Sinds maandag 16 maart zijn lessen en cursussen in het leerplicht- en het volwassenenonderwijs geschorst. Telewerk is sinds die dag de norm voor alle functies waarvoor dat mogelijk is. Het spreekt voor zich dat de verregaande maatregelen om de verspreiding van het nieuwe coronavirus tegen te gaan ook een grote impact hebben op de wijze waarop de pedagogische begeleiding van Katholiek Onderwijs Vlaanderen scholen, centra, academies en internaten ondersteunt.
Onder grondig gewijzigde omstandigheden geven onze pedagogisch begeleiders dagelijks het beste van zichzelf. In deze bijzondere afleveringen van de rubriek Netwerkorganisatie in beeld laten we daarom telkens een van onze pedagogisch begeleiders zelf aan het woord. Een unieke kijk op pedagogische begeleiding in tijden van corona.
Kris Loobuyck, regio Oost-Vlaanderen, is zowel begeleider competentieontwikkeling als begeleider zorg voor secundaire scholen. Naar eigen zeggen is die combinatie van twee halftijdse jobs ideaal, omdat hij zo op de meest uiteenlopende vragen van scholen kan ingaan. Zijn begeleidingswerk omvat op zich elke fase van het zorgcontinuüm: van vragen in verband met brede basiszorg tot vragen rond de concrete aanpak van leerlingen met een individueel aangepast curriculum (IAC).
Hoe ziet een gemiddelde werkdag voor jou er ondertussen uit? Wat is er anders dan voordien?
Door de preventiemaatregelen voor corona zijn we uiteraard 100% overgeschakeld op telewerk. De ‘fysieke’ schoolcontacten zijn niet meer mogelijk. Mijn werkritme is evenwel niet echt veranderd: ik start mijn dag telkens om 8 uur en rond 17 uur rond ik meestal af. ’s Avonds is het wat rustiger dan anders. Normaal maakte ik dan tijd om alle e-mails te beantwoorden en mijn administratie bij te werken, maar dat staat momenteel bij iedereen op een laag pitje, vermoed ik.
Begeleidingsinterventies die we vanop afstand en via digitale weg kunnen doen, lopen gewoon verder. We beantwoorden e-mails, overleggen online met collega’s, doen video calls en doen voorbereidings- en ontwikkelwerk. We maken ook van de gelegenheid gebruik om onze to do-lijst af te vinken: boeken en artikels lezen die al lang op ons lijstje stonden bijvoorbeeld, maar ook het ontwikkelen van nieuw materiaal ter ondersteuning van onze leraren en scholen.
Uiteraard zijn er verschillende begeleidingsinterventies geannuleerd ten gevolge van de coronacrisis. Alle afspraken met verschillende personen uit verschillende scholen - allerlei vormen van overleg (stuurgroepen, vergaderingen, beheerscomités …) en nascholingen - werden eerst afgelast. Nadien werden de maatregelen nog verstrengd, waardoor we verplicht werden om volledig over te schakelen op thuiswerk.
Je geeft zelf aan dat je nu ook regelmatig online met collega’s overlegt. Welke sterktes en zwaktes zie je in digitale systemen, zoals Zoom of MS Teams, in het kader van begeleidingsactiviteiten?
Voor mij persoonlijk verliep die omschakeling heel vlot. Ik probeer sowieso al gemakkelijk nieuwe digitale systemen uit. Facetimen en MS Teams kende ik al. Ik gebruikte ook al Skype om een online vorming te geven. We worden daarin overigens ook sterk gestimuleerd en ondersteund vanuit onze regio. We maken regelmatig kennis met nieuwe digitale tools en we worden aangemoedigd om er zelf ook mee aan de slag te gaan.
Door de omstandigheden is het allemaal wel in een stroomversnelling gekomen. Ik vermoed dat het begrip ‘teamsen’ snel ingeburgerd zal raken. We missen daardoor wel – en dat vind ik jammer - het persoonlijke contact met de scholen. Video calls voelen anders, maar toch nog heel schoolnabij aan. Positief is bovendien dat onze ecologische voetafdruk nu ongetwijfeld kleiner is, omdat onze verplaatsingen veel beperkter zijn.
Zoals gewoonlijk, heb ik met verschillende groepen contact gehad: directies, leerlingenbegeleiders, leraren, middenkader, coördinatie ondersteuningsnetwerk … Ik merk niet echt een verschil tussen die groepen. Iedereen doet héél hard zijn best om het afstandsleren zo goed mogelijk georganiseerd te krijgen. Iedereen heeft daarbij hetzelfde doel voor ogen: hoe krijgen we het leren van elke leerling in ‘onderhoudsmodus’? Hoe kunnen we er samen voor zorgen dat het leren van al onze leerlingen niet stilvalt? Ik merk dat dat voor sommige scholen en leerlingen een serieuze uitdaging vormt.
Wat zijn de reacties van de onderwijsprofessionals met wie je nu overleg hebt?
Iedereen is heel positief, merk ik. Ik heb bijvoorbeeld een videoconferentie gedaan met een leerlingenbegeleidster van een school die graag wilde afstemmen rond een schoolbrede aanpak van redicodi-maatregelen: remediërende, differentiërende, compenserende en dispenserende maatregelen. Uiteindelijk was enkel de vorm van het overleg anders. De leerlingenbegeleidster was zeer tevreden. Ze had antwoorden gekregen op haar vragen en ze zag zichzelf aan de slag gaan met onze tips en suggesties.
Kun je een korte omschrijving geven van een recente begeleidingsinterventie? Wat heb je nu anders moeten aanpakken?
Gisteren heb ik nog een vorming ‘co-teaching voor starters’ gegeven. We gebruikten daarvoor het programma Skype. Op zich verliep dat allemaal buitengewoon vlot. Ik heb de vorming wel halverwege even moeten onderbreken vanwege technische problemen (niet iedereen kon zich nog aanmelden), maar we hebben de sessie uiteindelijk volledig kunnen afwerken. Ik had via chat interactie voorzien met de deelnemers, maar op dat vlak is er zeker nog groeimarge. Overeenkomstige vormingen kunnen volgens mij in de toekomst nog interactiever en dynamischer worden. Ik kreeg achteraf ook positieve feedback van de deelnemers. Als we de kinderziektes kunnen wegwerken, is die manier van werken zeker voor herhaling vatbaar.
Kunnen we volgens jou lessen trekken uit de huidige situatie voor het werk als pedagogisch begeleider? Indien ja, welke?
Het grote voordeel van ‘afstandsbegeleiding’ is dat je tijd wint, omdat je minder verplaatsingstijd hebt. Misschien inspireert deze situatie ons om in de toekomst sommige aspecten van het begeleidingswerk op een andere manier te organiseren. Een band opbouwen met je scholen, is een belangrijke succesfactor in ons begeleidingswerk. Via afstandsbegeleiding lijkt me dat moeilijker te realiseren. Dat is zeker het grootste nadeel ervan.
Waarvoor doen scholen nu specifiek een beroep op jou als pedagogisch begeleider? Zijn de ondersteuningsvragen anders? Welke vragen zijn nieuw?
Ik kreeg de voorbije weken verschillende vragen rond de redelijke termijn van leerlingen die ingeschreven zijn onder ontbindende voorwaarden. Door de schorsing van de lessen gaven die scholen aan dat ze het afwegingsproces niet binnen de wettelijke voorziene termijn van zestig dagen kunnen afronden. Andere scholen maken van deze periode gebruik om samen met ons te overleggen rond het verdere verloop van het schooltraject.
We hebben ook al tal van heldenverhalen uit onze scholen vernomen. Wat heeft op jou in positieve zin de meeste indruk gemaakt?
Verschillende scholen zijn in gang geschoten om voor het personeel van de zorgsector mondmaskers en gezichtsbeschermers te maken. Ook leerlingen uit de studierichting Verzorging tonen hun goed hart door bijvoorbeeld vrijwillig in woonzorgcentra te gaan helpen. Mooi hoe mensen crisissituaties meteen kunnen omdenken in betekenisvolle kansen en acties!
