Rond het volwassenenonderwijs was het deze legislatuur de laatste tijd wat stiller gebleven in het onderwijsbeleid, enkele financiële coronagerelateerde problemen, Edusprong en perikelen rond NT2-tests in het kader van inburgering (van intussen ex-minister Bart Somers) wat eerder deze legislatuur uitgezonderd. Dat ook daar de wereld veranderd was in vergelijking met een ‘onbepaald’ verleden en een aantal zaken dan ook terecht beleidsaandacht vroegen, was wel duidelijk. In de laatste fase van de lopende legislatuur kon deze hoorzitting een goede opstap zijn naar de vólgende legislatuur. Aan duidelijkheid ontbrak het de interessante, collectieve presentatie (over de onderwijsnetten heen) van de diverse sprekers alvast niet.

De sprekers van dienst (of aanwezig of alleszins aangekondigd) nu waren: Carmen Wullaert (algemeen directeur CVO MIRAS), Dave Bonte (directeur CVO Groeipunt), Marleen Mast (directeur CVO Crescendo), Brigitte Mariën (directeur CVO Encora), Marissa Martens (directeur Ligo Limburg Zuid), Joke Drijkoningen (directeur Ligo Centra voor Basiseducatie vzw), Lieven Boeve (directeur-generaal Katholiek Onderwijs Vlaanderen), Koen Pelleriaux (afgevaardigd bestuurder GO!), Walentina Cools (algemeen directeur OVSG), Griet Mathieu (directeur Provinciaal Onderwijs Vlaanderen), Bart Jonkers (stafmedewerker belangenbehartiging dko, OVSG), Daisy Denolf (teamcoördinator Netbrede ondersteuning en ontwikkeling GO!), Lucie Fieuw (beleidsondersteuner volwassenenonderwijs en deeltijds kunstonderwijs GO!), Els Willems (belangenbehartiging volwassenenonderwijs POV), Natasja Morren (pedagogisch begeleider volwassenenonderwijs POV), Kurt Berteloot (teamverantwoordelijke postinitieel onderwijs Katholiek Onderwijs Vlaanderen) en Eddy Demeersseman (pedagogisch adviseur Katholiek Onderwijs Vlaanderen).

Die presentatie behoefde eigenlijk weinig tot geen commentaar. In wat volgt, haal ik slechts een paar punten eruit aan, maar eerst wil ik de lezer van nog wat achtergrondliteratuur voorzien, want dit verhaal over het volwassenenonderwijs anno 2023 kwam natuurlijk niet plots uit de lucht gevallen.

Interessant materiaal van de Vlor in chronologische volgorde is:

• Over financiering van het volwassenenonderwijs (12 oktober 2021);
• Over relancemaatregelen en Edusprong (27 januari 2022);
• Over duale opleidingen (19 april 2022);
• Over de NT2-test (20 september 2022);
• Over zorg en cursistenbegeleiding (28 maart 2023).

En ook enkele precedenten uit mijn eigen archief.

Uit de parlementaire bespreking onthoud ik zelf nog:

• Heel het verhaal van de relance (Vlaamse Veerkracht), waarin o.a. ook Edusprong paste, was per definitie een voor deze legislatuur typisch projectenverhaal, met net zoals voor andere fondsen en “sprongen” deze legislatuur een kluwen van jewelste én met uiteraard ook projectfinanciering; concreet hier in deze hoorzitting (maar het leek mij kenmerkend voor het hele relanceverhaal, wat Onderwijs betrof) werd aangekaart dat al die projectaanvragen schrijven enorm veel tijd en energie gekost had, die bijgevolg niet aan de eigen primaire processen konden besteed worden; dat wordt soms in het overheidsbeleid maar ook in het beleid van diverse andere organisaties weleens vergeten…;
• Gelet op de grote wijzigingen in de doelgroepen van het volwassenenonderwijs kreeg het thema “zorg” heel wat aandacht, terecht; men ving die rol tot nog toe zo goed en zo kwaad als dat ging op vanuit de pot leraarsuren; dus ook in het volwassenenonderwijs drong zich de nood aan meerdere soorten ambten op, wat ook extra middelen zou vergen; ook kon het zgn. flankerend onderwijsbeleid op lokaal niveau hier dienstig zijn, maar of ook CLB’s (cf. 16-/17-jarige uitstromers uit het secundair onderwijs die instroomden in het tweedekansonderwijs van het vwo) een rol te spelen hadden of een CLB-achtig model in de centra zelf tot stand moest komen, was minder duidelijk;
• Over infrastructuur waren meerdere stemmen te horen, die wel allemaal neerkwamen op hetzelfde: dat was een heel groot probleem; de huidige werkingsmiddelen van de centra waren nog te laag voor de (bv. via de VDAB) al bij al redelijke huurprijzen van gebouwen voor technische opleidingen, zoals Eddy Demeersseman helder inbracht; Koen Pelleriaux herinnerde in dit verband aan het decreet over het volwassenenonderwijs van 2007, waarbij de overheid een welbepaald engagement ter zake beloofd had: hij citeerde p.461 (onderaan) van het bewuste decretale document van toen (tussen haakjes, Frank Vandenbroucke was toen onderwijsminister);
• In het veld van het LevensLang Leren (LLL) benadrukten enkele sprekers de unieke positie van het volwassenenonderwijs; uniek zeker (cf. arbeidsmarktgericht maar gelijk óók persoonsvormend via generieke competenties), maar niet exclusief, dacht ik daar zelf bij, want de vwo-opleidingen hebben betrekking op maximaal VKS-niveau 4, maar ook daarboven is levenslang leren allanger dan vandaag zeker relevant (cf. hogeronderwijsopleidingen in het algemeen en microcredentials in het bijzonder); ik noteerde dat in het Partnerschap LLL, waar nu het beleidsdomein Werk de lead nam, die het best aan Onderwijs zou worden gegeven.

Ik verwijs ten slotte heel graag naar de hele video [vanaf 14:13] van de bespreking in afwachting van het formele parlementaire verslag.

Reageren op dit commentaar kan bij Wilfried Van Rompaey wilfried.vanrompaey@katholiekonderwijs.vlaanderen.