Een effectieve leraar gaat met effectieve leerstrategieën aan de slag om het leren van de leerlingen zo optimaal mogelijk te laten zijn. Daarnaast weten we ook dat als leraren samenwerken, ze nog meer effect hebben op het leren van hun leerlingen. Uit het werk van John Hattie leren we dat er zoiets bestaat als Collective Teacher Efficacy , de gezamenlijke overtuiging dat je als lerarenteam invloed hebt op het leren van al jullie leerlingen. Leraren die gezamenlijk aan de slag gaan en hun overtuigingen bijschaven door samen doelen na te streven, samen te werken en gezamenlijk te evalueren, hebben een positieve invloed op het leren van de leerlingen. We weten dat teams die dit doen een groot leereffect bereiken.

Uit de leidraad “Onderwijs vanuit hoge verwachtingen” (Leerpunt, 2025) weten we dat in teams met een hoge collective teacher efficacy het leren van leerlingen centraal staat in gesprekken en de leraren elkaar positieve, collegiale feedback geven

Hoe kun jij met collega’s aan de slag met dit thema en met de visual “lessen met effect”? Onderstaande werkwijze is gebaseerd op de uitgebreidere methodiek Lesson Study, waar je met een drietal collega’s samen een les voorbereid rekening houdend met de inzichten van effectieve didactiek, deze uitvoert en reflecteert op het effect op het leren van de leerling.

1. Verdiep je gezamenlijk in het thema effectieve didactiek (kan via literatuur, websites en/of nascholing).
2. Bereid per twee of drie een les voor waarbij je nadenkt over kleine toevoegingen het leren van de leerling kunnen versterken en verrijken.
3. De leraar geeft de les en de collega’s observeren het leren van de leerlingen. Spreek af welke leerlingen je observeert en ga op zoek naar het antwoord op de vraag; Welke zaken hebben jullie toegevoegd aan dit arrangement en wat was daarvan het effect op het leren van de leerling?
4. Op het einde van de les bevraag je de geobserveerde leerlingen om nog meer te weten te komen over het effect van de aanpassingen op het leren.
5. De leraren reflecteren op samen op het effect van het handelen op het leren van de leerling. Wat hebben jullie toegevoegd en welke effecten heb je gezien op het leren van de leerling?
6. Deze cyclus herhalen we tot alle deelnemers aan bod zijn gekomen.
7. De leraren delen hun inzichten in een intervisie met alle leraren die een cyclus lesson study doorlopen hebben.

Doordat de lessen samen worden voorbereid, is het de gezamenlijke verantwoordelijkheid van de betrokken leraren. We spreken dus steeds over de les in de wij-vorm. Dit doen we bewust omdat jullie gezamenlijk op zoek gaan naar hoe jullie meer effect kunnen hebben op het leren van de leerling. Het gaat niet om jou als leraar, maar om het leren van de leerling. De leraar is daar slechts een middel toe.

Een uitgebreidere omschrijving van de stappen is verwerkt in de workflow didactisch coachen. De stappen die we zelf in onze trajecten op scholen gebruiken staan hierin uitgewerkt

Als je met jouw team aan de slag wil om meer effect te bereiken in de lessen, dan helpen we jullie graag met een inspirerende workshop waarin we jullie meenemen in de wereld van effectieve didactiek. We staan stil bij de wetenschap die ons inspireert en richting geeft. Daarnaast duiken we in de visual en verkennen wij wat dit kader inhoudt. Uiteindelijk gaan we aan de slag om lessen voor te bereiden met meer effect op het leren van de leerling.

Wil je onderwijskundig beleid levend maken, gezamenlijk bouwen aan collective teacher efficacy (gezamenlijke overtuiging dat jullie het verschil kunnen maken voor jullie leerlingen) en er zo voor zorgen dat de lessen beter worden en leerlingen dus meer leren?

Dan is het traject didactische coaches iets voor jullie. In dit traject bouwen we een professionele cultuur door leraren, leden van het middenkader en/of directieleden op te leiden tot didactische coaches. De coaches worden vervolgens ingezet om leraren te ondersteunen en te begeleiden om de lessen effectiever te maken. We doen dit met een werkwijze die op de methode van lesson study is gebaseerd. Wij bouwen gezamenlijk een les uit en kijken waar wij meer effect kunnen hebben. Wij observeren leergedrag en niet leraargedrag. Deze manier van observatie is laagdrempelig en effectief en leert ons waar en hoe wij een positieve impact kunnen hebben op het leergedrag van leerlingen.

In dit traject begeleiden we de coaches, zodat zij het onderwijskundig beleid levend kunnen maken en houden.

Ben je mentor, beleidsondersteuner en/of directielid en wil jij op jouw school meer effect hebben tijdens het begeleiden van je collega’s, dan is dit netwerk interessant voor jou.

We werken en leren in dit schooloverstijgend netwerk samen met als doel de begeleiding van leraren op het gebied van didactiek effectiever te maken.

We delen een werkwijze gebaseerd op lesson study, we staan stil bij het belang van onderwijskundig beleid en jullie rol daarbinnen. Aan het einde van het schooloverstijgend lerend netwerk heb je je eigen vaardigheden op het gebied van didactiek versterkt, heb je aanpassingen gedaan in jouw begeleidingsstijl en heb je ideeën opgedaan en uitgeprobeerd om het onderwijskundig beleid op jouw school sterker te maken.

Interesse? Neem contact op met de pedagogisch begeleiders die je onderaan deze tegel terugvindt