Voor we aan de behandeling van een langverwacht en belangrijk ontwerpdecreet zouden toekomen, was er nog een laatste vraag om uitleg over een thema dat de vragensteller in kwestie, Koen Daniëls, zo ongeveer elk jaar opnieuw ter harte nam. Inderdaad, er waren ter zake nieuwe cijfers van Statistiek Vlaanderen: over de studieduur in het hoger onderwijs. Met die cijfers in de hand schetste vragensteller Daniëls de voorbije jaren van de zgn. flexibilisering in het hoger onderwijs (nwvr: ooit gestart met toenmalig onderwijsminister Marleen Vanderpoorten, alweer 20 jaar geleden). Oké, in de bewuste cijfers was een procentuele daling te zien in het aantal studenten dat het diploma behaalde binnen de ‘gewone’ duurtijd van het zgn. modeltraject van bv. de bacheloropleiding in kwestie. Maar om dan meteen te spreken van een “doorgeslagen flexibilisering” leek mij toch wat overdreven. Alleszins was en is die flexibilisering nuttig, niet alleen voor de specifieke situaties die Daniëls noemde maar ook voor studenten die gewoon mits wat meer tijd ook in staat waren om een hogeronderwijsdiploma te behalen. En zulke studenten bestaan nu eenmaal. Intussen waren er uiteraard de nieuwe decretale maatregelen inzake studievoortgang. Hoe beoordeelde minister Weyts de nieuwe cijfers, wat kon er nog gedaan worden om de studieduur zo efficiënt mogelijk te houden, maar opvallend ook: hoe kon men ervoor zorgen dat er meer gelijkheid kwam in slaagkansen tussen studierichtingen gericht op verdere studies uit dezelfde onderwijsvorm in het secundair onderwijs?
Minister Weyts begon met de positieve stelling dat het Vlaamse hoger onderwijs nog groeide én zeer toegankelijk was. Maar dat had inderdaad ook een keerzijde, met nog te veel drop-out. Vandaar dat decreet van (15) juli vorig jaar, net om de gemiddelde studieduur te verminderen en kosten te besparen. De hogeronderwijsinstellingen pasten ook zelf eigen maatregelen toe. De ingevoerde (vanaf september 2023) decretale maatregelen werden geflankeerd door de nodige begeleiding, aldus de minister, met een verplicht studieadvies en het recht van de student om een gesprek aan te gaan met een studie- of trajectbegeleider. Flexibele mogelijkheden voor diverse soorten situaties van studenten bleven ook overeind. Evaluatie van de decretale maatregelen zou volgen over vijf jaar. De Vlaamse Onderwijsraad (VLOR) bereidde momenteel een advies op eigen initiatief voor, met het oog op indicatoren voor de monitoring van de effecten van die nieuwe regelgeving. Nu bestond al een eigen dashboard voor elke hogeronderwijsinstelling via Mijn Onderwijs.
Vragensteller Daniëls bevestigde de woorden van de minister, maar wees er ook op dat voortstuderen niet voor iedereen per se nodig was. Voor allerlei afstuderenden van het secundair onderwijs was een bewuste keuze voor meteen de arbeidsmarkt perfect legitiem. Hij hoopte dat de VLOR bij dat vermelde advies in wording ook een zeer goede terugkoppeling aan de scholen in het secundair onderwijs zou opnemen.
Interveniënt Brecht Warnez nuanceerde (zoals ik hierboven) die vermeende “doorgeslagen flexibilisering” en verwees daarvoor naar de VLOR. Het nieuwe decreet met de studievoortgangsmaatregelen vond Warnez wel goed, maar zou ook dat recht op studiebegeleiding gemonitord worden?
De hoop van Daniëls over de terugkoppeling naar het secundair onderwijs was de minister aan het bekijken. Daar was toch enige gevoeligheid in het geding blijkbaar, maar de minister probeerde daarvoor een draagvlak te vinden.
Ten slotte volgde nog een ietwat omstandig slotwoord van de vragensteller. Ik vond hem wat overdrijven met die zgn. ongelijke redenen waarom studenten gebruikmaakten van flexibilisering, maar zijn oproep tot responsabilisering van álle betrokkenen deelde ik.
Lees de bespreking van de “Vraag om uitleg over het aantal studenten dat zijn diploma hoger onderwijs behaalt binnen de daarvoor vastgestelde termijn van Koen Daniëls” aan minister Ben Weyts.
Reageren kan bij Wilfried Van Rompaey: wilfried.vanrompaey@katholiekonderwijs.vlaanderen
