Waar vind je historische bronnen voor de eerste graad? Een aantal websites ter inspiratie

di 26 november 2024

In de methodes voor ons geschiedenisonderwijs staan veel mooie bronnen, maar toch horen we vaak dat er bij leraren een nood is aan extra historische bronnen voor de eerste graad. We noemen hier een aantal websites, waar je historische bronnen vindt en benoemen ook hoe je met de websites aan de slag kan in de voorbereiding van je lessen en in de lessen zelf, voor of door leerlingen.

Museumstukken (Blog Mainzer Beobachter, auteur Jona Lendering)

sla link op in klembord

Kopieer

Deze pagina met meer dan 400 museumstukken wordt continu aangevuld. In zijn zeer frequente nieuwsbrief post Jona Lendering wekelijks, soms dagelijks updates.

De historische objecten worden altijd kort gesitueerd. Hoe kan deze pagina van nut zijn voor je lessen?

  • Bekijk de museumstukken als achtergrondinfo ter voorbereiding van je lessen.
  • Gebruik ze als alternatief voor de historische bronnen die in de gehanteerde methode worden aangereikt.
  • Laat leerlingen snuisteren door deze pagina met als opdracht om een vijftal stukken uit de klassieke oudheid te situeren op een tijdlijn en/of op een geografische kaart (LPD 6).
  • Deel de leerlingen op in groepjes en elk groepje krijgt een maatschappelijk domein en een aantal kenmerken (bijvoorbeeld politiek: stadstaat, dynastie …) toebedeeld. De leerlingen zoeken op de pagina vijf museumstukken waarvan ze denken dat deze aansluiten bij hun toegewezen maatschappelijk domein en kenmerken. De leerlingen beargumenteren hun keuze (LPD 7).
  • Laat leerlingen een museumstuk zoeken die de val van het Romeinse Rijk illustreert. In deze uitdagende opdracht komen veel elementen samen.
    • Mogelijke vraag voor leerlingen: Welk(e) museumstuk(ken) geeft/geven een antwoord op de historische vraag ‘Hoe kwam het Romeinse Rijk ten val/aan zijn einde? Beargumenteer je keuze.
    • Je vraagt je leerlingen onrechtstreeks om bruikbare bronnen voor de historische vraag te geven (LPD 11).
    • Je vraagt hen om de historische vraag te beantwoorden aan de hand van beschikbare historische bronnen en hun keuze te beargumenteren (LPD 17).

Livius.org (meer dan 4000 artikels over oude geschiedenis, auteur Jona Lendering)

sla link op in klembord

Kopieer

Op livius.org, een Engelstalige website, vind je duizenden artikels over de antieke oudheid en tienduizenden illustraties. Bovendien is er bij elk artikel een geografische situering. Je kunt zoeken op categorieën (bijvoorbeeld Romeinse Rijk, Griekenland, Musea, …) of op ‘tags’ (bijvoorbeeld Pericles, Athens, democracy, … )

Hoe kan deze pagina van nut zijn voor je lessen?

  • De website kun je gebruiken als achtergrondinfo ter voorbereiding van je lessen of als alternatief voor het bronnenmateriaal in de gehanteerde methode.
  • Ook voor leerlingen kan de website dienen als achtergrondinfo bij opgegeven opdrachten.
  • Laat leerlingen bijvoorbeeld op basis van de historische kaart op de startpagina inzoomen op Griekenland. De plaatsnamen worden vermeld in het Grieks én het Latijns alfabet. Op de kaart verschijnen icoontjes: bijvoorbeeld een blauw icoontje met twee zwaarden duiden op een veldslag. Als ze op het groene icoontje van de ‘triomfboog’ bij Athene klikken krijgen ze een overzichtspagina van de geschiedenis van Athene en op dezelfde pagina in een tweede tabblad een overzicht van sommige historische gebouwen. Mogelijke opdrachten hierbij:
    • Laat leerlingen voorbeelden zoeken van het Griekse polytheïsme met als historische vraag ‘Welke rol speelde religie in de Griekse samenleving?’ en laat ze hun keuze beargumenteren. In welke mate zijn de gekozen voorbeelden bruikbaar en/of betrouwbaar om de historische vraag te beantwoorden? (LPD 11, 12, 13).
    • Laat leerlingen de getoonde afbeeldingen (vaak met hyperlink naar meer info) situeren in een maatschappelijk domein en laat ze hun keuze beargumenteren.
    • Als een uitdagendere syntheseopdracht kan je leerlingen vragen om de abstracte begrippen ‘democratie, polis, oligarchie, …’ uit te leggen aan de hand van minstens twee afbeeldingen op deze pagina.

Andere websites

sla link op in klembord

Kopieer

Onderstaande websites kunnen alle drie gebruikt worden achtergrondinfo ter voorbereiding van je lessen of als alternatief voor het bronnenmateriaal in de gehanteerde methode.

Exploratorium (Gallo-Romeins Museum Tongeren)
Je kunt via het exploratorium de collectie (meer dan 6000 objecten) van het Gallo-Romeins Museum van Tongeren doorzoeken. Je kunt zoeken op periode, vindplaats, trefwoorden, …

Collectiezoeker (Rijksmuseum van Oudheden Leiden)
Op deze pagina van de website van het Rijksmuseum van Oudheden te Leiden kan je meer dan 140 000 voorwerpen online raadplegen uit een ruime periode van het oude Egypte, Griekse en Romeinse oudheid, Etrusken, Midden-Oosten, … Je kunt zoeken op periode, algemene zoektermen, vindplaats, …

Ubi erat lupa
Deze Duitstalige website bevat bijna 35000 opschriften uit de klassieke oudheid. Je kunt op verschillende manieren info zoeken: via een trefwoordenzoeker, een geografische kaart, foto’s, verzamelingen en musea. Via musea is handig als voorbereiding op een uitstap met je leerlingen naar bijvoorbeeld Trier, Keulen, Leiden, …

In een ander bericht van deze leerplannennieuwsbrief kun je verder lezen over het effectief gebruik van historische bronnen in de lespraktijk.

Recent verwant nieuws

×
Kijkt als...
Niveau
Regio