Uit het 3 uur en 11 minuten durende debat pluk ik enkele pertinente (ook in politiek opzicht) punten, met hier en daar ook wat achtergrondinformatie:- in haar inleiding vatte de minister haar positie en de kern van haar actieplan nog eens goed samen; terloops verwees ze ook naar een podcast van professor Peter Adriaenssens; welke ze precies bedoelde, was me niet duidelijk, want er bestaan er meerdere; maar gewoon alvast ter illustratie vermeld ik hier Adriaenssens’ gesprek met Nic Balthazar en een podcast over het puberbrein; bij VRT-man Bart Schols kwam Adriaenssens ook nog in oktober 2025 zijn verhaal doen; inderdaad, altijd fijn om de professor te beluisteren;
- uit het debat met de onderwijscommissarissen nadien bleek in het algemeen dat er over de grond van de zaak eigenlijk best wel een grote consensus bestond (ongewenst gedrag op school bestaat en het stoort het leren); over een aantal modaliteiten (nwvr: niet te verwarren met details) en verwachtingen was dat wel al een heel stuk minder (cf. infra);
- de kritische vragen/bedenkingen over meerdere elementen in het actieplan kwamen niet alleen van de oppositieleden, maar ook van de twee coalitiepartners in de Vlaamse regering; bij Hannelore Goeman duurde dat nog wel even, maar naderhand hernam ook zij enkele opmerkingen en waarschuwingen die al vóór haar geklonken hadden bij oppositieleden én bij Loes Vandromme;
- het ging dan o.a. concreet over: het schoolcontract, het beroepsgeheim van CLB’ers, de bevoegdheid en de aanpak van de Onderwijsinspectie, de taskforce, de controlebevoegdheid van schooldirecteurs, de gedragsexpert, het leerrecht van uitgesloten leerlingen in een al of niet LOP-gebied, …; zie en hoor ook de reactie van onze eigen Bruno Vanobbergen eerder in de media;
- het viel in het parlementaire debat op dat élke “maar” bij het actieplan moeilijk te verteren viel bij de fractie van de minister bij monde van Koen Daniëls; en ja, “de realiteit doet ertoe”, maar ook ja, “(ook) woorden doen ertoe”; en zoals op een bepaald moment bij oppositielid Kim Buyst te horen was, die realiteit was niet zwart-wit… nuance heet zoiets; en politiek gesproken, hebben wij nu eenmaal coalitieregeringen in dit land, terwijl het Angelsaksische meerderheidssysteem uiteraard voor sommigen veel handiger zou zijn, maar helaas… dus, enige gezonde kritische zin zou toch nog mogelijk moeten kunnen zijn, óók in zo’n coalitieregering; dat had met hysterie dan ook niets te maken, leek mij;
- ik had wel begrip voor de minister, toen ze zei dat dit actieplan nog maar een kader was, dat verdere (al of niet decretale) uitwerking behoefde en dat ze dus sommige (detail)vragen van sommige parlementsleden nog niet kón beantwoorden; zeker, maar náast de fundamentelere dimensie in dit verhaal, met name het evenwicht tussen school(bestuur) en overheid, waarover ook pedagoog Philippe Noens (voor abonnees) schreef en naar wie Kim Buyst terecht verwees, konden we nu toch al niet kijken, nietwaar?;
- het verhaal van lerarenopleider Kristof Das onlangs in Klasse beviel mij wegens zijn concreetheid en zin voor realisme ook wel en leek mij voor de betrokkenheid van de lerarenopleidingen in dit verband relevant te zijn (ook cf. wat uit het NVAO-onderzoek over lerarenopleidingen bao zou komen i.v.m. klasmanagement); let wel, ik vind niet dat men van pas afgestudeerden van hogeschool- én academische lerarenopleidingen meteen álles op dit vlak mag verwachten; ik ken dat verhaal van de “praktijkshock”, maar je gaat die in bepaalde mate áltijd hebben, hoeveel moeite je ook doet in een initiële lerarenopleiding, maar als je van je omgeving (school, directeur, collega-leraren, leerlingen) voldoende tijd krijgt om daarin te groeien, kom je al een heel eindweegs…;
- interessant vond ik nog de verwijzing van de minister naar die één of twee procent van de leerlingen die niet geholpen gingen zijn via dit actieplan, zeg maar, de “zwaardere gevallen”; de minister was daarvoor nog op zoek naar en stond open voor een discussie over een soort heropvoedingsinstituut, ergens tussen Onderwijs en Welzijn in, waarvoor een Netflix-film van Tim Mielants misschien inspiratie kon leveren; ik weet niet zeker of de minister Steve bedoelde, maar neem hier op goed geluk af maar die referentie op;
- in verband met de taskforce, die verplicht zou worden ingeschakeld nadat de school een advies 2B van de Onderwijsinspectie gekregen had, zei de minister dat ze zulke adviezen meer en meer zag; misschien steeg dat aantal wel, maar naar verluidt, gaat dat toch nog altijd maar om heel uitzonderlijke gevallen.
