Zit je met vragen over de inrichting van het techniek /STEM-lokaal, hoe berg je alles op, wat zijn aandachtspunten …? We geven je meer informatie.
Bij de realisatie van het leerplan techniek/STEM gaat een groot deel van de lestijd naar leerlingenactiviteit. Leerlingen gaan, individueel of in groepjes, vanuit een uitdaging of probleemstelling zelf aan de slag om te analyseren (onderzoeken), oplossingen te bedenken, te ontwerpen … om uiteindelijk de gekozen oplossing te realiseren. De inrichting van het techniek/ STEM-lokaal moet zodanig flexibel zijn ingericht zodat al deze activiteiten vlot en veilig kunnen verlopen en dat je verschillende werkvormen makkelijk kunt toepassen.
Wat leren ons de leerplannen over de inrichting van het techniek/STEM-lokaal
De vijf stappen in het technisch proces bepalen mee hoe je een les organiseert en hoe je het lokaal opstelt.
Een technisch proces kent een geleidelijk verloop van een reeks acties om een technisch systeem in te zetten, te ontwikkelen of te verbeteren.
Kenmerkend voor techniek is het technisch proces volgens vijf stappen:
Het technieklokaal heeft daardoor best zones waar de verschillende activiteiten plaatsvinden:
Leerlingen herkennen deze zones, weten welke afspraken er gelden en welke activiteiten er plaatsvinden.
Bij gebrek aan oppervlakte in het lokaal ben je soms genoodzaakt zones te combineren: de zone voor de realisaties met de zone voor zelfstandig werk of de opzoekzone. De laatste werkwijze heeft echter een minder goede invloed op een goed lopende organisatie/werkwijze.
Ontwerpen en uitvoeren is een belangrijk aandeel van de les.
Een techniek/STEM les is niet louter zaak van kennen en begrijpen. In deze lessen hanteer je materialen en hulpmiddelen om technische systemen efficiënter te laten functioneren, te verwezenlijken en de werking ervan te doorgronden.
Voldoende opbergruimte zorgt voor een verzorgd en overzichtelijk Techniek/STEM-lokaal . Dit kan door voldoende kasten te voorzien en/of een afzonderlijke “magazijnruimte in te richten”.
Je hebt opbergruimte nodig voor:
Je kunt gebruik maken van:
Onderstaande foto’s geven wat inspiratie.
Je kunt in de opbergkasten voor de gereedschappen labels voorzien met de correcte benamingen zodat leerlingen spontaan de benamingen leren kennen.
Gebruik van visuele weergaven, duidelijke figuren, schema’s, stappenplannen, stroomdiagrammen … kunnen voor de leerling een belangrijke taalsteun betekenen.
Het technieklokaal moet altijd voldoen aan de van kracht zijnde wetgeving en normen over veiligheid, gezondheid en hygiëne.
In een technieklokaal is het snel kunnen uitschakelen van de spanning noodzakelijk. Een algemene noodstop is een must. Een noodstop per werktafel is aan te bevelen.
Naast een ruimte voor het lesgeven en groepsoverleg, is er binnen de realisatieruimte een zone waar machines staan opgesteld. Rondom de machines moet je voldoende ruimte voorzien om op een veilige manier te kunnen werken en om geen medeleerlingen in gevaar te brengen. Je bakent deze zones best af met gele of geel/zwarte lijn.
Machines zijn voorzien van de noodzakelijke collectieve beveiligingen. Veiligheidsinstructiekaarten en pictogrammen duiden aan of nog bijkomende persoonlijke beschermingsmiddelen (veiligheidsbril, gehoorbescherming, e.a.) verplicht zijn bij gebruiken van de machine.
Een wastafel in het technieklokaal is zeker geen overbodige luxe.
Ruim aan het eind van elke les alles op, maak de machines netjes, berg gereedschap en werkstukken op en sorteer het afval.
Een verzorgd en opgeruimd lokaal creëert rust, stimuleert de leerlingen om verzorgd te werken en zorgzaam om te gaan met het materiaal en middelen.
Voorzie in middelen om het onderhoud te verzorgen van werkplaats, machines, gereedschappen … zoals een stofzuiger, vodden, borstels, stoffer en blik, handborstel …
Om een verantwoorde afvalverwerking mogelijk te maken, voorzie je voldoende containers om het afval te kunnen scheiden. Best voorzie je ook containers om herbruikbaar materiaal te verzamelen.
Het lokaal moet beschikken over een goede internetverbinding en voldoende laptops of PC’s.
In techniek/STEM-lessen moet je ICT ruimer zien dan louter computergebruik. Het gebruik van ICT bij onderzoeksopdrachten of realisaties kan via softwarepakketten, demonstratietools, ontwerpmodules, onderzoeksmodaliteiten, een digitaal fototoestel of een gsm.