De ondernemingsraad is een wettelijk overlegorgaan dat instaat voor het sociaal overleg binnen een organisatie. De OR heeft specifieke bevoegdheden zoals: inzage in de financiële en economische situatie van de organisatie, advies geven bij belangrijke beslissingen, overleg over arbeidsomstandigheden en de organisatie van het werk.
Werkgevers met gemiddeld 100 werknemers of meer zijn wettelijk verplicht om een OR op te richten. Dit gebeurt via de sociale verkiezingsprocedure.
De oprichting en werking van de OR zijn vastgelegd in de federale Wet op de Ondernemingsraden van 20 september 1948. Meer gedetailleerde informatie hierover vind je op de website van de FOD WASO.
De regelgeving over de OR is van toepassing op alle ondernemingen, ook die met een commerciële of industriële finaliteit. De Vlaamse overheid vond de OR daarom niet het meest geschikte overlegorgaan voor het onderwijs.
Om tegemoet te komen aan de specifieke noden van onderwijsinstellingen, werd met het LOC-decreet van 5 april 1995 de verplichting ingevoerd om een Lokaal onderhandelingscomité (LOC) op te richten. Dit orgaan is specifiek bedoeld voor het sociaal overleg in het vrij gesubsidieerd onderwijs.
Het combineren van een OR en een LOC binnen eenzelfde instelling zou leiden tot overlapping en dubbele vergaderstructuren. Daarom bepaalt het LOC-decreet dat onderwijsinstellingen geen LOC moeten oprichten als er al een OR bestaat. In dat geval neemt de OR de bevoegdheden van het LOC over.
Het LOC-decreet heeft de Wet op de Ondernemingsraden niet buiten werking gesteld. Dat verklaart waarom onderwijsinstellingen met een LOC toch ook elke vier jaar de sociale verkiezingsprocedure voor een OR moeten opstarten zodra ze gemiddeld 100 werknemers of meer hebben.
Als er geen kandidaten zijn, kan de procedure vroegtijdig worden stopgezet.
