Refentiekader Ik, jij, samen mens

In onderstaande visualisatie en de bijhorende tekst vinden we een overzicht van het Referentiekader Ik, jij, samen mens en een koppeling met de leerplandoelen binnen het leerplan Gezondheidszorg. Daarnaast vind je ook mogelijke linken tussen andere modellen van agogisch handelen en het Referentiekader.

1. Mogelijke linken tussen het Referentiekader Ik, jij, samen mens en de leerplandoelen Gezondheidszorg

sla link op in klembord

Kopieer

Het Referentiekader Ik, jij, samen mens

  • ontstond op vraag van de Vlaamse Overheid.
  • respecteert de nationale, Europese en internationale wetgeving, steunt op principes die beschreven worden in het Europees kwaliteitskader voor langdurige zorg en op verschillende conceptnota’s (zoals het Mantelzorgplan, het welzijns- en zorgbeleid voor ouderen ...)
  • is een referentiekader voor kwaliteit van leven, wonen en zorg, gericht op de zorg en ondersteuning van mensen met dementie. Hoewel het een model is voor kwaliteitsvolle dementiezorg, hoeven we dit zo eng niet te gebruiken/interpreteren. Het referentiekader is immers inzetbaar voor elke actor die op een of andere manier betrokken is bij de zorg en ondersteuning van volwassen en ouderen met een zorgbehoefte.
  • Is evidence-informed, waarbij het vertrekt van inzichten uit wetenschappelijke literatuur gecombineerd met inzichten uit de praktijk.

Dit zorgt ervoor dat we dit referentiekader kunnen linken aan leerplandoel 29 (de leerlingen lichten de visie op kwaliteitsvol leven, wonen en zorg en de impact op zorgprocessen toe), een leerplandoel binnen de rubriek Zorg. Het referentiekader beschrijft en visualiseert immers een visie op kwaliteitsvol leven, wonen en zorg en beschrijft telkens, met voorbeelden, de impact op het zorgproces.

Deze visie krijgt vorm in een model met 3 horizontale lagen, waarvan de onderste laag telkens ingebed zit in de daarop volgende (bovenliggende laag).

  • De onderste laag vertrekt vanuit de basis, de kernwaarden. 10 kernwaarden motiveren de manier waarop zorgverleners handelen en vormen de basis voor de bovenliggende laag, de zorgrelatie.
     
  • De zorgrelatie staat centraal en bevat 6 bouwstenen die allemaal aanwezig moeten zijn om van een goede zorg te kunnen spreken
    • Beeldvorming
    • Normalisatie
    • Autonomie in geborgenheid
    • Afgestemde zorg
    • Mantelzorgers en naasten
    • Professionele zorgverlener en vrijwilliger

De concretisering van een professionele zorgrelatie hangt sterk samen met de visie op zorg of kwaliteitsvol leven en wonen die een organisatie of instelling gebruikt (leerplandoel 29). Wanneer dit referentiekader Ik, jij, samen mens vanuit de rubriek Zorg in de les geïntroduceerd wordt, kan dit een reden zijn om dit kader ook te gebruiken binnen de lessen uit de rubriek Zorgrelatie. De 6 bouwstenen die het kader in de zorgrelatie centraal stelt, kunnen aspecten zijn van een professionele zorgrelatie waarnaar leerplandoel 14 verwijst, zowel in relatie tot de cliënt als met zijn omgeving (zie ook de bouwsteen mantelzorgers en naasten).

De zorgrelatie wordt getekend door persoonlijke en maatschappelijke beeldvorming (bouwsteen 1 uit het referentiekader), wat een link kan zijn met leerplandoel 15+. Ook vanuit leerplandoel 17 (Psychologie) kun je linken leggen met de bedoelde beeldvorming in leerplandoel 15+ en dus aansluiting vinden met de bouwsteen beeldvorming in het referentiekader.

De verduidelijking van de 6 bouwstenen in het referentiekader kunnen houvast bieden bij het toelichten van het professioneel agogisch handelen vanuit deze visie op zorg (leerplandoel 20 en leerplandoel 21). Vanuit bepaalde bouwstenen bestudeer je hierbij nog enkele agogische modellen concreter:

  • Via de bouwsteen normalisatie kun je inzetten op het betekenisvolle activiteitenmodel (leerplandoel 22).
  • Via de bouwsteen mantelzorgers en naasten kun je inzetten op het SOFA-model en het model van triadisch werken in de zorg.

Deze 6 bouwstenen van de zorgrelatie zijn in de praktijk in vele aspecten zichtbaar en voelbaar. In het referentiekader worden een twintigtal toepassingen van de 6 bouwstenen van de zorgrelatie beschreven. Men maakte de keuze om deze toepassingen te clusteren per levensdomein, waarbij je inspirerende voorbeelden vindt:

  • Fysiek gezondheid
  • Psychologische gezondheid
  • Zelfredzaamheid
  • Sociale relaties
  • Omgeving
  • Spiritualiteit, religie en persoonlijke overtuigingen
  • Vroegtijdige zorgplanning en palliatieve zorg
De verticale balk in het model staat voor de organisatie specifieke voorwaarden van de zorgvoorziening (visie, missie, leiderschap, organisatiestructuur en –cultuur). Kwaliteit van leven, wonen en zorg is enkel mogelijk wanneer elke medewerker van de zorgvoorziening ervan doordrongen is.
Meer info over dit referentiekader vind je in volgende bronnen:
  • Ik, jij, samen mens. Een referentiekader voor kwaliteit van leven, wonen en zorg voor personen met dementie. Dely, Verschraegen en Steyaert. 2019, EPO
  • De webinar van het referentiekader: https://www.youtube.com/watch?v=iU5Uk1htNcc

2. Mogelijke linken tussen andere modellen van agogisch handelen en het Refentiekader Ik, jij, samen mens

sla link op in klembord

Kopieer

Zowel bij de wenken van de leerplandoelen 20 en 21, als op scholen merken we dat er nog heel wat andere modellen aan de agogische doelstellingen gekoppeld worden. Bijvoorbeeld het Tubbe model, A Sense of Home, 4S (steunen, sturen, samenwerken en stimuleren), het Keuvelkader ... De onepager laat zien dat deze agogische modellen verschillende bouwstenen verder kunnen concretiseren. Dit kan bijvoorbeeld vanuit de vraagstelling: Hoe kijkt men vanuit het Tubbe-model naar de bouwsteen normalisatie en welke concrete handvatten vind ik in dat model om dit in de praktijk te realiseren?

Weinig agogische modellen linken al expliciet naar de bouwsteen beeldvorming uit het referentiekader. Dit wordt opgevangen door leerplandoel 15+, die de aandacht verplicht op die beeldvorming legt.

Enkele van deze agogische modellen werden in een onepager gevisualiseerd, beschikbaar op de leerplanpagina.

×
Kijkt als...
Niveau
Regio