Wanneer je als bestuur een bouwproject plant, kun je voor een gedeelte van de investeringskosten een beroep doen op subsidies van het Agentschap voor Infrastructuur in het Onderwijs (AGION). Voor het andere gedeelte kun je een lening aangaan.
Onder bepaalde voorwaarden stelt de Vlaamse Gemeenschap (AGION) zich borg voor de terugbetaling van het kapitaal, de interesten én de bijhorende kosten van de lening die je aangaat voor het gedeelte van de bouwinvesteringskosten waar je geen subsidies voor krijgt. Het gaat dan om de 30 % van de investeringskost voor projecten in het basisonderwijs en de 40 % voor projecten in de andere onderwijsniveaus. AGION subsidieert immers maximaal 70 % van de investeringskost in het basisonderwijs en voor de onderwijsinternaten waar internen verblijven uit het basisonderwijs, en 60 % in het secundair onderwijs, centra voor leerlingenbegeleiding, centra voor volwassenenonderwijs, centra voor deeltijds kunstonderwijs, internaten en leersteuncentra.
Om van de waarborg te kunnen genieten moet je lening:
Je vindt de voorwaarden waar je lening moet aan voldoen terug in een Protocol uit 2013 tussen de minister van Financiën, de minister van Onderwijs, AGION en Febelfin.
Bij het afsluiten van een leningsovereenkomst moet je als bestuur een keuze maken tussen verschillende mogelijkheden.
Sinds 30 juni 2017 ben je als bestuur niet meer verplicht om de Wetgeving Overheidsopdrachten te volgen om een lening af te sluiten. Het spreekt voor zich dat je nog altijd het best voorstellen van verschillende banken met elkaar vergelijkt om zo de beste voorwaarden op de markt te vinden. Je moet wel rekening met twee keuzes, namelijk tussen één of twee fasen en tussen een vaste of variabele rentevoet.
Ten eerste moet je kiezen of de lening opneemt in één of twee fasen:
In de varianten 1 en 2 is er een onmiddellijke toepassing van een langetermijnrentevoet vanaf de datum van het afsluiten van de leningsovereenkomst tussen de inrichtende macht en de financiële instelling;
In de varianten 3 en 4 wordt er gewerkt in twee fasen waarbij tijdens de opnameperiode (= eerste fase) een vlottende kortetermijnrentevoet wordt toegepast en uiterlijk op het einde van de opnameperiode (= datum afsluitingsbijvoegsel) wordt overgestapt naar een financiering met een langetermijnrentevoet (= tweede fase).
Ten tweede moet je kiezen voor een vaste of variabele rentevoet over de looptijd van je lening.
De twee keuzes leiden tot vier mogelijke varianten mogelijk voor je lening:
Vaste marge op de referentierentevoet
Variabele marge op de referentierentevoet
Financiering in één fase
Variant 1: onmiddellijke toepassing van de langetermijnrentevoet, met een vaste marge
Variant 2: onmiddellijke toepassing van de langetermijnrentevoet, met een variabele marge
Financiering in twee fasen
Variant 3: tijdens de opnameperiode: de vlottende kortetermijnrente met een vaste marge; tijdens de terugbetalingsperiode: de langetermijnrente met vaste marge
Variant 4: tijdens de opnameperiode: de vlottende kortetermijnrente met een vaste marge; tijdens de terugbetalingsperiode: de langetermijnrente met variabele marge
Het Protocol van 2013 voorziet dat de rentetarieven gebaseerd zijn op twee referentierentevoeten:
Je sluit eerst een leningsovereenkomst af met de bank. Vervolgens vraag je de waarborg aan bij AGION. Tot slot stort je een bijdrage om de waarborg effectief te kunnen verkrijgen.
Om een leningsovereenkomst af te sluiten met de bank neem je contact op met de bank die jouw voorkeur wegdraagt na vergelijking van de verschillende voorstellen. Als de bank bereid is om je de lening toe te kennen, bevestigt zij dat. Daarna sluit je met de bank een leningsovereenkomst af in drie exemplaren.
Je stuurt een officiële aanvraag voor het verkrijgen van een waarborg naar AGION. Die aanvraag bevat minstens de volgende elementen:
Als de leningsovereenkomst voldoet aan de voorwaarden uit het Protocol, keurt AGION de aanvraag goed. AGION ondertekent dan de leningsovereenkomst en bezorgt een tegengetekend exemplaar aan de bank en een aan het bestuur.
Om de waarborg van AGION te kunnen verkrijgen, moet je conform artikel 99 van de Vlaamse Codex Overheidsfinanciën een bijdrage storten en dat binnen de twintig dagen na opname van de eerste schijf van het krediet.
Die bijdrage is vastgesteld op 0,225 % van het bedrag opgenomen in de oorspronkelijke leningsovereenkomst, te verhogen met 0,05 % per jaar looptijd op dat bedrag.
Zodra AGION je de toekenning van de waarborgverlening bevestigt, kun je de lening opnemen. Na ontvangst van iedere betalingsaanvraag stuurt AGION zowel naar jou als bestuur als naar de bank de toestemming om een deel van de lening op te nemen. De opname van de lening loopt parallel aan de uitbetaling van subsidies voor de werf.
Bij het opnemen van je lening moet je rekening houden met een opnameperiode. Die wordt bepaald in de leningsovereenkomst met je bank en bedraagt maximaal twee jaar te rekenen vanaf het ogenblik dat AGION officieel de waarborgverlening toekent.
Als je niet het volledige bedrag van het krediet opneemt binnen die tweejarige opnameperiode, wordt een eerste kredietschijf afgesloten. Voor het niet opgenomen gedeelte kan je dan een tweede kredietschijf laten openen met een opnameperiode van maximaal één jaar. Op dat ogenblik zullen wel volledig nieuwe kredietvoorwaarden gelden. Als er op het einde van die tweede opnameperiode nog steeds een niet-opgenomen kredietsaldo overblijft, dan wordt dit ambtshalve geannuleerd.
Als je op het einde van de werken het volledige bedrag van de lening niet hebt opgenomen, kan de bank je een zogenaamde verzakingsvergoeding aanrekenen op het niet-opgenomen bedrag. Dat kan alleen als je gekozen hebt voor varianten één of twee. Je kan ook in je leningsovereenkomst laten opnemen dat je die vergoeding niet hoeft te betalen.
Op de data vastgelegd in je leningsovereenkomst los je de lening af in annuïteiten, semestriële of trimestriële kapitaalaflossingen.
De terugbetaling van kapitaal gebeurt in vaste schijven of in progressieve schijven. Ongeacht hoe de terugbetaling gebeurt moet je steeds rente betalen op het openstaande bedrag:
Het Protocol van 2013 voorziet dat de rentevoet van de lening na een bepaalde periode kan herzien worden. Op dat ogenblik wordt de rentevoet aangepast in functie van de evolutie van de referentierentevoet. Als schoolbestuur kun je kiezen tussen een vijfjaarlijkse of een tienjaarlijkse rentevoetherziening of voor een vaste rentevoet voor de hele looptijd van de aflossing.
In het uitzonderlijke geval dat je de lening niet kunt aflossen, zal de waarborg spelen. De waarborg dekt naast de hoofdsom van de lening ook de vervallen interesten, eventueel van kracht zijnde interestverhogingen en alle andere kosten verbonden met de lening. AGION zal het betaalde bedrag nadien op jou verhalen omdat je hebt nagelaten de lening af te betalen.
