Op 14 februari 2022 hadden enkele leden van de Open Vld-fractie de bedoelde conceptnota ingediend en op 5 mei 2022 was die in behandeling genomen in de Onderwijscommissie (cf. persbericht van hoofdindiener Jean-Jacques de Gucht en de tekst zelf van de ingediende conceptnota). Uiteraard was dat niet de eerste keer dat dit thema aan bod kwam in het Vlaams Parlement. Ik toetste in mijn archief de zoekterm “Schoolmaaltijd” af en vond dit lijstje. Met “brooddozen” kwam ik op deze actuele vraag van 26 januari 2022 terecht. En nog heel recent, op 19 oktober 2022, hield de plenaire vergadering van het Vlaams Parlement een ruimer actualiteitsdebat met (coördinerend) minister Benjamin Dalle, met ter illustratie deze persvermelding. Laten we ook niet vergeten dat vorige legislatuur Caroline Gennez en Elisabeth Meuleman al een voorstel van resolutie over hetzelfde thema indienden. De politieke standpunten kenden we onderhand dus wel zo ongeveer. De meerwaarde van de hoorzitting leek mij dan ook eerder te liggen in de omstandige toelichting bij enkele verschillende soorten, maar allemaal erg geëngageerde, concrete casussen en acties op het vlak van schoolmaaltijden. Zo werden bestaande praktijken toch een heel stuk tastbaarder.

Over die heel geëngageerde praktijken kan ik relatief kort zijn met slechts enkele inhoudelijke, interessante elementen, incl. ook een paar politieke aspecten:

• het woord “decreet” stond weliswaar niet expliciet in de conceptnota van Jean-Jacques De Gucht c.s., maar impliciet uit diens verzoek aan het Vlaams Parlement en de Vlaamse regering in de conceptnota en expliciet uit De Guchts tussenkomst tijdens de hoorzitting bleek wel dat hij een decreet wilde over dit thema, niet binnen het beleidsdomein Onderwijs alleen, maar als een transversale aangelegenheid binnen de hele Vlaamse regering (N.B. Die aanpak van “samen” kwam trouwens meerdere keren terug in de bespreking bij politici (maar cf. infra voor N-VA en Vlaams Belang) én sprekers); ook onderwijsschepen Jinnih Beels sprak van “geen verplichting, wel een aanbod van schoolmaaltijden”, maar vroeg toch Vlaamse steun en een algemeen kader, dat decretaal verankerd zou moeten worden, meende ik dan toch te begrijpen;
• die schoolmaaltijden hoefden niet gratis te zijn (maar cf. de conceptnota: voor kansarme leerlingen wél gratis, zonder stigmatiserend te zijn; maar cf. ook infra), wel betaalbaar; vanuit de twee betrokken scholen hoorde ik de wens dat, als er een Vlaamse subsidie zou komen, die het best rechtstreeks aan de scholen/scholengroepen zou toekomen; mevrouw Vereecken van de Gentse basisscholen Klimrek stipte helemaal aan het eind een wellicht erg relevante kwestie aan inzake een gedifferentieerde prijzenpolitiek, met name: als ouders hun armoede moeten bewijzen (om in aanmerking te komen voor een gratis of goedkopere regeling), haken ze af;
• wat de totale kostprijs betrof van een Vlaanderenbrede regeling met een (warme) maaltijd voor élke leerling, rekende Koen Daniëls voor dat zoiets op ongeveer 1,2 miljard euro recurrent neerkwam;
• onderwijsinhoudelijk interessant vond ik nog de duidelijke boodschap van Gent om via die maaltijden ook te werken aan onderwijsdoelen (nwvr: ik zag op hun slides duidelijk de vermelding van Zill staan; daarover deden bepaalde politici in het verleden weleens moeilijk c.q. meewarig, maar zo zie je toch maar weer…);
• meerdere keren hoorde ik de betrokkenheid van de vzw Enchanté vallen in het gesprek; dus vermeld ik die hier ook graag;
• wat (Vlaamse) financiële middelen betrof, zocht N-VA die niet bij Onderwijs, wél bij Welzijn en eventueel bij de gemeenten; Jan Laeremans (Vlaams Belang) vond in dezen ageren vanuit Vlaanderen gevaarlijk; hij bedoelde dat zeker ook in financieel opzicht, maar misschien ook inhoudelijk, waarmee hij dan toch ook weer aansloot bij wat ik van Loes Vandromme (cd&v) en Kathleen Krekels (N-VA) optekende i.v.m. de wens om differentiatie op het onderwijsveld mogelijk te maken (ook gehoord bij Jinnih Beels) en dus geen uniforme regeling voor heel Vlaanderen op te maken; in financieel opzicht had Vandromme trouwens ook verwezen naar het Gemeentefonds, mét de daarin geïntegreerde middelen voor het zgn. flankerend onderwijsbeleid, ook een relevant element in dit verhaal;
• de (politieke en parlementaire) conclusie van de zaak was mij niet duidelijk: in principe moet natuurlijk wel de behandeling van de parlementaire conceptnota voortgezet en afgerond worden, maar hoe precies, laat staan wat er dan nadien wél of niet van terechtkomt, valt af te wachten; ik heb daarover wel zo een stil vermoeden, maar we zullen gewoon wachten op dat vervolg; laten we het daarop houden.

Voor de volledigheid, de sprekers waren: Jinnih Beels (schepen van Onderwijs en Jeugd, stad Antwerpen), Michiel Vanackere (dossieropvolger Smakelijke Scholen, stad Antwerpen), Steven Dejongh (directeur schoolbeheer basisscholen Klimrek, Gent), Anne Vereecken (pedagogisch directeur basisscholen Klimrek, Gent), Michèle Hostekint (schepen van Gezondheids- en armoedebeleid, stad Roeselare), Greet Claeys (beleidsmedewerker stad Roeselare), Pascale Liebens (directeur GO! Atheneum Sint-Truiden campus Speelhof, 2de en 3de graad) en Lise Vandecan (beleidsmedewerker GO! Atheneum Sint-Truiden).

Ik verwijs ten slotte naar de video [vanaf 17:10] van de bespreking op de website van het Vlaams Parlement in afwachting van het formele parlementaire verslag.

Reageren op dit commentaar kan bij Wilfried Van Rompaey wifried.vanrompaey@katholiekonderwijs.vlaanderen.