De arbeidsongevallenwet beschouwt ‘elk ongeval dat een werknemer tijdens en door het feit van de uitvoering van de arbeidsovereenkomst overkomt en dat een letsel veroorzaakt’ als een arbeidsongeval. Ook ongevallen op weg naar en van het werk zijn arbeidsongevallen. De wetgever maakt een onderscheid tussen lichte en ernstige arbeidsongevallen. De wettelijke basis vind je in de arbeidsongevallenwet van 10 april 1971 en de Wet Welzijn van 4 augustus 1996 Hoofdstuk XI Bis.
De wetgever (KB van 12 maart 2003, art. 1. 4°) definieert een licht ongeval als ‘een ongeval dat noch tot loonverlies, noch tot een (tijdelijke of blijvende) arbeidsongeschiktheid heeft geleid voor het slachtoffer, maar enkel zorgen heeft vereist waarvoor de tussenkomst van een geneesheer niet nodig was en die pas na het ongeval werden toegediend op de plaats van uitvoering van de arbeidsovereenkomst’.
Bij een licht ongeval mag de hulpverlener van je bedrijf dus de eerste zorgen toedienen. Je hoeft niet onmiddellijk een arbeidsarts in te schakelen. De ‘plaats van uitvoering van de arbeidsovereenkomst’ mag je ruim interpreteren. Het gaat niet alleen over het gebouw, maar ook over een werf of de parking. Zelfs de openbare weg valt hieronder in het geval van bijvoorbeeld een vrachtwagen- of buschauffeur. Ook een ongeval dat je werknemer heeft tussen zijn woonst en zijn werkplaats en waarbij hij daar de eerste zorgen toegediend krijgt, kun je als een licht ongeval beschouwen.
Een voorbeeld van een licht ongeval op weg naar het werk, is een werknemer die met de fiets naar het werk komt, valt en een schaafwonde oploopt. Als hij toekomt op het werk, ontsmet en verbindt de hulpverlener zijn wonde. Verdere medische zorgen zijn niet nodig en de werknemer kan gewoon aan het werk. .
Als werkgever ben je volgens de arbeidsongevallenwet (art. 62) verplicht om ieder arbeidsongeval – licht of ernstig - aan de arbeidsongevallenverzekeraar aan te geven. Alleen wanneer je het licht ongeval registreert in het interventieregister eerste hulp ben je wettelijk gezien vrijgesteld van deze aangifteplicht. Die registratie geldt dan als bewijs dat het ongeval heeft plaats gevonden.
In sommige gevallen verergeren de gevolgen van het licht arbeidsongeval en moet je werknemer toch een arts raadplegen of een medische ingreep ondergaan. Als er geen aangifte of registratie van het arbeidsongeval is, is het op dat ogenblik veel moeilijker en zelfs onmogelijk om aan te tonen dat het ongeval heeft plaatsgevonden en om de kosten te recupereren. Zorg er dus voor dat er altijd een spoor van het lichte ongeval terug te vinden is hetzij via aangifte, hetzij via registratie.
De werknemer die de interventie doet in het kader van de eerste hulp, meestal de hulpverlener, moet een aantal elementen in het interventieregister opnemen:
De registratie moet zo snel mogelijk na de interventie gebeuren om zo te voorkomen dat de geregistreerde informatie niet correct zou zijn.
Hele uitgebreide informatie over zowel de wettelijke als de procedurele aspecten van het thema ‘ernstige arbeidsongevallen’, vind je op de website van FOD WASO.
De wetgever definieert het begrip ernstig arbeidsongeval als ‘een ongeval dat zich op de arbeidsplaats zelf voordoet en dat wegens zijn ernst een grondig specifiek onderzoek vereist met het oog op het treffen van preventiemaatregelen die herhaling ervan moeten vermijden’. In geval van een ernstig arbeidsongeval moet je een omstandig verslag maken. Bij dat verslag moet je ook de analyse psychosociale risico's toevoegen. De verschillende onderdelen van de definitie zijn even belangrijk:
Met de toepassing op de website van de sociale zekerheid kun je nagaan of een arbeidsongeval ook effectief een ernstig arbeidsongeval is.
Wat met ongevallen van en naar het werk?
Die ongevallen zijn ook arbeidsongevallen. Je moet ze aangeven aan de arbeidsongevallenverzekering, maar je interne dienst voor preventie en bescherming op het werk moet er geen omstandig verslag van maken.
De procedure die je als werkgever moet toepassen, bestaat uit vier stappen: