Toelichting en inspiratie leerplandoel 10: feedback geven en ontvangen in de les LO

Via beweging leren leerlingen sociale vaardigheden. Zo kunnen ze tijdens de les LO leren hoe ze elkaar feedback kunnen geven en hoe ze van elkaar die feedback kunnen ontvangen. Het hoort bij de ondersteunende rollen (zoals bv. coach, scheidsrechter, choreograaf, kapitein...) die ze ook in andere contexten nodig hebben.

Waarom leren we leerlingen feedback geven en ontvangen?

sla link op in klembord

Kopieer

Effectieve feedback is een onmisbaar onderdeel van het leerproces in de lessen lichamelijke opvoeding. Door leerlingen specifieke, gerichte feedback te geven, kunnen we hen helpen om hun bewegingsvaardigheden te verfijnen, hun zelfvertrouwen te vergroten en een intrinsieke motivatie te ontwikkelen. Als leerkracht ben jij een belangrijke coach die je leerlingen op weg helpt naar succes. Daarnaast ontvangen leerlingen de meeste mondelinge feedback van medeleerlingen, tot 80%, volgens Hattie 2012.
 
Met dit leerplandoel dagen we leerlingen uit om niet alleen hun eigen werk te verbeteren, maar ook om actief betrokken te zijn bij het leerproces van hun klasgenoten. Door elkaar feedback te geven, worden leerlingen zelfstandiger en leren ze verantwoordelijkheid te nemen voor hun leerproces. Dit verhoogt niet alleen de leerwinst, maar ook de motivatie en het gevoel van eigenaarschap. Door feedbackvaardigheden te integreren in de lessen, investeren we niet alleen in het behalen van leerdoelen, maar ook in de ontwikkeling van zelfverzekerde, kritische denkers die succesvol zijn in hun verdere (beroeps)leven.

Feedback geeft een leerling inzicht in waar hij staat ten opzichte van dat doel en hoe hij het kan bereiken. Feedback helpt de inspanningen en de acties van een leerling of van een leraar te bepalen, te richten of bij te stellen.

Feedback in de klaspraktijk: praktische handvatten voor de klas

sla link op in klembord

Kopieer

Leerlingen motiveren voor de rol van feedbackgever en -ontvanger

sla link op in klembord

Kopieer

Leg het belang uit aan je leerlingen:

  • Verklaar op een begrijpelijke manier waarom feedback zo belangrijk is voor het leerproces. Gebruik voorbeelden uit het dagelijks leven of uit hun eigen ervaringen. 

    Bijvoorbeeld: stappenteller, hartslagmeter, feedback in games, snelheidsinformatiebord... 

  • Benadruk de positieve aspecten van feedback, zoals het helpen bij het verbeteren van uitvoeringen, het vergroten van zelfvertrouwen en het stimuleren van groei.

Krachtig feedback geven, geef het goede voorbeeld.

sla link op in klembord

Kopieer

Maak je feedback sterker, want het is een van de krachtigste instrumenten om de leerresultaten van leerlingen gunstig te beïnvloeden.

  • Maak concreet naar welk doel (feed-up) ze toewerken en wat de tussenstappen (feedforward) zijn?
  • Bespreek met de leerlingen de succescriteria die bij het doel horen?
  • Toon zelf hoe je feedback geeft en ontvangt.
  • Zorg ervoor dat leerlingen regelmatig de kans krijgen om feedback te geven en te ontvangen.
  • Gebruik fiches met duidelijke criteria die de leerlingen kunnen gebruiken om feedback te geven. Voor de eerste graad houd je het best simpel en kies je bv. één criterium. Voor de tweede en derde graad kan je wat meer criteria kiezen, naargelang je doelgroep.
  • Laat leerlingen regelmatig reflecteren op het geven en ontvangen van feedback.
  • Pas toe in verschillende bewegingsdomeinen: kies vooral thema's waarbij de leerlingen even moeten aanschuiven of wachten. Zo zorg je voor meer betrokkenheid bij het lesgebeuren, meer aandacht en een beter inzicht in de beweging. Leerlingen zullen de vaardigheden sneller onder de knie krijgen.
  • Zorg voor gemeenschappelijke taal. Pas als jij en je leerlingen een gemeenschappelijke taal hanteren waarmee je over het leren kan praten, kan de inhoud van feedback effectief zijn.
    • Bv. Bij Fosbury flop: ‘holle rug maken’.
    • Bv. Bij de korte service badminton: ‘Vuile sok’.

Verbinding, veiligheid en foutentolerantie: pijlers voor motivatie in de klas

sla link op in klembord

Kopieer

Creëer een positieve sfeer in de klas waar leerlingen zich veilig voelen om feedback te geven en te ontvangen.

  • Leer leerlingen om feedback niet persoonlijk op te vatten, maar als een kans om te groeien.
  • Moedig ze aan om vragen te stellen als ze iets niet begrijpen.
  • Bekrachtig leerlingen die goede feedback geven en ontvangen.
  • Leer leerlingen hoe ze motiverend feedback kunnen geven, bijvoorbeeld:
    • Ik geef een compliment.
    • Ik zeg wat er goed ging.
    • Ik geef een werkpunt.
    • Ik moedig aan.

Een leerlijn over de graden heen

sla link op in klembord

Kopieer

Een leerlijn is een beredeneerde opbouw van tussendoelen en inhouden, leidend naar een einddoel. Leerlijnen zorgen voor structuur in het leerproces door per graad duidelijke doelen te stellen. Dit helpt vakgroepen om de voortgang van leerlingen te volgen.

Implementatie in vier stappen

sla link op in klembord

Kopieer

Stap 1: Kies een bewegingsdomein en koppel dit aan 'feedback geven en/of ontvangen' zodat dit een gunstig effect heeft op de bewegingsvaardigheden.
Stap 2: Formuleer het lesdoel dat je wil bereiken transparant en in leerlingentaal.
Stap 3: Vertaal dit lesdoel in concrete acties. Wat zijn de succescriteria?
stap 4: Kijk met een geschikte evaluatievorm of de leerlingen de doelstellingen hebben bereikt.

Werkvormen om aan elkaar feedback te geven

sla link op in klembord

Kopieer

In duo’s : Je kan een lijstje met criteria of rubrics gebruiken om per twee feedback te geven. Zelfs tijdens het geven van feedback kan de feedbackgever actief blijven deelnemen! Bekijk de praktijkvoorbeelden onderaan.

In groepjes:
Bv. dans: groepjes geven aan de hand van succescriteria feedback op een toonmomentje van andere groepjes.

Praktijkvoorbeelden

Evaluatie van feedbackvaardigheden

sla link op in klembord

Kopieer

LPD 10 kan geëvalueerd worden op verschillende manieren, zoals via klasgesprekken (zonder punten), met een beoordelingsschaal, summatieve evaluaties of door rubrics toe te passen. Ook peer- en zelf-evaluatie, waarbij leerlingen zichzelf of elkaar beoordelen, kunnen waardevol zijn. Het belangrijkste doel is om het leerproces te ondersteunen en vooruitgang te boeken.

×
Kijkt als...
Niveau
Regio