Uiterlijk op 1 september 2023 moet een lokaal afsprakenkader deconnectie opgenomen zijn als bijlage bij het arbeidsreglement en het schoolreglement.
Het afsprakenkader deconnectie is er gekomen in de schoot van cao XII. Daarin lezen we onder meer volgende passage:
Vandaag maakt een digitaal lesaanbod deel uit van het reguliere takenpakket van het onderwijzend personeel, een van de positieve gevolgen van de coronacrisis. De ICT-mogelijkheden en diverse digitale werk- en overlegvormen en tools moeten voor iedereen in het onderwijs zorgen voor minder lasten en meer kwaliteit.
In het licht van dat citaat kan gedacht worden aan de structurele implementatie van afstandsonderwijs, online klassenraden en blended learning. Daarnaast wordt er in cao XII ook verwezen naar de digisprong:
We geven een extra boost aan de scholen om in kader van digitaal werken de nodige middelen te voorzien om het onderwijzend personeel digitaal uit te rusten.
Bovenstaande citaten kunnen bij de personeelsleden zowel digistress als digibesitas veroorzaken. Daarom werd het initiatief genomen door de sociale partners om in de schoot van het onderhandelingscomité SCX-C2-OOC na te gaan op welke manier de voordelen van digitalisering kunnen geoptimaliseerd worden om zo verder een voorsprong te behouden, ook na corona. Ze brengen daarnaast ook de gevolgen naar welzijn en preventie in kaart. Daarom vindt dit afsprakenkader zijn plaats binnen het preventieve welzijnsbeleid van een instelling.
Het afsprakenkader wil aandacht besteden aan de impact van (de)connectie op het psychosociaal welzijn van personeelsleden. Daarnaast moet het vooral sensibliserend werken en tot slot wil het een gezonde digitale schoolcultuur teweegbrengen.
Houd echter steeds in het achterhoofd dat de digitale communicatiemiddelen waarvan hierboven sprake is als hulpmiddelen moeten worden gezien die het personeel ondersteunen.
Digitale communicatiemiddelen worden gebruikt door alle actoren in een onderwijsinstelling. Het is daarom van belang om naast het personeel, ook alle andere betrokken actoren of hun vertegenwoordigers (leerlingen, cursisten, ouders …) bij het opmaken van het kader te betrekken.
Voor het personeel wordt het lokale afsprakenkader als een bijlage bij het arbeidsreglement gevoegd. Aangezien dat afsprakenkader zijn plaats vindt in het preventieve welzijnsbeleid van een instelling, komt het tot stand via lokaal overleg in het CPBW (Comité voor Preventie en Bescherming op het Werk). Tijdens het overleg worden centraal gemaakte afspraken concreet ingevuld. Zo kom je uiteindelijk tot geschikte afspraken voor de specifieke instelling. Een protocol van akkoord is daarnaast vereist in het bevoegd orgaan om het arbeidsreglement te wijzigen.
Als er in een instelling, om welke reden dan ook, geen CPBW is, dan verschuiven de taken en bevoegdheden van het CPBW automatisch naar de vakbondsafvaardiging. In onderwijsinstellingen is dat dan het Lokaal Onderhandelingscomité of het LOC. ‘Welzijn op het werk’ wordt dan expliciet op de agenda van het LOC geplaatst en de interne preventieadviseur wordt uitgenodigd om de vergadering bij te wonen.
Als er geen CPBW is en ook geen LOC of vakbondsafgevaardigden, dan is het wettelijk verplicht de items in verband met welzijn te behandelen in rechtstreekse participatie met het personeel. Aangezien deconnectie valt onder het psychosociaal welzijn van personeelsleden, is het opportuun om de preventieadvisieur bij het overleg te betrekken. De items kunnen bijvoorbeeld aan bod komen op een algemene personeelsvergadering.
De wettelijke en decretale procedures in verband met lokale inspraak gelden bij het opstellen van het lokale afsprakenkader. Dat betekent dat de onderhandelingen over het arbeidsreglement of over een wijziging ervan moeten leiden tot een akkoord. De voorziene procedure waarin het Centraal Paritair Comité als bemiddelaar optreedt, of indien nodig, zelf knopen doorhakt, is ook van toepassing. Wij geven echter de voorkeur aan een informele bemiddeling in de geest van de afspraken binnen cao XII en cao V.
Finaal moet wel een protocol van akkoord bereikt worden.
Voor de leerlingen, cursisten en ouders wordt het lokale afsprakenkader als een bijlage bij het schoolreglement / campusreglement / centrumreglement gevoegd. Dit kader komt tot stand via lokaal overleg in de schoolraad, academieraad of centrumraad.
Waak er echter steeds over dat er geen tegenstrijdigheid ontstaat tussen de verschillende afsprakenkaders.
In het afsprakenkader moeten minimaal de volgende thema's worden opgenomen:
De lijst is niet exhaustief en kan dus aangevuld worden met thema's die in de specifieke onderwijsinstelling van belang zijn. Meer informatie over de invulling van de thema's is terug te vinden in ons model van bijlage bij het arbeidsreglement.
Onderwijsinstellingen moeten voorzien in de nodige faciliteiten zodat personeel, leerlingen … in de instelling en tijdens de schooluren toegang hebben tot en gebruik kunnen maken van de digitale communicatiemiddelen. Daarnaast moeten scholen ook initiatief nemen om via het professionaliseringsplan te voorzien in voldoende informatie en kennis om de communicatiemiddelen op een correcte manier en volgens het lokale afsprakenkader te gebruiken.
Uiterlijk op 1 september 2023 moet het lokaal afsprakenkader opgenomen zijn als bijlage bij het arbeidsreglement en het schoolreglement.
Model van bijlage - Lokale afsprakenkader deconnectie - bij het Arbeidsreglement
Om scholen te begeleiden bij het opstellen van een lokaal afsprakenkader deconnectie stelden we drie documenten op:
Het algemeen reglement van het katholiek onderwijs (alle onderwijsniveaus, inclusief internaten en volwassenenonderwijs) bepaalt dat elk personeelslid bij de indiensttreding en bij elke latere wijziging een papieren versie van het arbeidsreglement ontvangt met inbegrip van de bijlagen.
Om echter tegemoet te komen aan deze bepaling en tegelijk onnodig drukwerk te voorkomen, overhandig je het A4 met de gewijzigde passage van het arbeidsreglement én de bijlage met het model van lokaal afsprakenkader deconnectie in papieren vorm aan elk van je gesubsidieerde personeelsleden. Je laat vervolgens de documenten ter kennisname ondertekenen.
Wanneer personeelsleden aangeven een geïntegreerde papieren versie van het gewijzigde arbeidsreglement te willen ontvangen, dan kom je hierin tegemoet.
Je houdt best ook altijd een geüpdatete online versie van het arbeidsreglement ter beschikking.
Binnen de acht dagen vanaf de datum van inwerkingtreding bezorg je een afschrift van (de aanpassing van) het arbeidsreglement aan het regionaal bureau van de Inspectie van de sociale wetten. Dit document kan online worden ingevoerd via www.arbeidsreglement.belgie.be. De toegang gebeurt met de elektronische identiteitskaart (eID) of via Itsme.
