpersoon tot wie de betrokken personen die dergelijke gespreide betaling wensen, zich kunnen richten. Dit werd opgenomen in ons model van schoolreglement: ”Bij problemen om de schoolrekening te betalen, is de contactpersoon op onze school […]. We gaan discreet om met elke vraag. We zoeken samen naar een oplossing en maken afspraken over een aangepaste manier van betalen, bv. gespreid betalen”
Wij zijn er geen voorstander van om de algemene gebruiksvoorwaarden op te nemen in het schoolreglement zelf. Het is, denken we, transparanter om dat apart te doen. In het schoolreglement kun je wel verwijzen naar het andere document. De eventuele kostprijs voor het gebruik/de huur/huurkoop/de aankoop van een toestel moet wel worden opgenomen in de bijdrageregeling, die deel uitmaakt van het schoolreglement. De schoolraad overlegt sowieso over het schoolreglement (art. 21). Aangezien de kostprijs onlosmakelijk verbonden is met het beleid dat de school hierover voert, lijkt het ons aangewezen dat er een breder debat komt in de schoolraad dan enkel de kostprijs. Het is immers de wil van de decreetgever (zie memorie van toelichting, 2004) om het schoolbeleid in ruime zin te overleggen met de schoolraad. Het digitaler maken van de onderwijscontext van een school is een belangrijke wijziging in het didactisch leerproces van een school. We raden dan ook aan om onder de overlegbevoegdheid in art. 21 punt 6 (experimenten en projecten), punt 11(interne kwaliteitszorg),12 (GOK-beleid) het Digisprong besluit te overleggen met de schoolraad.
Aangezien de kostprijs onlosmakelijk verbonden is met het beleid dat de school hierover voert, lijkt het ons aangewezen dat er een breder debat komt in de schoolraad dan enkel de kostprijs. Het is immers de wil van de decreetgever (zie memorie van toelichting, 2004) om het schoolbeleid in ruime zin te overleggen met de schoolraad. Het digitaler maken van de onderwijscontext van een school is een belangrijke wijziging in het didactisch leerproces van een school. We raden dan ook aan om onder de overlegbevoegdheid in art. 21 punt 6 (experimenten en projecten), punt 11(interne kwaliteitszorg),12 (GOK-beleid) het Digisprong besluit te overleggen met de schoolraad.
Binnen de lopende raamovereenkomst voor verzekeringen dekt de verzekering Alle Risico’s Elektronica ook het thuisgebruik, als er een gebruiksovereenkomst is. Bekijk dit met je verzekeringsmakelaar als je twijfelt. Hierboven vind je modellen van bruikleenovereenkomsten.
De toepassing van de wetgeving overheidsopdrachten is bij Digisprong een subsidievoorwaarde. De Vlaamse Regering financiert dit programma dan ook met Europees geld. Europa controleert de correcte toepassing van de wetgeving overheidsopdrachten bij de besturen. Zorg er dus voor dat je de wetgeving correct toepast. De raamovereenkomsten van Katholiek Onderwijs Vlaanderen via vzw DOKO zorgen niet alleen voor die ontzorging maar ook voor erg interessante voorwaarden voor de besteding van de Digisprongmiddelen.
Meer weten?
Bekijk onze PRO.-pagina over het vier-in-balans-model onder het luik Infrastructuur.
ICT-schoolbeleid was een cruciaal speerpunt in het Digisprong-actieplan van de Vlaamse Regering. De Europese Commissie biedt België technische ondersteuning op het gebied van onderwijs en opleiding via een Europees project genaamd Digitale transformatie in het Vlaamse Onderwijs: hervorming van ICT-teams op school. Zij ontwikkelden een duidelijk overzicht van welke taken precies onder ICT-coördinatie.
De Vlaamse Regering besliste om voldoende ICT-coördinatie te voorzien en het ambt van ICT-coördinator inhoudelijk en statutair te versterken. Er kwam:
Om je te helpen een ICT-team in je school op te richten, stelde kenniscentrum Digisprong vanuit het project naar teamgerichte ICT-coördinatie drie doelen voorop:
Het jobprofiel werd in een takenoverzicht ICT-coördinatie gegoten. De taken van de ICT-coördinator worden in vier categorieën onderverdeeld:
Meer informatie daarover vind je vanaf pagina 8 in het rapport ‘Naar teamgerichte ICT-coördinatie op school'.
Meer weten?
Bekijk onze PRO.-pagina over de ict-coördinator.
Speerpunt 3 gaat over de deskundigheid van de leraar. Meer info over deskundigheid van het lerarenteam, het screenen van de deskundigheid, de extra nascholingsmiddelen vanuit het departement onderwijs en mogelijke opleidingen vind je op onze PRO.-pagina over het vier-in-balans-model onder het luik Deskundigheid.
Door artikel 2 van het decreet over de relancemaatregelen in het onderwijs heb je 120 euro ontvangen per organieke voltijdse betrekking in een ambt van het bestuurs- en onderwijzend personeel van het basisonderwijs, het secundair onderwijs, het volwassenenonderwijs en het deeltijds kunstonderwijs. Je kreeg de middelen overeenkomstig het aantal voltijdse betrekkingen op 1 februari 2021.
Je moet de middelen gebruiken voor het volgen van opleidingen Informatie- en Communicatietechnologie (ICT). Je mag de middelen niet voor andere doeleinden of andere opleidingen gebruiken. Je mag de middelen alleen gebruiken voor de opleiding van personeel met een ambt van het bestuurs- en onderwijzend personeel.
Je mag de middelen gebruiken vanaf 1 juni 2022: voor opleidingen met een begindatum op 1 juni 2022 of later en met een factuurdatum van 1 juni 2022 of later. De uiterste bestedingsdatum is 31 juli 2026. Middelen die niet besteed zijn op 31 juli 2026 zul je onmiddellijk moeten terugbetalen.
Er wordt een administratieve geldboete voorzien van ten hoogste het vijfvoud van de nascholingsmiddelen:
De geldboete kan worden afgehouden van de nog te ontvangen werkingsmiddelen.
Je moet de opleidingen ICT waarvoor je de middelen aanwendt, opnemen in het professionaliseringsplan.
De nascholingsmiddelen zijn exploitatiesubsidies met ontbindende voorwaarde. Ze moeten worden geboekt op het moment waarop het recht van de vzw op de subsidie komt vast te staan en de subsidie redelijkerwijze gewaardeerd kan worden. Voor de nascholingsmiddelen is dat boekjaar 2022.
Het gedeelte van de Digisprong-nascholingssubsidie die einde boekjaar 2022, 2023, 2024 en 2025 nog niet is besteed moet via overlopende rekening worden overgedragen naar het volgende boekjaar. De ontbindende voorwaarde moet vanaf boekjaar 2022 tot en met boekjaar 2025 worden vermeld in de toelichting bij de jaarrekening als “Niet in de balans opgenomen rechten en verplichtingen” (in het VSKO-model: XII.C op bladzijde VSKO 13).
Bij ontvangst van de subsidie:
D/55 Kredietinstellingen @ 731x0 Nascholing Digisprong nog niet besteed
Bij ontvangst van een factuur waarvoor de subsidie wordt aangewend:
D/731x0 Nascholing Digisprong nog niet besteed @ C/731x1 Nascholing Digisprong besteed
Per einde boekjaar 2022, 2023, 2024 en 2025:
D/731x0 Nascholing Digisprong nog niet besteed @ C/4930 Over te dragen werkingstoelagen
Bij de heropening in volgend boekjaar (2023, 2024, 2025 en 2026):
D/4930 Over te dragen werkingstoelagen @ C/731x0 Nascholing Digisprong nog niet besteed
Op 01/08/2026 na het verstrijken van de uiterste bestedingstermijn:
D/731x0 Nascholing Digisprong nog niet besteed @ C/489 Diverse overige schulden
Op 01/08/2026 bij de spontane terugbetaling van de niet gebruikte subsidie aan de subsidieverstrekkende overheid:
D/489 Diverse overige schulden @ C/55 Kredietinstellingen
Meer weten?
Meer info vind je op onze PRO.-pagina over het vier-in-balans-model onder het luik Deskundigheid.
Het kenniscentrum Digisprong werd opgericht. Het bundelt de expertise binnen het onderwijsveld, ondersteunt scholen bij de digitalisering van hun onderwijs en faciliteert samenwerking tussen de onderwijsinstellingen en externe actoren. De leermiddelensite KlasCement werd ingebed in dit Kenniscentrum.
