Uit Leeftocht jg. 40 - startnummer
Zeven vijftienjarige leerlingen van het Bernarduscollege in Oudenaarde trokken met drie leraren met de diocesane bedevaart van het bisdom Gent mee naar Lourdes als begeleiders van de bedevaarders.
Het werd een echte pelgrimservaring. In hun contacten met de zieken, en met de liturgie en de rituelen van de bedevaart, leerden ze met andere ogen kijken naar wat geloven kan betekenen.
Ze leerden hun verwachtingen relativeren, of het nu in hun contacten was, of bij een optreden van Andrea Bocelli, in een eucharistieviering of in een ontmoeting met bisschop Lode van Gent.
Hun vrijwilligerswerk leerde hen dat niet materiële rijkdom maar de rijkdom van het hart het belangrijkst.
Wat gebeurt er wanneer een aantal 15-jarige scholieren ingaat op de uitnodiging om mee te trekken met de diocesane Lourdesbedevaart? Kunnen die verschillende wereld elkaar vinden? En wat doet dat met die leerlingen? Leerkracht Elien Loobuyck vertelt.
Na een maandenlange voorbereiding vertrekken we op 14 juli 2023 met twee organiserende leerkrachten, een belangstellende collega en zeven nieuwsgierige 15-jarigen uit het Bernarduscollege (Oudenaarde) richting Lourdes. Of onze leerlingen naar Lourdes moeten gaan omwille van hun zwakke schoolresultaten, vraagt een jonge vrijwilliger - die nooit eerder een groep Vlaamse scholieren zag in Lourdes - zich verwonderd af. Nee, niets is minder waar, deze jonge studenten - met goede studieresultaten! - schreven zich vrijwillig in, gedreven door een verlangen om oude en zieke mensen te helpen, en om deze bijzondere plaats in de Franse Pyreneeën te ontdekken. Ze zijn overigens niet de enigen met dit verlangen: drie indrukwekkende TGV-stellen met honderden hulpbehoevende mensen, vrijwilligers en bedevaarders uit Gent, Antwerpen en Brugge wachten ons op in het station van Tourcoing.
We helpen mee valiezen laden, en brengen eten, drinken en boekjes rond bij de bedevaarders op de trein. Bij aankomst in Lourdes - zo’n zeven uur later - worden we tijdens een eerste verkenning van het heiligdom overrompeld door de vele (Italiaanse) bedevaarders aan de Mariagrot. “Ik wist helemaal niet dat Italianen zo gelovig waren!”, merkt Miel verrast op. De leerlingen luisteren met veel aandacht en grote openheid naar het treffende verhaal van de verschijningen en genezingen in Lourdes.
De volgende dagen worden Miel & co expert in het rolstoelduwen en het trekken van de iconische blauwe Lourdeskarren. Sommige leerlingen voelen zich al snel thuis in het vrijwilligerswerk met de accueilbedevaarders; anderen zijn in het begin wat onzeker: “Ik weet niet goed wat ik moet doen en wat ik hun kan vragen of zeggen…”
We geven hun tips mee en sporen hen aan om zichzelf de tijd te geven om te groeien in hun rol. En of ze groeien! Naar het einde van de bedevaart hebben ze tal van (bejaarde) vrienden gemaakt en zoeken ze spontaan de “zustertjes, opaatjes en omaatjes” op om met hen een babbeltje te slaan of om hen naar een kerk of winkel te brengen. Hannah is geraakt door het vertrouwen dat ze van de zieke mensen krijgen. “De dankbaarheid en vreugde van de zieken zijn zo mooi,” zegt Nadia overgelukkig nadat ze een aantal oprechte knuffels en een bedankingskaartje kreeg.
In Cité-Saint-Pierre, een prachtig domein nabij Lourdes, ontpoppen Hannah en vriendin Yuna zich tot enthousiaste Bingo-animatoren. “Door iets te doen voor anderen kom je dichter bij jezelf,” stelt de immer enthousiaste Yara vast, die een heel bijzondere vriendschap opbouwt met de charmante zuster Amanda. Miel beaamt poëtisch: “Het grootste geluk in het leven krijg je van anderen, een goede daad verrichten maakt je heel gelukkig, geen geld of diamant kunnen hieraan meten.”
Het vrijwilligerswerk opent de harten van deze jongeren.”
De ziekenzalving en de tranen van de zieke mensen – soms ook van vreugdevolle ontroering - raken hen ook in het bijzonder. Delfien beseft dat “je blij moet zijn met wat je hebt want er zijn mensen die niet kunnen doen wat jij kan.” Het ontroert ons om te zien wat het vrijwilligerswerk in hun harten doet: wie geeft, ontvangt nog meer, dat zien we op hun blije gezichten. Het vrijwilligerswerk opent hun harten en laat zien dat ware vreugde voortkomt uit het geven aan anderen.
Hoewel de meesten niet veel ervaring hebben met (eucharistie)vieringen, volgen ze heel bewust en geïnteresseerd het verloop van de diensten mee. Achteraf en bij het bestuderen van de kunstwerken stellen ze ons vragen over de Bijbelteksten, de vieringen en de antwoordteksten. Een klein grapje van bisschop Lode tijdens een viering weten ze te smaken: “De bisschop zorgt ervoor dat de mis niet saai is,” vindt Yuna.
Af en toe krijgen de leerlingen ook een taakje tijdens de vieringen: kaarsjes naar het altaar brengen, voorlezen, zaadjes rondstrooien, ... De mooiste opdracht krijgen ze tijdens de kaarsjesprocessie op 16 juli: fakkeldrager zijn vooraan in de processie. Ze kijken verbaasd op als buitenlandse toeristen en bedevaarders halt houden om hen te filmen of te fotograferen (we zullen de dagen nadien nog herkend worden als de jongeren die op tv kwamen en vooraan liepen in de processie!).
Miel, die wel wat heeft afgezien door het lange rechtstaan, is ontroerd door het gebeuren: “Het heeft al mijn spieren geraakt, inclusief mijn hartspier, ik vond het zo mooi hoe iedereen samenkwam.” Hij vertelt hoe het geloof hier in Lourdes voor hem meer en meer een beleving wordt. Na de optocht worden we op de eerste rij getrakteerd op een gratis concert van Andrea Bocelli. De beroemde Italiaanse zanger gaat bedevaartsoorden af om Maria met een gelovig repertoire te bedanken voor de genaden die hij mocht ontvangen. Hoewel het niet direct de favoriete muziekstijl is van de leerlingen, laten het concert en de fenomenale stem van Bocelli een diepe indruk na.
Een ander hoogtepunt van onze reis: een etentje aan de Gave met bisschop Lode Van Hecke. Van nieuwsgierige vragen over het priesterschap en bisschop-zijn gaan de gesprekken over naar TikTok en hamsters. We - de bisschop inclusief - glimlachen: ze zijn wie ze zijn, jongeren van hun tijd. “De bisschop is normaal en heeft een schattige lach,” blikt Yuna terug op het gezellige etentje. Ze zijn even goed onder de indruk van de normaliteit van de andere aanwezige, gelovige jongeren in Lourdes.
Hier wordt het geloof meer en meer een beleving.”
Naast het vrijwilligerswerk bouwen we ook wat ontspanning in in het programma: een duik in het meer van Lourdes, af en toe een ijsje of spelletje, momenten van ontmoeting en kaarten met de brancardiers. “Het is adembenemend om hier zoveel mensen en jongeren te zien,” getuigt Merel.
Ook de leerlingen zelf zijn indrukwekkend: hun eerlijke en open harten, hun authentiek zoeken, hun eenvoud en positiviteit, hun enthousiaste deelname aan de activiteiten en hun zelfgave treffen ons. Ze zijn het er allemaal over eens dat er in Lourdes een bijzondere sfeer van zorg, liefde en geluk hangt. Het besef dat ware rijkdom niet te meten is in geld of materiële zaken, maar in liefde en medeleven, is voor hen een waardevolle les. Met dankbaarheid kijken we terug op deze reis die hun harten heeft geraakt en hen mee heeft gevormd tot betrokken en liefdevolle jongeren.
Elien Loobuyck
