Aangepaste leerplannen tweede graad

wo 14 juni 2023

Op 1 september 2023 treden nieuwe (specifieke) minimumdoelen in werking in de tweede graad. De voorbije periode gebeurden er ook aanpassingen aan de doelen die leiden naar beroepskwalificaties en die bepalend zijn voor de specifieke vorming in de tweede graad D/A- en A-finaliteit. Omwille van al die aanpassingen zijn alle leerplannen van de tweede graad, zowel de algemene vorming als de specifieke vorming, aangepast. De aangepaste leerplannen kun je vanaf vandaag raadplegen op de leerplanpagina’s.

In juni 2022 vernietigde het Grondwettelijk Hof in zijn arrest de (specifieke) eindtermen van de tweede en de derde graad, onder meer omdat ze te overladen, te gedetailleerd en te didactisch sturend waren. De nieuwe (specifieke) minimumdoelen zijn sober geformuleerd, zijn minder gedetailleerd, laten ruimte voor inhoudelijke en didactische keuzes van de leraar en de school, en zijn ambitieus. De aangepaste leerplannen van de tweede graad liggen in lijn met de nieuwe (specifieke) minimumdoelen. Ze laten leraren en scholen toe om voldoende ruimte en tijd om leerlingen de verplichte leerinhouden kwaliteitsvol te laten verwerven. Bovendien inspireren ze leraren om via keuzeleerplandoelen en wenken ‘extra’ verder te gaan dan het minimum om leerlingen voldoende uitdaging te bieden.

Uitgangspunten aangepaste leerplannen

sla link op in klembord

Kopieer

De leerplannen van de tweede graad zijn aangepast in lijn met de nieuwe (specifieke) minimumdoelen onder voorbehoud van goedkeuring van die (specifieke) minimumdoelen door het Vlaams Parlement. De aanpassing van de leerplannen is gebeurd op basis van volgende uitgangspunten.

  • Leraren hebben een duidelijk zicht op de veranderingen in de tweede graad.
  • Leraren kunnen volgend schooljaar een herkenbaar leerplan hanteren dat hen toelaat om nog gedurende één schooljaar verder te werken met alle documenten die ze al hebben ontwikkeld (jaarplannen, lesvoorbereidingen … op basis van de huidige nummering van de leerplandoelen). Dat geeft hen de nodige tijd om de aanpassingen ten gronde te verkennen en goed te implementeren. Aanvullend is ook een ‘nette’ versie beschikbaar met enkel de nieuwe leerplandoelen en de afbakening in een (waar van toepassing) nieuwe of aangepaste nummering en (waar van toepassing) nieuwe of aangepaste indeling in rubrieken. De wenken bij de leerplandoelen vind je voorlopig enkel in de bewerkte leerplannen.
  • Voor de aanpassing van de leerplannen tweede graad is vertrokken van de huidige leerplannen tweede graad. De formulering van leerplandoelen en afbakening is in lijn met de principes die zijn gehanteerd voor de leerplannen van de derde graad.
  • In de leerplannen staat duidelijk aangegeven welke leerplandoelen zijn gebaseerd op (specifieke) minimumdoelen of doelen die leiden naar één of meer beroepskwalificaties. Indien een leerplandoel verder gaat en verplicht te realiseren is, vind je een ‘+’ bij het doel. In een aantal gevallen zijn keuzedoelen opgenomen.

Twee versies van de aangepaste leerplannen van de tweede graad

sla link op in klembord

Kopieer

  • Een ‘bewerkte’ versie die vertrekt van het huidige leerplan en waarin alle aanpassingen zichtbaar zijn. In dat aangepast leerplan is de formulering van leerplandoelen en/of afbakening aangepast. De nummering van de leerplandoelen werd behouden (ook bij schrapping of toevoeging van leerplandoelen) evenals de huidige indeling in rubrieken (ook als een nieuwe indeling meer aangewezen is). In de situering, de pedagogisch-didactische duiding en de wenken bij de leerplandoelen zijn de teksten enkel aangepast als ze informatie bevatten die niet meer van toepassing is. Alle andere teksten, andere wenken en de samenhang zijn nog niet aangepast.
  • Een ‘nette’ versie met enkel de leerplandoelen en de afbakening, met waar van toepassing een aangepaste nummering en rubricering.

Je vindt beide versies van de nieuwe leerplannen tweede graad op basis van de minimumdoelen op de leerplanpagina’s. Daar vind je voorlopig ook nog twee leerplannen van de tweede graad die dit schooljaar gelden. Je vindt dus tijdelijk vier documenten op elke leerplanpagina.

  • In pdf: de leerplannen die gebaseerd zijn op de vernietigde eindtermen en geldig zijn voor het schooljaar 2022-2023. Het leerplan dat nu enkel nog wordt gebruikt in het tweede leerjaar van de tweede graad verdwijnt volgend schooljaar; het leerplan dat nu wordt gebruikt in het eerste leerjaar van de tweede graad kun je volgend schooljaar nog gebruiken in het tweede leerjaar van de tweede graad. In een overgangsfase kunnen scholen zich door dat leerplan ook nog laten inspireren in het eerste leerjaar van de tweede graad.
  • In Word: de bewerkte leerplannen en de nette versie op basis van de nieuwe minimumdoelen met waar relevant nieuwe rubricering. Die documenten zijn vanaf schooljaar 2023-2024 geldig voor de volledige tweede graad. Ze moeten worden gebruikt in het eerste leerjaar van de tweede graad en kunnen ook al worden gebruikt in het tweede leerjaar van de tweede graad.

We streven ernaar om de nieuwe leerplandoelen tegen het begin van het schooljaar 2023-2024 ook in de digitale leerplantool LLinkid beschikbaar te stellen.

Hoe zijn de aanpassingen concreet gebeurd?

sla link op in klembord

Kopieer

Welk leerplan geldt voor welke studierichting?

sla link op in klembord

Kopieer

Een overzichtsdocument geeft aan welk leerplan geldt voor welke studierichting. Je vindt daarin ook alle wijzigingen t.o.v. de huidige situatie geel gearceerd. Globaal genomen is het aantal verschillende leerplannen voor een vak gereduceerd.
Via de leerplanpagina’s krijg je voor elke studierichting een overzicht van de leerplannen die er gelden.

Wanneer worden de aangepaste leerplannen van de twee graad van kracht?

sla link op in klembord

Kopieer

  • Eerste leerjaar tweede graad:
    • Je moet de aangepaste leerplannen gebruiken vanaf 1/9/2023.
    • In een overgangsfase kun je je tijdelijk laten inspireren door de huidige leerplannen tweede graad.
  • Tweede leerjaar tweede graad:
    • Je mag in het schooljaar 2023-2024 blijven werken met de huidige leerplannen tweede graad.
    • Je mag in het schooljaar 2023-2024 ook de aangepaste leerplannen al gebruiken.
Je moet de aangepaste leerplannen gebruiken vanaf 1/9/2024.

Hoe ondersteunen we de implementatie van de nieuwe leerplannen?

sla link op in klembord

Kopieer

Op de leerplanpagina’s vind je momenteel nog een link naar het leerpad dat aansluit bij de huidige leerplannen die zijn gebaseerd op de vernietigde (specifieke) eindtermen. In de loop van het eerste semester van volgend schooljaar worden de leerpaden van de tweede graad aangepast. De huidige leerpaden blijven tot dan beschikbaar, maar bevatten niet altijd meer de volledig juiste informatie.

Voor een aantal aangepaste leerplannen wordt eind juni een kort online infomoment voorzien; meer informatie daarover kon je al lezen in de vorige leerplannennieuwsbrief. Voor andere leerplannen vindt zo’n infomoment plaats na de zomervakantie. De aard van de aanpassingen verschilt sterk van leerplan tot leerplan. Daarom wordt er niet voor elk bewerkt leerplan een online moment gepland. Mocht je vragen hebben, aarzel dan zeker niet om de vakbegeleiders te contacteren. Je vindt de contactgegevens onderaan elke leerplanpagina.

Voor het Gemeenschappelijk funderend leerplan en het leerplan Lichamelijke opvoeding is de situatie anders. Beide leerplannen gelden voor de tweede én derde graad en voor alle finaliteiten, en zijn al beschikbaar sinds eind maart. Voor die leerplannen is geen ‘bewerkte versie’ voorzien. Op de leerplanpagina vind je voor het Gemeenschappelijk funderend leerplan een overzichtsdocument met een vergelijking met de huidige versie voor de tweede graad. Ook voor het leerplan Lichamelijke opvoeding vind je een overzichtsdocument met een vergelijking met de huidige versie voor de tweede graad.

Ook voor de complementaire leerplannen werd een nieuwe versie voorzien die al eerder werd gepubliceerd in het kader van de derde graad. Veelal gelden de nieuwe complementaire leerplannen immers zowel voor de tweede als voor de derde graad, met name voor de leerplannen voor Artistieke vorming, ICT en Mens & samenleving. Daarom werd ook in dat geval geen bewerkte versie voorzien.

Op basis van de bewerkte leerplannen van de tweede graad worden ook de organisatiemodellen voor de tweede graad A-finaliteit aangepast. We publiceren die uiterlijk in de laatste week van juni op de PRO.

Een nieuw vak en leerplan Informaticawetenschappen

sla link op in klembord

Kopieer

De specifieke minimumdoelen Informaticawetenschappen leiden naar een nieuw vak Informaticawetenschappen in de tweede graad Bedrijfswetenschappen. Dat vak vormt een voorbereiding op de inhouden die in de derde graad aan bod komen in het vak Informaticawetenschappen in de studierichtingen Bedrijfsondersteunende Informaticawetenschappen en Bedrijfswetenschappen van de domeingebonden D-finaliteit. In het vak zetten de leerlingen de eerste stappen in het gestructureerd programmeren. Zij leren voor concrete problemen gestructureerde programma’s ontwikkelen en maken daarbij gebruik van controlestructuren en softwarebibliotheken. Je vindt het nieuwe leerplan terug op de leerplanpagina van de studierichting Bedrijfswetenschappen tweede graad.

Tijdelijke inconsistenties in de overgang tweede-derde graad

sla link op in klembord

Kopieer

Een aantal inhoudelijke verschuivingen in de nieuwe minimumdoelen voor de algemene vorming van de tweede en de derde graad die op 1 september in voege treden, zorgt ervoor dat het komende schooljaar enkele leerinhouden niet goed op elkaar aansluiten bij de overgang van het huidige tweede leerjaar van de tweede graad naar het eerste leerjaar van de derde graad. Het gaat om enkele leerinhouden biologie, economie en wiskunde in de D-finaliteit, biologie en fysica in de D/A-finaliteit en biologie in de A-finaliteit. Je vindt ze opgelijst in een overzichtsdocument.

Recent verwant nieuws

×
Kijkt als...
Niveau
Regio