LPD 33 verwacht dat leerlingen agogische vaardigheden hanteren in functie van het bevorderen van zelfredzaamheid, empowerment en welbevinden en in functie van de fysieke, emotionele en educatieve ondersteuning van volwassenen. Hierna focussen we op het inzetten van agogische vaardigheden in functie van het bieden van educatieve ondersteuning; dit betekent dat we ingaan op een bepaalde inhoud uit dit leerplandoel.
Het leerplandoel geeft een team de ruimte om zelf keuzes te maken in het bepalen van de agogische vaardigheden die men zal inoefenen in functie van deze educatieve ondersteuning.
Bij het inspirerend materiaal op de leerplanpagina van Basiszorg en ondersteuning vind je, eveneens horend bij dit LPD 33, een andere webpagina met inspirerende agogische vaardigheden die
In wat volgt inspireren we met enkele lesideeën om in de klas te werken aan het hanteren van agogische vaardigheden in functie van het bieden van educatieve ondersteuning. Deze lesideeën bundelden we ook in een inspiratiefiche die je onderaan de webpagina kan downloaden. Volgende lesideeën (en de inspiratiefiche die de lesideeën bundelt) is gebaseerd op het geven van 'Lessen met effect', waarbij we enkele effectieve didactische principes respecteren. Achtergrondinformatie over 'Lessen met effect' vind je hier.
De lesideeën zien we binnen een lessenreeks waaraan, naast LPD 33, ook andere leerplandoelen gekoppeld kunnen worden. Bronnen worden op het einde van de webpagina vermeld.
Lessenreeks Inzoomen op het agogisch handelen i.f.v. het bieden van educatieve ondersteuning Einddoel Lln leren in hun agogisch handelen ook educatieve ondersteuning bieden Mogelijke koppeling met leerplandoelen
Om in te zetten op educatieve ondersteuning zal een leerling goed moeten observeren en bewust op zoek gaan naar informatie over het functioneren, veranderingen in ontwikkeling, wensen en behoeften, mogelijkheden en beperkingen.
Om educatief te ondersteunen, moet je bewust sociale en communicatieve vaardigheden inzetten zoals actief luisteren, feedback geven, doorvragen, ...
Een goed inzicht in mogelijkheden en beperkingen maar ook wensen en behoeften, is nodig om de passende educatieve ondersteuning te kunnen bieden.
Laat leerlingen surfen naar Gezond Leven. Ze lezen de begripsomschrijving over 'educatie'. Laat leerlingen in groepjes een mindmap maken waarbij ze de begripsomschrijving samenvatten.
2.2 (idee 2) Vanuit concrete voorbeelden naar eigen educatieve vondsten
Toon enkele concrete voorbeelden van educatie:
Bespreek deze voorbeelden:
Laat leerlingen zelf voorbeelden van educatie vinden in de samenleving:
Stimuleer mogelijke educatieve activiteiten die in een zorgcontext aan bod kunnen komen.
Laat leerlingen een videofragment bekijken waarbij een cliënt aan het woord komt over de valkuilen in educatieve ondersteuning.
Laat de leerlingen in kaart brengen waarmee de cliënt verveeld zit.
Wat zouden de leerlingen nog kunnen bedenken over valkuilen in het geven van educatieve ondersteuning?
Hierna inspireren we met mogelijke agogische vaardigheden die leerlingen kunnen hanteren in het bieden van educatieve ondersteuning. Je hebt als leraar de keuze bij het bepalen op welke agogische vaardigheden je inzet. Ook de onepager met algemene agogische vaardigheden bij LPD 33, kan inspiratie bieden.
Door het observeren, krijgen we een objectiever beeld over het functioneren, het gedrag, de emoties, communicatie, wensen en behoeften, ... van onze zorgvragers. Heel belangrijk, omdat we op die manier kunnen vermijden om net teveel of te weinig educatie te bieden.
Actief luisteren is een luistervaardigheid waarmee we als zorgverleners de kans verhogen dat we echt horen wat de zorgvrager zegt; ook met non-verbale signalen zoals lichaamstaal en stemtoon. Het laat toe om goed te luisteren naar de behoeften en wensen van de cliënten.
Wanneer je actief luistert, herken je veel sneller waarover nog educatieve ondersteuning nodig is. Verbale en non-verbale signalen van de zorgvrager geven je bijvoorbeeld informatie over hoe goed de educatie begrepen werd.
Bij het stellen van open vragen, gebruiken we vragen die beginnen met wat, hoe, waarom of waarom niet, ... Dez evragen stimuleren zorgvragers tot nadenken. Het stimuleert de cliënten om mee te denken en geeft een gevoel van controle en betrokkenheid bij beslissingen.
Je kan met leerlingen brainstormen over hulpzinnen in de terugvraagmethode:
Om samen met cliënten te kunnen beslissen, kan de tool '3 goede vragen stellen' een hulp zijn. Het vetrekt vanuit deze gedachten:
De educatieve ondersteuning die je biedt, kan al op voorhand rekening houden met deze vragen. Oefen met leerlingen in het vooraf verzamelen van input op die vragen om ze in een gesprek te gebruiken, indien nodig.
Empathie betekent dat je je inleeft in de gevoelens en de situatie (bijvoorbeeld het tempo) van de cliënt zonder te oordelen. Dit zorgt voor een veilige en ondersteunende omgeving en laat de cliënt zich begrepen voelen. Het geeft de zorgvrager ruimte om op eigen tempo dingen te leren en fouten te maken.
Een motiverende gespreksvoering is het hanteren van een gespreksstijl die zorgvragers aanmoedigt in bijvoorbeeld het tot beweging komen, zaken aan te pakken, veranderen, ... Het verhoogt de motivatie van de cliënt om zelfstandig taken uit te voeren.
3.2.6 (idee 3) inoefenen van agogische vaardigheden om educatief te ondersteunen
Casus 1
Je merkt dat een oudere bewoner vaak klaagt over vermoeidheid en weinig energie heeft.
Eventuele tip die je geeft om in deze casus educatief te ondersteunen.
Je begint een gesprek over het belang van een evenwichtige voeding en voldoende rust. "Ik heb gemerkt dat je je vaak moe voelt. Gaan we eens kijken naar wat je eet en hoeveel je slaapt?"Casus 2
Een bewoner vertelt dat hij moeite heeft met het bijhouden van zijn medicatie.
Eventuele tip die je geeft om in deze casus educatief te ondersteunen.
Je luistert aandachtig en stelt vragen zoals: "Kan je me vertellen welke medicijnen je nu neemt en wanneer je deze moet innemen?" Vervolgens kan je tips geven over het gebruik van een medicijndoosje of herinneringsapps. "Ik hoor dat het lastig is om alles bij te houden, misschien kan een medicijndoosje met vakjes voor elke dag helpen? Ik zal er eens eentje halen, zodat je ziet wat het is."Casus 3
Een bewoner voelt zich angstig over het krijgen van griep en twijfelt over de griepprik.
Eventuele tip die je geeft om in deze casus educatief te ondersteunen.
Je toont begrip doo rte zeggen: "Ik begrijp dat je zich zorgen maakt over de griepprik. Wil je dat ik meer info geef over die prik en waarom het belangrijk kan zijn?" Je neemt de tijd om de zorgen van de bewoner te bespreken en hem gerust te stellen.Casus 4 Een bewoner wil graag meer bewegen, maar weet niet goed hoe te beginnen.
Eventuele tip die je geeft om in deze casus educatief te ondersteunen.
Je kan vragen: "Wat voor soort beweging vind je leuk om te doen?" Vervolgens kan je samen een plan maken. Casus 5
Een cliënt in de thuiszorg vertelt over zijn interesse in het koken.
Eventuele tip die je geeft om in deze casus educatief te ondersteunen.
Je kan vragen stellen als: "Wat zijn je favoriete gerechten om te maken? Heb je ooit al geprobeerd om gezonde varianten van je favoriete recepten te maken?" Vervolgens kan je tips geven over gezond koken. Zin om samen eens een gezond recept uit te proberen?Casus 6
Een cliënt in de thuiszorg voelt zich gefrustreerd omdat hij moeite heeft met het gebruik van nieuwe technologie, zoals cashless betalen.
Eventuele tip die je geeft om in deze casus educatief te ondersteunen.
Je kan begrip tonen door te zeggen: "Ik begrijp dat het lastig kan zijn om nieuwe dingen te leren gebruiken. Wil je dat we het stap voor stap doen?" Je neemt de tijd om geduldig uit te leggen en te oefenen.
Laat leerlingen tips om educatieve ondersteuning te bieden (welke agogische vaardigheden zet ik in, op welke valkuilen let ik, ...) verzamelen en in een schema brengen (bv een poster, een mindmap, een flyer, ...).
Deze informatie vullen ze aan met:
De leerlingen spelen situaties na die aangehaald werden door de geïnterviewde waarbij ze zelf agogische vaardigheden inzetten, volgens de noden van de cliënt, om educatief te ondersteunen.
Bij deze inspiraties hebben we verschillende bronnen gebruikt:
Wil je liever deze informatie in pdf nalezen of bijhouden? Hierna werd een download toegevoegd.