Download de volledige menukaart of lees hieronder verder voor meer informatie.
Databistro ‘succesvol oriënteren binnen de modernisering so’: basissessie
Ondertussen bereikt de onderwijshervorming het zesde jaar. Zowel in de tweede graad als in het vijfde jaar zien we te vaak studiewissels in de loop van het schooljaar en C-attesten. Deze vaststelling roept ons op om de reflectie over de leerlingenstromen op school intenser te maken, zodat we proactief kunnen inzetten om leerlingen zo snel mogelijk goed te oriënteren. Leerlingen zo snel mogelijk op de juiste plaats krijgen, is bijna een garantie dat zowel de leerprestaties als het welbevinden van alle betrokkenen, ook het lerarenteam, de hoogte inschieten.
Binnen de Databistro werken we met enkele onderzoeksvragen rond succesvolle oriëntering die ertoe doen om het succes van onze studieloopbaanbegeleiding conform de opdracht van de modernisering te monitoren. We stellen in de basissessie alle bouwstenen voor die in dit proces kunnen worden ingezet en geven aan hoe we op maat van de school het reflectieproces vorm kunnen geven. We hebben immers nood aan een sterk reflecterende leraar om de onderwijsleerpraktijk te versterken. Binnen de Databistro kunnen hier sterke stappen vooruit worden gezet. Voor wie in 2023-2024 niet deelnam aan de basissessie, is deze sessie een noodzakelijke eerste stap.
Databistro ‘succesvol oriënteren binnen de modernisering so’: doorstartsessie
Ondertussen bereikt de onderwijshervorming het zesde jaar. Zowel in de tweede graad als in het vijfde jaar zien we te vaak studiewissels in de loop van het schooljaar en C-attesten. Deze vaststelling roept ons op om de reflectie over de leerlingenstromen op school intenser te maken zodat we proactief kunnen inzetten om leerlingen zo snel mogelijk goed te oriënteren.
Als je reeds deelnam aan de Databistro in 2023-24, blijft er nog werk op de plank om het onderzoek te verbreden, te verdiepen, het personeel verder te betrekken en het proces cyclisch te systematiseren. We brengen je in een korte doorstartsessie op de hoogte van de wijzigingen en aanvullingen binnen de Databistro om tot snelle keuzes te komen en het schooleigen reflectieproces rond succesvolle oriëntering verder uit te bouwen.
Databistro ‘succesvol oriënteren binnen de modernisering so’: doorstartsessie+
De Databistro stapt zijn vierde jaar in. Voor de scholen die enthousiast meestappen in de onderliggende baseline van de Databistro (Succesvol oriënteren binnen de modernisering so) voorzien we graag een aparte doorstart. Hoe kun je het reeds opgestarte onderzoek verder verrijken? Hoe zorg je ervoor met weinig inspanningen de antwoorden uit dit praktijkonderzoek te gebruiken om zoveel mogelijk impact te hebben op de leerlingenstromen? Wat zijn de volgende stappen om de onderwijsleerpraktijk samen met de leraren te versterken als motor voor succesvolle oriëntering?
Databistro ‘succesvol oriënteren binnen de modernisering so’: basissessie GOK
De sociale afkomst van leerlingen bepaalt nog te vaak de school- en studiekeuze, de slaagkansen en de studieresultaten van leerlingen. Het huidige Vlaamse onderwijssysteem slaagt er onvoldoende in om de sociale ongelijkheid weg te werken ondanks de vele inspanningen en investeringen. Het is belangrijk om gelijke ambitieuze verwachtingen te koesteren voor élke leerling. Dit blijkt vooral voor leerlingen die aantikken op OKI-kernmerken een groot probleem.
Binnen de Databistro werken we met enkele onderzoeksvragen rond succesvolle oriëntering die ertoe doen om het succes van onze studieloopbaanbegeleiding conform de opdracht van de modernisering te monitoren. Vooral voor GOK-leerlingen blijkt deze monitoring bijzonder belangrijk zodat ook zij meer kans maken om in een passende studierichting terecht te komen zodanig dat ook deze leerlingen kansen krijgen om hun capaciteiten te ontwikkelen.
We stellen in de basissessie alle bouwstenen voor die in dit proces kunnen worden ingezet en geven aan hoe we op maat van de school het reflectieproces vorm kunnen geven. We hebben immers nood aan een sterk reflecterende leerkracht om de onderwijsleerpraktijk te versterken. Binnen de Databistro kunnen hier sterke stappen vooruit worden gezet. Voor wie in 23-24 niet deelnam aan de basissessie, is deze sessie een noodzakelijke eerste stap. In deze sessie willen we meer dan in de andere basissessie het onderzoek vanuit een GOK-bril benaderen.
Databistro ‘succesvol oriënteren binnen de modernisering so’: basissessie schoolbesturen
Het schoolbestuur is verantwoordelijk voor de keuzes van het studieaanbod in haar scholen. Het is belangrijk om te zorgen dat dit aanbod tegemoet komt aan de noden van de leerlingenpopulatie zodat leerlingen succesvol kunnen doorstromen. Ondertussen bereikt de modernisering het zesde jaar. Zowel in de tweede graad als in het vijfde jaar zien we te vaak studiewissels in de loop van het schooljaar en C-attesten. Deze vaststelling roept ons op om de reflectie over de leerlingenstromen op school intenser te maken zodat we proactief kunnen inzetten op een succesvolle oriëntering voor onze leerlingen. Leerlingen zo snel mogelijk op de juiste schoolbank, de garantie om zowel leerprestaties als welbevinden van alle betrokkenen, ook het lerarenteam, te verhogen. Binnen de Databistro werken we met onderzoeksvragen die ertoe doen om het succes van de onderwijsloopbaanbegeleiding, conform de opdracht van de modernisering, te monitoren. We exploreren de rol van het schoolbestuur hierin en hoe zij samen met de leidinggevenden van de school de sterktes en pijnpunten binnen het onderwijsaanbod kan blootleggen.
Databistro ‘succesvol oriënteren binnen de modernisering SO’: technische sessie
In een basissessie of doorstartsessie(+) van dit traject werd een voorontwerp van praktijkonderzoek aangeboden. We reflecteren over hoe je data in Excel best ordent om via draaitabellen snel sterke analyses te produceren. In deze sessie bieden we de nodige technische ondersteuning om de benodigde datasets voor het praktijkonderzoek te maken (keuze van databron, export naar Excel, data verrijken via het gebruik van formules in Excel, data ordenen en filteren, ….). We exploreren het gebruik van draaitabellen. We bieden filmpjes aan om zelfstandig de nodige draaitabellen te kunnen maken.
Databistro ‘succesvol oriënteren binnen de modernisering SO’: beeldvorming van de leerling
De leerkrachten van vorig schooljaar hebben zich ingezet om een goed onderwijsloopbaantraject met de leerling te lopen. Om snel zicht te krijgen of dit advies al dan niet tot een goede verderzetting van de onderwijsloopbaan leidt, is het belangrijk dat de eerste begeleidende klassenraad zich uitspreekt over het beeld van de leerlingen. De klassenraad maakt ook zichtbaar welke groep leerlingen extra ondersteuningsnoden heeft of op het einde van het schooljaar geheroriënteerd dient te worden. Ook al is deze reflectie niet voor elke leraar evident, toch onderstrepen we het belang van deze beeldvorming. Met deze informatie wordt de leerling zo goed mogelijk begeleid in de richting van zoveel mogelijk succes.
Databistro ‘succesvol oriënteren binnen de modernisering SO’: Gelijk ambitieniveau in elke studierichting
Alle betrokkenen hebben er belang bij dat leerlingen goed georiënteerd zitten. Het verhoogt automatisch de leerwinst, de leermotivatie, het succes en het heeft impact op de balans draaglast-draagkracht van het lerarenteam. Het verschil in ambitieniveau tussen studierichtingen beïnvloedt de studiekeuze van leerlingen en ouders. Door leerkrachten mee de datasets van de Databistro te laten analyseren, kunnen zij hun impact op een succesvolle schoolloopbaan voor élke leerling verhogen.
Databistro ‘succesvol oriënteren binnen de modernisering SO’: Wat is goed advies?
Een vaak gehoorde verzuchting is dat leerlingen het advies niet volgen. We zijn geneigd om nog intenser met leerling (en ouders) aan de slag te gaan zodat zij goede keuzes kunnen maken. Daarnaast is het belangrijk om op een systematische en betrouwbare manier goed advies te formuleren zodat het volgen van advies de kans van de leerling op succes erg hoog maakt. Bovendien waarborgt een hoog aantal gevolgde adviezen de attractiviteit van elke studierichting. Hoe kunnen we zorgen voor een sterk cocreatief proces tussen leerling-ouders en leerkrachten om uit te monden in een studiekeuze waar de leerling succesvol kan zijn?
Databistro ‘succesvol oriënteren binnen de modernisering SO’: Lakmoesproef: systematische en cyclische monitoring
Tijd nemen voor reflectie vraagt discipline. Andere zaken lijken altijd zoveel dringender. Toch is het een goed idee om wat echt belangrijk is op je dashboard te plaatsen. Zo merk je tijdig op wat fundamenteel hapert. Leerlingen goed oriënteren hoort natuurlijk bij die zaken die op zo’n dashboard horen.
Databistro ‘succesvol oriënteren binnen de modernisering SO’: Een databank op schooloverstijgend niveau
Scholengroepen kunnen ondersteuning van het Databistroteam vragen bij schooloverstijgende initiatieven. Een eerste stap is het uitvoeren en het delen met elkaar van het praktijkonderzoek van de Databistro op schoolniveau.
Een volgende stap kan zijn om een schooloverstijgende databank op te zetten. In deze sessie bekijken we de mogelijkheden hiervan.
Databistro ‘succesvol oriënteren binnen de modernisering SO’: dataconsult
In de hectiek van het dagelijkse schoolleven valt een proces zoals dat van de databistro gemakkelijk stil. We maken graag tijd om samen te bekijken hoe we het proces zo levend mogelijk maken/houden.
Databistro ‘succesvol oriënteren binnen de modernisering SO’: dataconsult GOK
In de hectiek van het dagelijkse schoolleven valt een proces zoals dat van de databistro gemakkelijk stil. We maken graag tijd om samen te bekijken hoe we het proces zo levend mogelijk maken/houden. Dit schooljaar voorzien we dataconsults waarbij we het GOK-perspectief meenemen.
Databistro ‘succesvol oriënteren binnen de modernisering SO’: Mindset van het hele team gericht op succes voor onderwijskundig leiders
We maken steeds meer school in een informatierijke omgeving. Van leerkrachten wordt expliciet verwacht dat zij hun onderwijsleerpraktijk reflecterend benaderen zodat ze kunnen inzetten op praktijken die effectief zijn. Het praktijkonderzoek van Databistro vormt een belangrijke kans om leerkrachten te betrekken bij iets wat hen erg ter harte gaat: leerlingen goed oriënteren. De impact van de leraar/het lerarenteam op het al dan niet slagen van een leerling is bijzonder groot (academisch optimisme). Hoe kunnen we de interesse van leerkrachten gebruiken om hen bij dit onderzoek te betrekken? Hoe kunnen we leerkrachten stimuleren om sterker te worden om in te zetten op het succes van élke leerling? Hoe kunnen we leerkrachten inzicht geven in het belang van versterken van hun leerimpact binnen hun onderwijsleerpraktijk?
Databistro ‘succesvol oriënteren binnen de modernisering SO’: Mindset van het hele team gericht op succes voor leerkrachten
‘Kunnen we niet gewoon lesgeven? Waarom moeten we alles in het LVS zetten om ‘in orde’ te zijn? De feedback die we op toetsen schrijven, lezen de leerlingen niet eens. Weeral nieuwe leerplannen.’ Kan de energie naar de juiste dingen gaan?! Hoe krijgen we meer grip op de zaak?
Om hier zicht op te krijgen, is het belangrijk om te begrijpen hoe jullie meer succes kunnen bereiken met jullie leerlingen. Met die kennis kunnen jullie dan aan de slag om in de klas het zweet op de juiste rug te krijgen (voor alle duidelijkheid, dat is dus de rug van de leerlingen).
Het praktijkonderzoek van Databistro vormt een belangrijke kans om jullie te betrekken bij iets wat iedereen erg ter harte gaat: leerlingen goed oriënteren. De impact van jullie als leraar/het lerarenteam op het al dan niet slagen van een leerling is bijzonder groot (academisch optimisme).
Hoe kunnen we binnen het lerarenteam de doelmatigheid (‘jullie kunnen het!’), het vertrouwen (‘jullie geloven het!’) en de ambitie (‘jullie willen het!’) vergroten zodat de leerimpact voor de leerlingen vergroot en élke leerling zo succesvol mogelijk kan zijn in de juiste studierichting.
Databistro ‘succesvol oriënteren binnen de modernisering SO’: Gelijke en dus eerlijke onderwijskansen voor élke leerling
Alle betrokkenen hebben er belang bij dat leerlingen goed georiënteerd zitten. Het verhoogt automatisch de leerwinst, de leermotivatie, het succes en het heeft impact op de balans draaglast-draagkracht van het lerarenteam. Door leerkrachten mee de datasets van Databistro te laten analyseren, kunnen zij hun impact op een succesvolle schoolloopbaan voor élke leerling verhogen. Dit geldt voor élke leerling, de impact is des te groter als het gaat om kinderen met minder onderwijskansen.
Databistro ‘succesvol oriënteren binnen de modernisering SO’: Effectieve klassenraden
Klassenraden zijn uitgelezen momenten waar opvattingen over het leren en onderwijzen op school zichtbaar worden. Hoe kunnen we tijdens klassenraden zicht krijgen op het denken, handelen en praten met/over leerlingen binnen het lerarenteam? Hoe gaan we hiermee aan de slag om het academisch optimisme in het team te bevorderen? Hoe organiseren we de klassenraden zodat de focus komt te liggen op de zoektocht naar meer succes voor élke leerling?
Databistro ‘succesvol oriënteren binnen de modernisering SO’: Via flitsbezoeken de onderwijsleerpraktijk versterken voor onderwijskundig leiders
De onderwijsleerpraktijk biedt de krachtigste hefbomen om het leren van de leerlingen en het reflectievermogen van de leerkrachten te ‘boosten’. Korte flitsbezoeken in de onderwijsleerpraktijk kunnen snel informatie geven over de mate waarin er effectief geleerd wordt. De observatiemethodiek kan leiden tot reflectie die de onderwijsleerpraktijk van de leraar versterkt. Hoe kan je als onderwijskundig leider de mindset van leraren/je lerarenteam beïnvloeden in de richting van meer academisch optimisme via korte flitsbezoeken in de klas?
Databistro ‘succesvol oriënteren binnen de modernisering SO’: Via flitsbezoeken de onderwijsleerpraktijk versterken voor leerkrachten
De onderwijsleerpraktijk biedt de krachtigste hefbomen om niet alleen het reflectievermogen van de leerkrachten, maar ook het leren van de leerlingen te ‘boosten’. Korte flitsbezoeken in de onderwijsleerpraktijk kunnen snel informatie geven over de mate waarin er effectief geleerd wordt. De observatiemethodiek kan leiden tot reflectie die de onderwijsleerpraktijk van de observator en de geobserveerde versterkt.
Databistro ‘succesvol oriënteren binnen de modernisering SO’: lessen met effect – effectieve didactiek
Vanuit de Databistro worden misschien een aantal knipperlichten zichtbaar. Om de onderwijsleerpraktijk te versterken kan je inzetten op effectieve didactiek. In deze webinar maken we kennis met de visual ‘Lessen met effect’, duiken we in de wereld van sterke didactische praktijken en zoeken manieren om de impact op het leren te verhogen in de richting van succes voor èlke leerling.
Databistro ‘succesvol oriënteren binnen de modernisering SO’: een goede studiekeuze maken
Doet de databistro knipperlichten afgaan waaruit blijkt dat leerlingen het moeilijk hebben om een goede studiekeuze te maken? In deze compacte sessie krijg je evidence based inzicht in wat werkt om leerlingen hierin te laten bijleren en zie je kansen om die inzichten te vertalen naar concrete actiepunten voor jouw schoolteam.
Databistro ‘succesvol oriënteren binnen de modernisering SO’: Extra onderzoek over Academisch optimisme
Uit het onderzoek over leerlingenstromen blijkt de enorme impact van leerlingenkenmerken op de onderwijsloopbaan van leerlingen. Vooral de kenmerken rond gelijke kansen (zoals het opleidingsniveau van de moeder, een toelage, ….) blijken sterk voorspellend voor de slaagkansen. Academisch optimistische leraren en lerarenteams blijken grotere impact te hebben zodat succes mogelijk is voor élke leerling, ongeacht de leerlingenkenmerken. Hoe kunnen we deze heilige graal van leerimpact in ons team versterken? In een eerste webinar schetst het Databistroteam de verschillende stappen in het proces. Voor de tweede stap neemt de school de bevraging over Academisch optimisme af. Ruud Lelieur bezorgt de school een onderzoeksrapport. Hiermee gaan we samen met Ruud Lelieur aan de slag tijdens een tweede webinar.
Databistro en Databistro ‘succesvol oriënteren binnen de modernisering SO’: Extra onderzoek via DataWijzer en Dataloep
De DataWijzer van de onderwijsinspectie biedt heel wat kansen om het succes van de onderwijsloopbanen te onderzoeken. Er is ook de mogelijkheid om de gegevens van de school te positioneren tegenover alle Vlaamse scholen of een deel ervan. In het spoor van de DataWijzer werd ook Dataloep aangepast. Deze informatiebron geeft erg veel informatie over instellings- en gemeenteniveau. Hiermee kan de school op zoek gaan naar relevante benchmarks om de schoolgegevens tegen af te zetten. De exportmogelijkheid naar excel zal dataliefhebbers zeker bekoren. We exploreren hoe we het praktijkonderzoek van de Databistro kunnen verrijken aan de hand van deze informatiebronnen.
Databistro ‘succesvol oriënteren binnen de modernisering SO’: Extra onderzoek aan de hand van een dataset van Agodi
In de basissessie van dit traject werd een eerste set onderzoeksvragen geïntroduceerd. In deze sessie verbreden we het onderzoek met data van Agodi om meer zicht te krijgen in welke mate onze studierichtingen de leerlingen met het juiste profiel aantrekken en bijgevolg stabiel zijn.
Databistro ‘succesvol oriënteren binnen de modernisering SO’: Extra onderzoek met Smartschool Analytics.
Ook Smartschool Analytics biedt mogelijkheden om snel praktijkonderzoek met leerkrachten te voeden. We gaan op zoek welke boeiende onderzoeksvragen we gericht onder de aandacht van leerkrachten kunnen brengen en welke reflectie we hiermee kunnen uitlokken rond een succesvolle oriëntering. Deze tool biedt mogelijkheden voor analyses op schoolniveau en op niveau van individuele leraren/lerarenteams. Op schoolniveau verrijken we de schooldata uit Smartschool Analytics door vergelijking met externe databronnen (bv. Mijn onderwijs, dataloep).
