Het derde thema van de vragen om uitleg tijdens deze vergadering zorgde, zij het ook weer niet zo lang, voor enig vuurwerk, dat de moeite was om van naderbij te bekijken. Deze vraag om uitleg bouwde voort op de gedachtewisseling over de artsenexamenfraude van 4 september 2025, met name de referentie toen van Loes Vandromme naar de Vlaamse toetsen (cf. het procesevaluatierapport van december 2024). Op 16 oktober 2025 zou er trouwens nog een hoorzitting volgen op die gedachtewisseling, met o.a. Televic, de leverancier van het onlineplatform voor diverse toetsen van de overheid. Daarnaast was er nog een stuk in De Standaard (voor abonnees), waarover minister Demir in haar antwoord sprak in niet mis te verstane bewoordingen. Precies daar zat de lont voor het bedoelde vuurwerk. Ik verklaar me nader.

De lont werd wel pas aangestoken door interveniënt Kim Buyst: die beweerde namelijk iets wat minister Demir niet gezegd had, met name dat de overheid niet op de hoogte geweest zou zijn van de onveiligheid van de Vlaamse toetsen. Nee, dat had de minister niet gezegd. En die corrigeerde de uitspraak van Buyst dus, terecht. Maar… de minister had wel gezegd dat het bewuste stuk in De Standaard gesteld zou hebben dat de onderwijsadministratie de waarschuwingen van de onderwijsverstrekkers over de onveiligheid van de Vlaamse toetsen (zoals te lezen was in de bijlagen van het procesevaluatierapport, niet als één van de 51 aanbevolen acties) genegeerd zou hebben.

Welnu, ik heb dat dS-stuk intussen consciëntieus gelezen van voor naar achter en van achter naar voor, maar tevergeefs, ik heb die bewering over dat negeren niet gevonden. Tenzij… tenzij misschien de minister bedoelde dat het stuk zoiets impliciet of onrechtstreeks zou beweren. Het enige wat het stuk daarover bevat, is dit: “Volgens informatie van De Standaard hebben meerdere externe partijen de afgelopen jaren meermaals en expliciet de vraag gesteld om voor een ‘safe exam browser’ te kiezen voor de verschillende toetsen. Het vorige onderwijskabinet van minister Ben Weyts (N-VA) en de onderwijsadministratie kozen er uiteindelijk voor om dat niet te doen. Dat blijkt ook uit de publieke aanbestedingen. Terwijl er in 2020 nog prioriteit werd gegeven aan een veilige toetsomgeving, was het geen absolute voorwaarde om de opdracht binnen te halen. Bij een aanbesteding voor het ingangsexamen geneeskunde twee jaar later werd het criterium zelfs niet opgenomen in de voorwaarden.”

De Standaard beweerde dus wél dat er niet gekozen was voor een zgn. ‘safe exam browser’ en we wisten al sinds 4 september 2025 dat dat waar was, zelfs om goede redenen, waar was. En de minister herhaalde die kwestie ook hier. De Standaard beweerde ook dat in 2020 voor de gunning zelf i.v.m. het toetsplatform een veilige omgeving geen absolute voorwaarde was. Maar hebben de journalisten daarmee gezegd dat de overheid niet zelf op andere manieren aan die veiligheid kon werken? Nee toch. De Standaard beweerde ten slotte dat in 2022 bij de aanbesteding voor het toetsplatform van het toelatingsexamen geneeskunde het criterium veiligheid niet bij de voorwaarden stond. Ik heb zelf uiteraard de tekst van die aanbesteding(en) niet en dus kan ik die beweringen van de krant niet verifiëren. Maar hoe dan ook, heeft de krant met de bewuste beweringen gezegd dat de overheid de waarschuwingen van de onderwijsverstrekkers (lees: bij de Vlaamse toetsen dus) genegeerd zou hebben en dus niet op een andere manier aan de toetsveiligheid gewerkt zou hebben intussen? Nee toch.

Aan welke maatregelen inzake toetsveiligheid, die fraude via ChatGPT enz. sowieso alsmaar moeilijker maken, intussen al gewerkt was en wat nog zou volgen (cf. een meerjarig actieplan van de onderwijsadministratie en Televic met drie grote lijnen m.h.o. de toetsafnames in 2026 en 2027), daarvan kregen we alleszins een heel goed beeld in het antwoord van de minister. Veiligheid en dus het tegengaan van fraude bij alle toetsen van de overheid is en blijft belangrijk. Wat precies daarover door wie gezegd of beweerd was, dat bleef en blijft een moeilijk vak…

Lees de bespreking van de “Vraag om uitleg over de procesevaluatie van de Vlaamse toetsen van Loes Vandromme” aan minister Zuhal Demir.

Reageren kan bij Wilfried Van Rompaey: wilfried.vanrompaey@katholiekonderwijs.vlaanderen