Herhaling en activering in verschillende vormen zijn de sleutel tot vlotheid. Het inzetten van activerende werkvormen helpt leerlingen om zonder druk te spreken. Aarzel hierbij niet om scaffolding te voorzien als je ziet dat leerlingen het moeilijk hebben. Scaffolding komt verder aan bod onder het principe van veiligheid. Hierna alvast een aantal gemakkelijk in te zetten activerende werkvormen ter inspiratie: 
 
Think-pair-share : werkvorm waarbij leerlingen eerst individueel nadenken over een vraag, daarna hun ideeën uitwisselen met een partner, en tenslotte hun bevindingen delen met de hele groep. 
Macaroni-debat : als leerkracht deel je een gelijk aantal pastavormpjes uit aan je leerlingen. Bij elke betekenisvolle inbreng kan de leerling een vormpje in de gezamenlijke pot gooien totdat alles is opgebruikt. 
Carrouselgesprek: twee cirkels leerlingen staan tegenover elkaar; de buitenste ring schuift door bij een signaal 
Speed date: dezelfde spreektaak oefenen met telkens nieuwe gesprekspartners 
Posterpresentatie: korte presentaties voor kleine groepjes, gevolgd door peerfeedback 
4/3/2-techniek: driemaal hetzelfde verhaal vertellen (4, 3 en 2 minuten) – de tijdsdruk verhoogt de vlotheid 
Marktplaats: verkopers en kopers lopen rond, de verkoper doet een overtuigende pitch voor zijn product (vb. reis) en na een aantal voorstellingen, beslist de koper waarom hij dit product uitkiest en waarom.  
Jigsaw- of info-gapopdracht: elke leerling bezit een deel van de informatie en moet communiceren om het geheel te reconstrueren 
 
In de praktijk: 3 minuten spreekdurf per les 
 
Werkwijze 
Plan bewust 1 micro-opdracht per les waarin elke leerling spreekt. Drie minuten volstaan. 
Kies formats die snel inzetbaar zijn, zoals: 

• Een mini-gesprekje in duo’s over een prikkelend beeld of een actuele stelling. 

• Een carrousel waarin leerlingen eenzelfde vraag telkens aan een nieuwe partner stellen. 

• Een korte elevator pitch over een onderwerp dat eerder aan bod kwam. 

• Een rollenspel van 1 minuut rond een herkenbare situatie (vb. acheter un ticket de train, commander au resto) 

• Werk altijd met taalsteun op het bord of projecteer de taalsteun: 5 of 8 chunks die leerlingen vrij mogen gebruiken. 

• Wissel tussen herhaalde en nieuwe situaties, zodat herhaling niet saai wordt maar vertrouwd aanvoelt. 

Spreekdurf groeit niet vanzelf. Ze ontstaat in een klas waar veiligheid, herhaling en uitdaging hand in hand gaan, en waar fouten gezien worden als kansen om te leren. Door duidelijk te maken wat je verwacht, opdrachten betekenisvol te maken en successen zichtbaar te benoemen, geef je leerlingen de ruimte om hun stem te laten horen — letterlijk én figuurlijk — in de doeltaal. 
 
In dat groeiproces verdient niet alleen het eindproduct, maar vooral ook het proces de aandacht: inzet, samenwerking en reflectie zijn de echte motoren van vooruitgang. Wanneer leerlingen ervaren dat elke poging telt, groeit niet alleen hun taalvaardigheid, maar ook hun vertrouwen om zich steeds vrijer en spontaner uit te drukken in de vreemde taal.

Bijnens, H. e.a. (2022). Fan van Frans. Borgerhoff en Lamberigts
Donszelmann, S. e.a. (2021).Vreemde talendidactiek. 2e ed. Uitgeverij Coutinho.
Van den Branden, K. (2022). How to teach an additional language. To task or not to task?
John Benjamins. Vanbuel, M., Van den Branden, K. (2023). Taal op school. Pelckmans Uitgevers
MacIntyre, P. D., Clément, R., Dörnyei, Z., & Noels, K. (1998). Conceptualizing Willingness to Communicate in a L2. Modern Language Journal, 82(4).
Bygate, M. (2001). Effects of Task Repetition on the Structure and Control of Oral Language. Applied Linguistics, 22(1).
de Jong, N., & Perfetti, C. (2011). Fluency Training in the ESL Classroom. TESOL Quarterly, 45(2).
Dörnyei, Z. (2009). The Psychology of Second Language Acquisition. OUP.
Swain, M. (1995). Three Functions of Output in Second Language Learning. In G. Cook & B. Seidlhofer (Eds.), Principle and Practice in Applied Linguistics. OUP.
Klasse (2019). Zo help je leerlingen spreekangst in de klas overwinnen