Enkele zaken uit de bespreking:- Maurice van Stiphout sprak opnieuw als voorzitter van de Erkende Instanties en Vereniging levensbeschouwelijke vakken namens de vertegenwoordigers van de verschillende levensbeschouwelijke vakken en beet de spits af (cf. de bovenvermelde presentatie voor het ILD-GO!-deel); hij overliep de verschillende delen van het jaarverslag, kwam finaal uit bij de bovenvermelde passage in het regeerakkoord, wilde graag de juridische adviezen daarover lezen en stelde een erg ruime, gemengde werkgroep voor om de dialoog daarover te voeren, waarbij de pedagogische invalshoek nog meer nadruk kreeg dan de strikt juridische;
- minister Demir sprak vervolgens aanvankelijk heel positief over het belang van en respect voor levensbeschouwing in het onderwijs, als bijdrage aan de ontwikkeling van de eigen identiteit van jongeren, maar… conform het regeerakkoord, een hervorming (in het officieel onderwijs) was nodig en de 100 miljoen besparing noemde ze “erg pittig”; die budgettaire oefening zou pas volgen na eerst een inhoudelijk akkoord, waarbij het model van de Franse Gemeenschap inspiratie kon leveren; het was voor haar alleszins zaak om (te) kleine klassen te vermijden; de concrete uitwerking van een beslissing later zou in een samenwerkingsmodel verlopen; de aangekondigde juridische adviezen (van meerdere advocatenkantoren) waren intussen opgeleverd en waren volgens de minister nogal eensluidend; op korte termijn zou ze met het hele dossier naar de Vlaamse regering trekken en nadien konden de juridische adviezen, zoals meerdere parlementsleden in de daaropvolgende vragenronde ook expliciet stelden, ook aan hen bezorgd worden; blijkbaar was het dossier de dag nadien toch nog niet helemaal rijp, want er werd niet over beslist door de Vlaamse regering, hoewel geagendeerd;
- de diverse politieke standpunten, zoals die aan bod kwamen in de vragenronde, waren niet nieuw: Vlaams Belang en Groen waren nogal gelijklopend kritisch over de bewuste passage in het regeerakkoord (en de grondwettelijkheid ervan) en over de 100 miljoen euro bij de besparingen in het Centenboekje; Vooruit wilde eigenlijk een fundamenteel andere regeling dan de huidige (geen aparte levensbeschouwelijke vakken, een veel neutraler (sic) vak, waarvan de leraren dus niet meer aangesteld werden door de instanties van de levensbeschouwelijke vakken; iets wat nu volgens de huidige grondwet niet mogelijk is); Open Vld wilde de cijfers kennen van de zgn. opt-in bij de vijfjarige kleuters, herhaalde “oudere” vragen over de bekwaamheidsbewijzen (cf. antwoordendocument infra) en was het principieel eens met de bewuste passage in het regeerakkoord; cd&v ging opnieuw voluit vóór de vrijheid van onderwijs (dus niet de selectieve lezing daarvan die bij sommige andere politici wél te horen valt), benadrukte de positieve waarde van levensbeschouwelijke vakken, wees op het verschil tussen het model in de Franse Gemeenschap en interlevensbeschouwelijke dialoog (ILD), zoals die nu bestond in de derde graad so in het GO! (maar ook verschillend van wat onder diezelfde benaming gevat zou kunnen worden in de toekomst en waarbij er mogelijk meer sturing door de overheid zou komen), en verbaasde er zich tot slot over dat ouders stil zouden moeten zijn over levensbeschouwing volgens sommigen, terwijl ze net op allerlei andere domeinen opgeroepen worden om expliciet hun verantwoordelijkheid op te nemen; N-VA was ook positief over de samenwerking tussen de levensbeschouwingen, zoals hier geëtaleerd, en een hervorming zou perfect binnen de contouren van de huidige grondwet kunnen (later ook bevestigd en benadrukt door de minister zelf), maar, — en ook die invalshoek was niet nieuw —, de huidige decretale regeling van de “twee lestijden (art.41)/lesuren (art.97) per week” kon wel aangepast worden en kon aldus meer flexibiliteit opleveren voor de organisatie van levensbeschouwelijke vakken;
- de minister zou hoe dan ook de expertise van de Erkende Instanties niet vergeten, ook als de overheid meer richting zou geven aan de regeling van de levensbeschouwelijke vakken; en ja, de besparing van 100 miljoen euro bemoeilijkte de discussie, maar daarvoor moest ze nog een oplossing vinden; van commissies en werkgroepen was ze geen voorstander, maar samen overleggen kon wel;
- Maurice van Stiphout getuigde van veel optimisme met zijn metafoor, of beter, zijn vergelijking, waarmee hij de antwoordronde vanuit de levensbeschouwelijke vakken startte: “In uw commissie uitgenodigd worden is als in een warm bad zitten!”; heel wat van de antwoorden die hijzelf en zijn collega’s nadien gaven, zijn ook te vinden in dit ‘oudere’ document (nwvr: er staat geen datum op, het moet van ergens een andere, verwante gelegenheid dateren; zaken als SOLO, OSLO, charter, …uit dat document, kwamen nu opnieuw ter sprake in de antwoorden; let wel, de hyperlinks achter “charter” op diverse plaatsen in het document werken niet meer, maar je kunt dat charter hier terugvinden);
- tot dan toe was de bespreking, tenminste zichtbaar, positief verlopen, maar de toon veranderde toch enigszins, toen na het “Wat willen jullie dan wél?” van minister Demir Jürgen Mettepenningen puntsgewijs de diverse (ook onderliggende) aspecten van de passage in het regeerakkoord overliep en becommentarieerde; toen hij zijn twijfels uitte (in het kader van een kennisrijk curriculum) over slechts één lesuur besteden aan een vak, hoorde ik al meer dan geroezemoes op de laatste rij naast mij, maar toen hij beleefd tot slot iets zei over “samenwerkingsgedachte”, klonk de “ik ben minister, nie gij (sic)…” van de minister wel erg kortaf…;
- er waren nog wel de vermeldingen van enkele positieve ontwikkelingen en elementen (hogescholen die nu ook lerarenopleidingen islam organiseren, de positieve impact van islamleraren inzake het conflict in het Midden-Oosten (N.B. ingebracht door een vertegenwoordiger van de israëlitische godsdienst), het Antwerpse model dat als positief voorbeeld zou kunnen dienen, zoals ook vermeld in het bovenvermelde, oudere antwoordendocument op p.41), maar de zichtbare spanning in die laatste fase van de bespreking zei toch wel duidelijk iets over de delicaatheid van het hele ILD-thema (mét zijn belendende percelen…) van het regeerakkoord.
