Feedback geven met het Johari-venster

Het Johari-venster helpt mensen hun communicatie beter te begrijpen. Het wordt vaak gebruikt in communicatietrainingen en helpt om je cultuur te versterken. 

Inhoud en visie

sla link op in klembord

Kopieer

Feedback geven is de ander op een opbouwende manier bewust duidelijke informatie geven over zijn of haar functioneren. Feedback is ook een belangrijk leermechanisme bij effectieve samenwerking.
Als men een ander feedback geeft over het gedrag, dan kan het zijn dat iets benoemd wordt waarvan de ander zich niet bewust is. Bewustwording biedt aanknopingspunten voor het veranderen van aangeleerd gedrag. Een groot verschil kan bestaan tussen hoe wij zelf ons gedrag ervaren en hoe anderen dit beleven. We handelen meestal op grond van diepgewortelde beelden, opvattingen, normen, vooronderstellingen en generalisaties. We ‘weten vaak niet beter’. De enige manier om er achter te komen dat er een discrepantie bestaat tussen de eigen ervaring en die van de ander, is door het geven van feedback.
Het Johari-venster visualiseert het effect van feedback geven en ontvangen.  De naam komt van de makers: Joseph Luft en Harry Ingham. Het venster is een schematische weergave van de vier elementen van iemands persoonlijkheid en gedrag, zoals hij of zij dit zelf ervaart en zoals anderen dit waarnemen. Het Johari-venster, vaak ook aangeduid met de Engelse term Johari window is een model gecreëerd door Joseph Luft en Harry Ingham in 1955. De naam "Johari" is afgeleid uit hun namen: Joseph Luft en Harry Ingham.

Randvoorwaarden

sla link op in klembord

Kopieer

De randvoorwaarden in het gebruik van het Johari venster zijn belangrijk. Om het Johari venster te gebruiken is het belangrijk dat er wederzijds vertrouwen is en dat je teamleden verbindend met elkaar in gesprek kunnen gaan. Het Joharivenster werkt enkel indien er reeds een voldoende feedbackcultuur is.

Gebruik

sla link op in klembord

Kopieer

  1. Laat je team kennismaken met het Johari-venster, bijvoorbeeld via deze video van Expert Academy.
  2. Introduceer het Johari-venster in één of enkele kleine teams, waarin reeds vertrouwen heerst (zie randvoorwaarden). Je kan het sjabloon in bijlage gebruiken. Dit kan bijvoorbeeld op volgende manieren:
  • Leerkrachten die samen aan team-teaching of co-teaching doen, geven elkaar wekelijks feedback op elkaars leerkrachtenstijl (manier van instructie geven, communicatie met de leerlingen, klasmanagement,…)
  • Na een personeelsvergadering in duo’s feedback geven aan elkaar over de manier van deelname aan de vergadering (actieve inbreng, aandacht, positieve houding,…)
  • Bevragen aan de leerlingen hoe ze jouw manier van lesgeven ervaren (omgaan met klasregels, duidelijke instructie geven, manier van feedback geven aan leerlingen,…) Je kan dit sjabloon als voorbeeld gebruiken.
  1. Werken met het Johari-venster kan in het begin ongemakkelijk aanvoelen. Start daarom bij jezelf.
  2. Laat de persoon steeds eerst vertellen over zichzelf (de ruimtes bekend voor jezelf). Laat dan anderen aanvullen.
  3. Wees geduldig en hou vol. Cultuur groeit geleidelijk.

Feedback kan de ‘vrije ruimte’ vergroten door de ‘blinde vlek’ te verkleinen. Het effect van de spiegel: “Oh, doe ik dat zo?” of “Kom ik zo over?” Daarnaast kan feedback ook het verborgen zelf verkleinen. Voorbeeld: je bent wat ‘stil’ van aard en je verwijt iemand dat hij zich teveel op de voorgrond plaatst. Je zegt dan iets over het gedrag van de ander, maar in dit geval ook over je eigen verborgen zelf: namelijk dat jij je liever op de achtergrond houdt. Door er samen over te praten wordt je ‘verborgen zelf’ kleiner.

Over deze databank

In deze toolbox vind je praktische werkvormen en instrumenten om samen met je schoolteam, leerlingen en ouders te werken aan kwaliteitsontwikkeling. We vullen deze toolbox regelmatig aan met nieuwe instrumenten.

×
Kijkt als...
Niveau
Regio