We hebben altijd een goed contact gehad met onze pedagogisch begeleiders. We liepen al twee trajecten in samenwerking met de pedagogische begeleiding: samen werkten we ons talenbeleid uit met het Agentschap voor Integratie en Inburgering, en ook voor ons traject waarbij we onze handelingsplanning bijstuurden, konden we op de expertise en de ondersteuning van de pedagogische begeleiding rekenen.

Sinds de start van het M-decreet hebben we een totaal andere leerlingenpopulatie in onze school. Type 1 en 8 verdwenen en we merken dat leerlingen met een verslag basisaanbod heel diverse zorgvragen hebben. Het aantal leerlingen binnen type 9 steeg van 10 procent van de totale populatie naar 45 procent. We hebben bewust gekozen voor een werking waarbij we type basisaanbod en type 9 integreren. Tot nu toe lukt dat zeer goed en kunnen we een antwoord bieden op de zorgvragen en onderwijsbehoeften van onze leerlingen. We werken ook met klasdoorbrekende taal- en rekengroepen.

Sinds vorig schooljaar stellen we een grotere instroom van kinderen met een extra zorgvraag op het vlak van gedrag vast. Uit een eerdere doorlichting bleek dat onze organisatie zich te weinig aanpaste aan de noden en vragen van de leerlingen. Dus wilden we betere antwoorden formuleren op de zorgvragen van de kinderen op het vlak van gedrag, en tegelijkertijd onze structuur aanpassen, zodat we ook op de andere zorgvragen een beter antwoord kunnen geven. Daarvoor konden we rekenen op ondersteuning vanuit de pedagogische begeleiding.

We hebben grote stappen vooruit gezet in het omgaan met extra zorgvragen wat gedrag betreft. Niet in een kramp schieten wanneer een kind overstuur is, basisrust als voorwaarde voor een stabiele omgeving, verbinding blijven maken en herstellen na een conflict … zijn voorwaarden om goed om te gaan met moeilijk gedrag van leerlingen. Je moet daarbij kritisch zijn over jezelf en je werking: de oorzaak van veel incidenten ligt niet altijd bij de kinderen, maar wel vaak bij je organisatie. Een veilige ruimte is bijvoorbeeld essentieel om de kinderen tot rust te laten komen.

Voor onze leerkrachten was er toch tijd nodig om die mindshift te maken en om de neuzen in dezelfde richting te krijgen. Je moet als directeur samen met je beleidsteam ook zelf durven te beslissen, ook al is nog niet iedereen mee. Het is onmogelijk om het volledige team onmiddellijk mee te krijgen. Het is daarbij wel belangrijk dat je tijd geeft aan mensen om te groeien in de beslissingen en dat je luistert naar waar de weerstand vandaan komt.

We startten het traject onmiddellijk met een personeelsvergadering waarin onze begeleider vertelde over omgaan met moeilijk gedrag. Dat werd heel positief onthaald en bracht de nodige rust bij de collega’s. De echte mindshift bij de collega’s volgde tijdens een pedagogische studiedag.

Corona dwong ons om vroeger dan voorzien te starten met de teamwerking. Het uitgangspunt om te werken in teams is differentiatie, om tegemoet te komen aan de verschillen die er zijn binnen een groep lerende kinderen.

In de zomer legde onze pedagogisch begeleider het kader uit, waarbij de leerkrachten vrijblijvend konden aansluiten. In september maakte hij de opstart mee en volgde een dag de teams om nadien op een personeelsvergadering feedback te geven en te antwoorden op vragen.

Het is belangrijk dat de pedagogisch begeleider vanuit zijn eigen ervaringen vertelt. Zijn bijdrage was doorleefd en met respect voor de ervaringen van de leerkrachten, waardoor het voor de collega’s ook begrijpelijker en aanvaardbaar werd.

Het opnieuw installeren van een auti-klas was voor veel collega’s niet evident door negatieve ervaringen in het verleden. Er zijn twee nieuwe juffen die samen de uitdaging aangegaan zijn. Zij volgden online heel wat cursussen over autisme. De pedagogische studiedagen dit schooljaar werden ook in samenwerking met Autisme Centraal georganiseerd. Ondertussen is iedereen ervan overtuigd dat sommige kinderen de aanpak van een auti-klas echt nodig hebben. Volgend schooljaar richten we dus extra auti-klassen in!

Doordat onze begeleider zoveel expertise heeft en de rust heeft om het te brengen, met respect voor het team, maar met duidelijke grenzen, kunnen we verder bouwen op wat aangebracht wordt.

De collega’s voelen zich erkend. De insteek is niet louter theoretisch, maar wordt door voorbeelden uit de praktijk gestaafd. Daardoor komt de boodschap over en wordt het ook aanvaard. De collega’s hebben veel minder weerstand en gaan echt reflecteren. Als beleidsteam is het belangrijk om een klankbord te hebben, maar door de ondersteuningsinitiatieven krijgen we ook een kader waarop we kunnen terugvallen en kunnen we effectiever ingrijpen.

We evalueren de teamwerking met de leerkrachten en het beleidsteam. De vooropgestelde doelen worden geëvalueerd, zoals binnenklasdifferentiatie, inzetten van de talenten van de leerkrachten en autonomie van de teams. Daarbij stellen we onszelf heel wat vragen. Durven teamleden elkaar feedback te geven? Hoe gaan ze om met die feedback? Slagen leerkrachten erin om te reflecteren? Daalt het aantal crisismomenten? In frequentie en in intensiteit? Wat is het effect van het werken met zelfsturende teams?

We merken dat voor onze minister en zijn kabinet de pedagogische begeleiding een doorn in het oog is. Hij snoeit daar dan ook serieus in. Wat zal in de toekomst gebeuren met de begeleiding van de scholen?

We hebben heel wat steun van onze pedagogisch begeleiders. En de pedagogische begeleiding is heel betaalbaar. Als we zien wat een navorming bij andere organisaties kost … daarvoor is ons nascholingsbudget echt niet toereikend.